Za nami drugi powszechny spis rolny (po wejściu Polski do Unii Europejskiej). Rolnicy ze swoich dochodów i majątku "spowiadali się" w drugiej połowie 2020 roku. Teraz urzędnicy pokazali pierwsze ogólne wyniki z badania.
"W rolnictwie stopniowo zmniejsza się liczba gospodarstw rolnych i jednocześnie wzrasta ich przeciętna powierzchnia. Zmiany te związane są m.in. z zachodzącym procesem starzenia się mieszkańców wsi i brakiem następców" - wskazują urzędnicy.
W porównaniu z wynikami spisu sprzed dekady wzrósł udział największych gospodarstw rolnych (o powierzchni powyżej 15 ha) oraz najmniejszych (do 1 ha), które w większości prowadzą intensywną produkcję roślinną i zwierzęcą (np. szklarnie, fermy świń i drobiu).
Utrzymuje się zróżnicowanie regionalne wielkości gospodarstw rolnych. Nadal województwa południowo-wschodnie charakteryzuje rozdrobniona struktura, podczas gdy w województwach północnych występują gospodarstwa największe obszarowo.
Zmniejszyła się powierzchnia uprawy zbóż ogółem (w tym zbóż podstawowych) oraz ziemniaków, natomiast zwiększyła się powierzchnia uprawy roślin przemysłowych (w tym buraków cukrowych oraz rzepaku i rzepiku), roślin zaliczanych do grupy strączkowych jadalnych oraz warzyw gruntowych.
Co ze zwierzętami?
Produkcja zwierzęca koncentruje się w województwach: mazowieckim, podlaskim, wielkopolskim i łódzkim.
W sumie w kraju rolnicy mają około 6 mln 306 tys. sztuk bydła, w tym 2 mln 475 tys. krów. Świń jest 11 mln 153 tys. sztuk, w tym loch - 814 tys. Do tego dochodzi 225 mln 636 tys. sztuk drobiu, w tym 55 mln 82 tys. kur niosek.
W porównaniu z wynikami spisu przeprowadzonego w 2010 roku, odnotowano bardzo wysoki wzrost populacji drobiu - o 29,4 proc.
"Wzrost ten stymulowany był systematycznym rozwojem sprzedaży drobiu na rynkach zagranicznych. Polska znajduje się obecne na pozycji lidera w produkcji drobiu w Unii Europejskiej i jest w światowej czołówce eksporterów mięsa drobiowego" - czytamy w raporcie.
W ciągu dziesięciolecia w pogłowiu świń odnotowano za to głęboki spadek - o 26,8 proc., w tym loch o 42,8 proc. Wynika to głównie z niskiej opłacalności i występowania ognisk afrykańskiego pomoru świń (ASF).
Sprzęt i dochody
W ciągu dziesięciolecia między spisami zaszły zmiany w zakresie wyposażenia gospodarstw rolnych w podstawowe maszyny rolnicze. Było to wynikiem przede wszystkim postępującej specjalizacji produkcji rolnej i jednocześnie zachodzącym procesem modernizacji.
Polscy rolnicy mają blisko 1,5 mln ciągników i prawie 140 tys. różnego rodzaju kombajnów.
Nadal tylko 1/3 gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa indywidualnego uzyskuje główne dochody z prowadzonej działalności rolniczej. Również 1/3 z pracy najemnej, a około 16 proc. z emerytur i rent i 8 proc. z prowadzonej działalności pozarolniczej.
Jak zauważa GUS, w 2020 roku, po raz pierwszy od 10 lat odsetek gospodarstw domowych uzyskujących główne dochody z pracy najemnej przewyższył nawet odsetek gospodarstw uzyskujących główne dochody z działalności rolniczej.