O pionierskim urządzeniu rozmawiamy z jego współtwórcą, dr hab. n. med. Wojciechem Kukwą.
- Panie Doktorze, dlaczego sen jest tak ważny?
- Przesypiamy jedną trzecią życia, a odpowiedni sen jest nam niezbędny do prawidłowego funkcjonowania. Powinien być to czas wypoczynku i regeneracji, nabrania sił przed kolejnym dniem. Jeśli nie wysypiamy się prawidłowo, nasza sprawność w ciągu dnia jest ograniczona. W dłuższej perspektywie spada wydajność w pracy, ograniczone są zdolności do prawidłowej oceny sytuacji, podejmowania decyzji czy logicznego myślenia. Czujemy się przewlekle zmęczeni, śpiący, nie mamy ochoty podejmować żadnych aktywności. U części osób może to prowadzić do obniżenia nastroju czy nawet depresji. Bardzo ważne jest też to, że brak prawidłowego snu może przyczyniać się do rozwoju licznych chorób, takich jak nadciśnienie, cukrzyca, zaburzenia rytmu serca czy choroba niedokrwienna serca, z czego często nie zdajemy sobie sprawy. Układ odpornościowy u osób, które nieprawidłowo śpią, funkcjonuje zdecydowanie gorzej - liczne badania wskazują, że osoby cierpiące na bezdech senny są w grupie zwiększonego ryzyka cięższego przebiegu infekcji COVID-19.
Niejednokrotnie zapominamy też o tym, jak ważny jest prawidłowy sen w przypadku dzieci - małe dzieci śpią nawet kilkanaście godzin na dobę. Sen to okres rozwoju mózgu dziecka, czas intensywnego wzrostu, dlatego każde zaburzenie snu w przypadku dzieci może wywołać liczne negatywne skutki.
- Czujnik Clebre to pierwsze urządzenie, które umożliwia użytkownikowi monitorowanie snu samodzielnie we własnym domu. Czym dokładnie jest i jak działa czujnik snu?
- Czujnik snu to niewielkie bezprzewodowe urządzenie, które umieszcza się bezpośrednio na szyi pacjenta za pomocą specjalnego plastra medycznego. Sam czujnik jest częścią szerszego ekosystemu, na który składają się także aplikacja mobilna oraz część chmurowa. W czasie snu rejestrowany jest każdy wdech i wydech, chrapanie, bezdechy, czynność serca oraz pozycja ciała i aktywność ruchowa. Taka ilość danych pozwala na dokładną ocenę zarówno samego snu, jak i oddychania podczas snu. Badanie można powtarzać wielokrotnie i łatwo monitorować stan pacjenta. Co ważne, rozwiązanie Clebre pozwala na analizę snu i oddychania nie tylko u poszczególnych osób - za pomocą jednego czujnika można badać grupy pacjentów.
- W jaki sposób użytkownik może wykorzystać dane zebrane za pomocą czujnika?
- Dane zebrane za pomocą czujnika możemy wykorzystywać na wiele sposobów, w zależności od tego, kim jest użytkownik. Jeśli jest to osoba, która chce mierzyć jakość swojego snu i oddychania - spersonalizowane dane z czujnika, zbierane i analizowane przez dłuższy czas, pomogą w doborze konkretnych zabiegów czy rozwiązań, na przykład we wprowadzeniu odpowiedniej diety. Użytkownik będzie mógł obserwować, jak wraz ze spadkiem masy ciała zmienia się jakość snu, zobaczy wymierne efekty swoich działań. Jeżeli użytkownikiem jest rodzic dziecka, które niespokojnie śpi lub chrapie - a takich dzieci jest bardzo wiele - będzie mógł monitorować sen dziecka, sprawdzić, czy wdrożone leczenie przynosi efekty, czy zaburzenia snu i oddychania ustępują. Co ważne, wszystkie dane zbierane są w domu, podczas gdy dziecko śpi we własnym łóżku, nie ma więc konieczności pozostawania na noc w szpitalu. Jeśli użytkownikiem jest przychodnia medyczna – wówczas system Clebre umożliwi realny screening zaburzeń oddychania podczas snu w licznych grupach pacjentów, które tego wymagają. Są to np. pacjenci z zaburzeniami rytmu serca, chorobą niedokrwienną serca czy nadciśnieniem. To oczywiście tylko niektórzy z możliwych użytkowników. Możliwości wykorzystania czujnika i zbieranych przez niego danych jest naprawdę wiele.
- Jak używa się czujnika?
- Użycie czujnika jest proste i bardzo intuicyjne. Wystarczy zainstalować dedykowaną aplikację mobilną i połączyć z nią sensor, a następnie umieścić go na szyi i położyć się spać. Rano możemy na ekranie telefonu obejrzeć wyniki badania, a w dłuższej perspektywie śledzić trendy i kontrolować jakość naszego snu.
- Skąd wziął się pomysł stworzenia czujnika Clebre i kto za nim stoi? Kto wchodzi w skład zespołu?
- Pomysł zrodził się z potrzeby posiadania prostego i ogólnodostępnego narzędzia do analizy snu i zaburzeń oddychania podczas snu. Dzisiaj na rynku nie ma takiego rozwiązania. Urządzenia medyczne są drogie i skomplikowane, na badanie często czeka się bardzo długo, a wyniki zrozumiałe są jedynie dla specjalistów, zaś aplikacje mobilne i opaski umożliwiające badające snu możemy potraktować raczej jako gadżet. System Clebre daje natomiast możliwość przeprowadzania spersonalizowanych analiz snu i oddychania podczas snu w warunkach domowych, lecz z dokładnością urządzenia medycznego. W skład zespołu pracującego nad rozwiązaniem wchodzą lekarze, programiści, elektronicy, i inżynierowie biomedyczni - obecnie to 13 osób.
- A jak wyglądał proces tworzenia Clebre od strony biznesowej i finansowej? Czy twórcy mieli do dyspozycji dofinansowanie?
- Od momentu pojawienia się pomysłu działaliśmy wielotorowo - pracowaliśmy nad rozwojem i implementacją algorytmów AI, umożliwiających zbieranie i analizę danych podczas snu, rozbudową funkcji diagnostycznych oraz nad kształtem i parametrami samego urządzenia. Na początku projekt finansowaliśmy z własnych zasobów. Obecnie korzystamy ze środków otrzymanych w ramach grantu przyznanego nam przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
- Zerknijmy teraz nieco w przyszłość - jak rozwinie się projekt Clebre w najbliższych latach?
- Właśnie ruszyliśmy z przygotowaniem systemu i czujnika w wersji produkcyjnej, dla użytkowników indywidualnych. Rozpoczynamy też proces certyfikacji urządzenia. Wdrożenie do produkcji planowane jest na koniec 2021 roku. Jednocześnie prowadzimy liczne projekty naukowo-badawcze, przede wszystkim te związane z grantem NCBR i stworzeniem wersji “pro”, czyli urządzenia medycznego. Wykorzystywaniem systemu zainteresowane są też przychodnie i sieci medyczne. Planujemy także uczestnictwo w programach profilaktyki zdrowotnej, kontynuację współpracy z naszymi partnerami zagranicznymi, a także wykorzystanie systemu Clebre w porozumieniu z firmami zajmującymi się diagnozą i terapią bezdechów.
- A czy poszukujecie inwestora?
- Tak, rozpoczynamy poszukiwanie inwestora. Jak wspomniałem do aktualnego etapu samodzielnie finansowaliśmy projekt, a w ostatnich miesiącach korzystamy ze wsparcia NCBR. Jednak teraz nadszedł czas na znalezienie partnera biznesowego. Inwestycję chcemy wykorzystać przede wszystkim do sprawnego wprowadzenia naszego systemu na rynek.
Materiał partnera: ImpactCEE