Kiedy przysługuje Ci odszkodowanie za wypadek komunikacyjny?

Zdarzenia na drodze dzielą się na dwie podstawowe grupy: wypadki i kolizje. W uproszczeniu z wypadkami mamy do czynienia, kiedy co najmniej jeden z uczestników zdarzenia został ranny lub doszło do jego śmierci. Natomiast w kolizjach dochodzi do szkód w mieniu, to tzw. stłuczki.

Poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych należy się rekompensata za poniesione straty materialne oraz konsekwencje zdrowotne. Najczęściej odszkodowanie za wypadek należne jest z OC sprawcy zdarzenia. Można je również uzyskać z dobrowolnego ubezpieczenia autocasco (AC), ale na naprawę szkód w pojeździe sprawcy. Pasażerowie i kierowca z kolei mogą otrzymać odszkodowanie z polisy NNW (następstw nieszczęśliwych wypadków). 

Jeśli doszło do wypadku komunikacyjnego, to odszkodowanie powypadkowe należne będzie właściwie każdemu poszkodowanemu, między innymi kierowcy, pasażerom, pieszym czy rowerzystom lub użytkownikom np. hulajnóg. Sprawca ponosi cywilną odpowiedzialność za wyrządzone szkody. Powinien być ubezpieczony w ramach polisy OC pojazdu. Taki obowiązek wynika z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. 

Bezpośrednio po wypadku samochodowym, gdy wszystkim poszkodowanym zostanie już udzielona doraźna pomoc, mogą oni uzyskać odszkodowanie. Muszą zgłosić szkodę do ubezpieczyciela, u którego sprawca miał wykupione OC komunikacyjne. W przypadku zgłoszenia takiej szkody firma ubezpieczeniowa musi oszacować jej wartość. Kontaktuje się więc z klientem i najczęściej ubezpieczyciel zaleca oględziny rzeczoznawcy. Po inspekcji towarzystwo przygotowuje kosztorys, a poszkodowany może go:

• zaakceptować – co wiąże się z wypłatą odszkodowania w wymienionej w kosztorysie kwocie,
• zakwestionować – jeśli klient uważa, że przedstawiona wartość szkody jest niewspółmiernie niska, może przedstawić własną wycenę lub po prostu podać inne argumenty odwołania się od decyzji ubezpieczyciela. 

Poszkodowany może wybrać wariant kosztorysowy likwidacji szkody lub warsztatowy. W pierwszym przypadku otrzymuje ustaloną kwotę na naprawę pojazdu. W drugim odstawia samochód do ustalonego z towarzystwem warsztatu, z którym ubezpieczyciel sam się rozlicza. 

Jeśli chodzi o szkody osobowe, poszkodowany powinien dostarczyć dokumentację medyczną, gromadzić rachunki za leczenie czy rehabilitację, by na tej podstawie otrzymać świadczenie. 

Jak uzyskać odszkodowanie po wypadku? Wypłata środków następuje na podstawie zgłoszenia zdarzenia, do którego trzeba dołączyć niezbędną dokumentację. Do tych dokumentów należą:

• protokół policyjny, który został sporządzony przez funkcjonariuszy po interwencji na miejscu zdarzenia;
• oświadczenie sprawcy wypadku lub kolizji, zawierające dokładne informacje dotyczące wypadku, miejsca, daty, przyczyny, przebiegu i szkód, jakie powstały w następstwie zdarzenia drogowego. 

Dobrze jest przygotować dokumentację fotograficzną miejsca wypadku i szkód, jakich doznał poszkodowany – w mieniu i na osobie. Należy uzyskać dokumentację medyczną i ją przedstawić u ubezpieczyciela przy staraniu się o odszkodowanie. 

Wniosek o odszkodowanie można złożyć do ubezpieczyciela, u którego sprawca wypadku miał wykupione OC pojazdu. Drugą opcją jest zgłoszenie się do ubezpieczyciela, u którego poszkodowany ma OC, o ile dane towarzystwo należy do systemu Bezpośredniej Likwidacji Szkody. System BLS pozwala jednak wyłącznie na likwidację szkód z kolizji drogowych, czyli ze zdarzeń, w przypadku których nie doszło do szkód na osobie, a jedynie szkód majątkowych. Dlatego z tej opcji nie można skorzystać, jeśli uczestnik odniósł obrażenia. 

Należy pamiętać o terminach przy dochodzeniu praw do odszkodowania. Czas przedawnienia roszczeń z tego tytułu wypadku wynosi nawet 20 lat, licząc od momentu, w którym zaistniało zdarzenie. Jednak zwykle nie należy czekać tak długo, bo towarzystwo może nawet posądzić poszkodowanego, że przyczynił się do zwiększenia rozmiaru odniesionej szkody. 

Zasadniczo na zgłoszenie szkody z OC sprawcy poszkodowani mają 3 lata liczone od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia, ale nie później niż 10 lat od dnia wystąpienia kolizji lub wypadku. Wspominane 20 lat obowiązuje, jeśli szkoda wynikała z popełnienia przestępstwa lub jeśli sprawca nie został zidentyfikowany, a okoliczności wskazują na możliwość popełnienia przez niego czynu zabronionego. 

Jeśli chodzi o odszkodowanie po kolizjach drogowych, gdzie nikt nie został ranny ani nie poniósł śmierci, czas przedawnienia roszczeń za uszkodzenie pojazdu wynosi 3 lata. Termin ten liczony jest od momentu, w którym poszkodowany w wypadku dowiedział się o szkodzie. 

Szkoda z ubezpieczenia OC może być zgłoszona telefonicznie, przez internet lub pisemnie. Po tej czynności w terminie 7 dni od dnia przyjęcia tego zgłoszenia towarzystwo powinno zarejestrować szkodę. Ma także kolejne 30 dni na wypłacenie odszkodowania. 

Zdarza się, że w momencie, kiedy przysługuje odszkodowanie poszkodowanym w wypadku drogowym, okazuje się, że sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia lub nie ma ważnej polisy OC. Co w takim przypadku? Odszkodowanie nadal będzie się należało, o czym świadczy art. 108 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Poszkodowany w wypadku drogowym powinien w takiej sytuacji wystąpić z wnioskiem o wypłatę odszkodowania do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, a wniosek ten można złożyć za pośrednictwem dowolnie wybranego towarzystwa.

Po zgłoszeniu ubezpieczyciel przeprowadzi postępowanie dotyczące ustalenia, kto jest winien powstaniu szkody i jaką ma ona wartość. Następnie opracowywana jest dokumentacja, która trafia do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Fundusz wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od momentu przekazania akt sprawy. 

Ubezpieczyciel powinien pokryć także takie koszty jak holowania auta czy najmu auta zastępczego. Do tego obowiązuje szereg odszkodowań i świadczeń za doznane szkody osobowe czy nawet za cierpienie psychiczne. 

Może się zdarzyć, że odszkodowanie za wypadek nie zostanie wypłacone w ciągu 30 dni od jego zarejestrowania przez ubezpieczyciela. Jeśli przypadek okaże się wyjątkowo skomplikowany, ubezpieczycielowi może zająć więcej czasu ustalenie wszystkich okoliczności kolizji czy wypadku wraz ze zgromadzeniem niezbędnej dokumentacji. Wtedy termin wypłaty odszkodowania może zostać przesunięty, ale osoby ubiegające się o świadczenie z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku muszą otrzymać bezsporną część odszkodowania i zostać poinformowane o przesunięciu terminu wypłaty pozostałej kwoty. Niemniej wypłata pełnego odszkodowania nie może nastąpić później niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie. I tutaj jednak obowiązuje wyjątek – chodzi o sprawy, w których decyzja ubezpieczyciela zależy od wyniku postępowania sądowego.