który dokonywałby audytu rządowego sprawozdania z wykonania budżetu państwa.
Propozycja ta została przedstawiona, razem z innymi postulatami instytutu, na wtorkowej konferencji poświęconej jawności i przejrzystość finansów publicznych.
Według ekspertów IBnGR kontrola, jaką co roku przeprowadza w odniesieniu do wykonania budżetu państwa Najwyższa Izba Kontroli, nie ma charakteru badania ksiąg rachunkowych, nie może więc wykazać, czy sprawozdanie przygotowane przez rząd jest wystarczająco rzetelne. Taką rolę spełniałby natomiast audyt.
Zdaniem Adama Niedzielskiego z IBnGR brak audytu wykonania budżetu państwa, pozwala na przeprowadzanie operacji finansowych, które mogą ukrywać cel wydatkowania lub - w skrajnej sytuacji - nawet nie ujawniać pewnych wydatków.
Eksperci instytutu proponują też, na wzór zasad obowiązujących w spółkach prawa handlowego, oddzielenie przyjęcia przez Sejm sprawozdania z wykonania budżetu od udzielenia rządowi absolutorium. Obecnie Sejm przeprowadza debatę nad sprawozdaniem, ale głosuje nad udzieleniem absolutorium.
Według IBnGR jawność i przejrzystość finansów publicznych byłaby większa, gdyby do budżetu państwa włączyć plany finansowe nie tylko wszystkich państwowych funduszy celowych, ale też agencji rządowych i gospodarstw pomocniczych stanowiących tzw. gospodarkę pozabudżetową.
Instytut opowiada się także za likwidacją tzw. środków specjalnych i włączeniem ich dochodów do budżetu państwa.
Patronujący konferencji marszałek Sejmu Maciej Płażyński powiedział, że 'państwo, które utrzymuje się z pieniędzy podatników, powinno się z nich rzetelnie rozliczać'.
Według Płażyńskiego problemy przejrzystości i jawności finansów publicznych powinny być rozwiązywane w sposób systemowy. 'Niestety politycy nie lubią rozwiązań systemowych' - powiedział Płażyński.
Biorący udział we wtorkowej konferencji przedstawiciele instytucji rządowych pozytywnie ocenili pomysł sporządzania badania audytorskiego budżetu państwa. Jednak zadaniem większości dyskutantów zamiast powoływać dodatkowy urząd, prościej byłoby nieco zmienić kompetencje Najwyższej Izby Kontroli, tak aby mogła ona sprawować rolę trybunału obrachunkowego, która to instytucja jest znana w wielu państwach europejskich.
