Polska na lata 2014-20 dostała najwięcej w historii środków z Unii Europejskiej. W ciągu tych siedmiu lat do rozdysponowania mamy w sumie 82,5 mld euro. Przez ostatnie dwa lata wydaliśmy zaledwie 3 mld zł. Problemem jest również wykorzystanie środków z Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO). W ich puli znajduje się aż 31,28 mld. euro. Średni poziom zagospodarowania tych pieniędzy to zaledwie 7,4 proc.
- Od kilku miesięcy opracowujemy system uproszczeń - radykalnych uproszczeń, aby to, co jest tylko możliwe, nie było wymagane - mówiła podczas niedawnego kongresu samorządowego w Opoluwiceminister rozwoju Jadwiga Emilewicz.
To program ratunkowy, bo poziom wykorzystywania przez Polskę unijnych środków jest zatrważająco niski. - Unijne pieniądze wydawane były za wolno, za wolno też wprowadzano w Polsce unijne dyrektywy - alarmował w money.pl wiceminister rozwoju Jerzy Kwieciński, odpowiedzialny w rządzie za pieniądze unijne. Konsekwencje? Jego zdaniem Komisja Europejska może wstrzymać wypłatę funduszy dla Polski.
Problem jest zarówno na poziomie globalnym, jak i lokalnym. - Jesteśmy w tej chwili po wstępnej analizie tuż przed końcem roku. Powiedzmy, że RPO nie jest liderem stawki (wśród innych programów unijnych przyp. red.) – przyznaje Emilewicz. Jak oszacował rząd, obecne zaawansowanie realizacji RPO to zaledwie około 30 proc. zakładanego na koniec tego roku planu.
Liderami w kontraktowaniu unijnych środków są województwo pomorskie i Wielkopolska, ale i one wykorzystały odpowiednio 22 i 15,6 proc. funduszy całego programu. Według założeń rządowych, do końca tego roku samorządy województw powinny zaangażować w projekty, objęte zawartymi już umowami na dofinansowanie, 19 proc. środków ze swoich programów operacyjnych.
Kłopot w tym, że średni poziom dla całego kraju wynosi 7,4 proc. alokacji, a - poza dwoma najlepszymi pod względem kontraktowania unijnych środków województwami - wartość umów zawartych w ramach RPO nie przekracza 10 proc. całej puli dla danego regionu.
- RPO dolnośląskie - ok. 2,2 mld euro;
- RPO kujawsko-pomorskie - ok. 1,9 mld euro;
- RPO lubelskie - ok. 2,2 mld euro;
- RPO lubuskie - ok. 907 mln euro;
- RPO łódzkie - ok. 2,2 mld euro;
- RPO małopolskie - ok. 2,8 mld euro;
- *RPO mazowieckie *- ok. 2,8 mld euro;
- RPO opolskie - ok. 945 mln euro;
- RPO podkarpackie - ok. 2,1 mld euro;
- RPO podlaskie - ok. 1,2 mld euro;
- RPO pomorskie - ok. 1,8 mld euro;
- RPO śląskie - ok. 3,4 mld euro;
- RPO świętokrzyskie - ok. 1,3 mld euro;
- RPO Warmia i Mazury - ok. 1,7 mld euro;
- RPO wielkopolskie - ok. 2,4 mld euro;
- RPO zachodniopomorskie - ok. 1,6 mld euro;