IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) to produkt, który pozwala gromadzić środki z przeznaczeniem na emeryturę. Stanowi dopełnienie IKE (Indywidualnego Konta Emerytalnego), tworząc tym samym osobisty system emerytalny. To świetne rozwiązanie, dzięki któremu można sporo zyskać – nie tylko z uwagi na możliwość uniknięcia tzw. podatku Belki (podatku od zysków kapitałowych). Jeśli chodzi o IKZE, ulga podatkowa jest kolejną zachętą do otwarcia tego typu rachunku.
Ulga podatkowa w IKZE – na czym polega?
Zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o indywidualnych kontach emerytalnych i indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, każda osoba posiadająca rachunek IKZE może dokonać odliczeń dokonanych w roku ubiegłym wpłat od dochodu przy składaniu rocznego zeznania podatkowego.
Maksymalna kwota odliczeń odpowiada 1,2-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto. W 2017 roku limit wpłat na IKZE wynosi 5 115,60 zł (zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z listopada 2016 roku). Oznacza to, że przy obliczaniu ulgi podatkowej uwzględnia się właśnie tę kwotę.
Kto może skorzystać z ulgi podatkowej w ramach IKZE?
W IKZE ulga podatkowa przysługuje każdemu posiadaczowi rachunku w ramach indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, na który dokonywał wpłat.
Osiąganie dochodu jest jednak warunkiem koniecznym do skorzystania z ulgi podatkowej – dlatego, że jest ona odliczana właśnie od dochodu. Ponadto, zgodnie z obowiązującymi przepisami, obejmująca IKZE ulga podatkowa dotyczy podatników, którzy rozliczają się:
- na zasadach ogólnych – według skali podatkowej
- podatkiem liniowym
- ryczałtem ewidencjonowanym.
Natomiast z ulgi podatkowej wyłączone są osoby, które:
- rozliczają się w oparciu o kartę podatkową
- rozliczają przychody z umowy opodatkowane ryczałtowo
- składają deklarację z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości
- rozliczają dochody z giełdy oraz inne przychody kapitałowe.
Nie ma przy tym znaczenia, w jaki sposób rozlicza się podatnik. Z ulgi podatkowej mogą skorzystać osoby rozliczające się indywidualnie, z małżonkiem czy osoby samotnie wychowujące dzieci. Należy jednak podkreślić, że ulga dotyczy wyłącznie tej osoby, która posiada rachunek IKZE – części wpłaconych składek nie można przekazać na rzecz drugiego małżonka.
Przykład. Jan Kowalski będzie składał roczne zeznanie podatkowe z żoną. W danym roku podatkowym dokonał wpłat na IKZE zgodnie z maksymalnym limitem, tj. 5115,60 zł. Jednak jego dochód jest niewystarczający, aby móc uzyskać maksymalne odliczenie. Nie może jednak odliczyć części wpłat od dochodu żony, by w ten sposób skorzystać z ulgi podatkowej w całości.
Ulga podatkowa w IKZE – jak ją wyliczyć?
Obejmująca IKZE ulga podatkowa jest możliwa do odliczenia wyłącznie przy składaniu rocznego zeznania podatkowego PIT. Wartość ulgi uzależniona jest przede wszystkim od wysokości osiąganych dochodów oraz od sumarycznej kwoty wpłat dokonanych w ciągu danego roku podatkowego na rachunek IKZE.
- Jeżeli wysokość dochodów przekracza łączną kwotę wpłat, podatnik może odliczyć pełną kwotę, tj. 5 115,60 zł.
- Jeżeli wysokość dochodów jest mniejsza od łącznej kwoty dokonanych wpłat, podatnik odlicza ulgę wyłącznie do wysokości dochodu.
Chcąc wyliczyć wysokość przysługującej ulgi podatkowej, należy znać sumaryczną kwotę dokonanych wpłat na IKZE oraz stawkę podatku dochodowego. Potem wystarczy wartość wpłat pomnożyć przez wysokość stawki podatkowej, by oszacować wysokość odliczenia w ramach ulgi.
Przykład 1. Przy założeniu, że podatnik osiąga wystarczające dochody i dokonał wpłat do obowiązującego limitu, może zyskać:
- 1636,99 zł – gdy rozlicza się według skali podatkowej ze stawką 32%
- 920,81 zł – gdy rozlicza się według skali podatkowej ze stawką 18%
- 971,96 zł – gdy rozlicza się liniowo (19%).
Przykład 2. Przy założeniu, że podatnik osiąga wystarczające dochody i dokonał wpłat na kwotę 3600 zł, ulga podatkowa wyniesie:
- 1152 zł – gdy rozlicza się według skali podatkowej ze stawką 32%
- 648 zł – gdy rozlicza się według skali podatkowej ze stawką 18%
- 684 zł – gdy rozlicza się liniowo (19%).
Brak podatku Belki to też ulga
Jeśli chodzi o IKZE, ulga podatkowa rozumiana jest również jako brak podatku Belki (19%) naliczanego i pobieranego od zysków kapitałowych. Dodatkowo, podatnik zyska przy wypłacie środków. Wypłata środków z IKZE jest opodatkowana jedynie 10% zryczałtowanym podatkiem. Warto zatem, dokonywać wpłat przez co najmniej 5 lat kalendarzowych oraz złożyć wniosek o wypłatę środków dopiero po 65. roku życia.
Chcąc założyć IKZE, by móc korzystać z ulgi podatkowej, można to zrobić m.in. w funduszach emerytalnych (np. PZU), bankach, zakładach ubezpieczeń, funduszach inwestycyjnych czy u podmiotów prowadzących działalność maklerską.
Planując swoją przyszłość należy pomyśleć o założeniu rachunku IKZE, dzięki któremu można nie tylko zgromadzić środki z przeznaczeniem na emeryturę, ale również skorzystać z optymalizacji podatkowej.
Należy jednak pamiętać , że historyczne wyniki inwestycyjne osiągane przez daną instytucję prowadzącą IKZE nie są gwarancją uzyskiwania podobnych wyników w przyszłości. Warto również zapoznać się ze szczegółowymi informacjami, w tym o ryzykach związanych z posiadaniem rachunku IKZE udostępnianymi przez instytucje oferujące IKZE.