Commerzbank, ostatnia z zachodnich instytucji finansowych, zaprzestaje prowadzenia transakcji dolarowych z Iranem. USA coraz silniej kontrolują interesy prywatnych firm w regionie. To efekt troski o światowe bezpieczeństwo czy amerykański imperializm?
Amerykanie wywierają nacisk na firmy prowadzące interesy z Iranem. Izolacja gospodarcza kraju ma zmusić Theeran do zaprzestania prac nad programem atomowym.
Ostatni bank wraca
Commerzbank był ostatnim dużym zachodnim bankiem prowadzącym transakcje dolarowe Iranu. Z końcem stycznia działania te zostaną zawieszone. Według irańskich kręgów finansowych, transakcje dolarowe Teheranu prowadzą już tylko trzy banki ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Przed Commerzbankiem naciskom USA uległy inne instytucje finansowe jak Drezdner Bank, Credit Suisse, UBS, HSBC i Barclays.
_ Eksport z Niemiec do Iranu spadł w pierwszych trzech kwartałach 2006 roku o 14 procent. _Aby odwieść Teheran do programu wzbogacania uranu, Rada Bezpieczeństwa ONZ nałożyła sankcje, które obejmują jedynie dostawy technologii niezbędnych do budowy rakiet oraz elementów instalacji reaktorów atomowych. USA natomiast wprowadziły jednostronną blokadę gospodarczą Iranu.
Tajne umowy z Persami
Niemieckie przedsiębiorstwa starają się teraz nie podawać do publicznej wiadomości informacji o zawartych z Teheranem umowach. Naciski wywierane przez USA na światowe firmy są już wyraźnie odczuwalne dla niemieckiej gospodarki.
_ Tymczasem Coca-Cola przyznała licencję produkcyjną islamskiej fundacji Bouyad-e Imam Reza, która jest jednym z najważniejszych przedsiębiorstw gospodarczych mułłów. _Eksport z Niemiec do Iranu spadł w pierwszych trzech kwartałach 2006 roku o 14 procent. „Wszystko, co mogłoby dotyczyć interesów z USA jest teraz zakazane. Dlatego nikt nie mówi w Teheranie głośno o swoich zleceniach”, mówi chcący zachować anonimowość przedstawiciel jednej z niemieckich firm w Teheranie.
Dotyczy to także notowanych na amerykańskiej giełdzie niemieckich przedsiębiorstw jak Daimler-Chrysler oraz firm prowadzących rozległe interesy z Amerykanami.
Siemens będący, według informacji dziennika Handelsblatt, o krok od zawarcia z Teheranem kontraktu wartości 450 mln euro na dostawę lokomotyw, odmówił oficjalnego komentarza. Także inne, notowane na niemieckiej giełdzie Dax, koncerny jak BASF i Linde poruszają się po kruchym lodzie.
BASF zawarł właśnie z Teheranem umowę na dostawę instalacji chemicznej do zakładów Shiraz Petrochemical Complex. Zlecenie Linde na dostawę instalacji petrochemicznych zostało wstępnie stornowane przez Teheran.
Amerykanie patrzą wszystkim na ręce
Działania USA są odczuwalne nie tylko dla niemieckiej gospodarki. Aby zapobiec wartego miliardy dolarów zaangażowania chińskiego koncernu naftowego CNOOC w Iranie, Waszyngton poinformował Pekin oraz firmę o „swoim zaniepokojeniu”, powiedziała rzecznik ambasady USA w Pekinie. Interwencja USA doprowadziła także do wstępnego wstrzymania finansowania przez Japonię projektów w Iranie o wartości dziesięciu miliardów dolarów.
Rząd Niemiecki spogląda tymczasem z niepokojem na działania USA. Z jednej strony strategia Berlina w rozmowach dotyczących Iranu polega na stopniowym zaostrzaniu sankcji oraz przestrzeganiu ich przez możliwie wszystkie państwa, także Chiny i Rosję. Z drugiej strony rząd niemiecki odrzuca zasadniczo próby rządu amerykańskiego, który chce przeforsować amerykańskie prawo także poza granicami USA.
Naciski wywierane przez USA oburzyły także europejskich dyplomatów w Teheranie. „W ten sposób mamy być odsunięci od możliwości robienia interesów i z dłuższego punktu widzenia ustąpić pola firmom amerykańskim”, powiedział jeden z dyplomatów. W związku z tym szczególnie interesujący jest fakt, że Coca-Cola przyznała licencję produkcyjną islamskiej fundacji Bouyad-e Imam Reza, która jest jednym z najważniejszych przedsiębiorstw gospodarczych mułłów.