Odliczenia od podatku dochodowego mogą dokonać podatnicy, którzy opłacali składki zdrowotne samodzielnie lub za pośrednictwem płatnika. Kwota, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru składki.
Odliczenie od podatku a sposób pobierania składki przez pracodawcę
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy jej wymiaru, ale nie podlega odliczeniu w całości. Kwota, o którą zmniejsza się podatek może osiągnąć maksymalnie 7,75% podstawy wymiaru składki. Oznacza to, że 1,25% jest pokrywane z dochodu netto podatnika.
Dla osoby fizycznej, podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest podstawa brutto z umowy o pracę, pomniejszona o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, w tym: na ubezpieczenie emerytalne (9,76%), na ubezpieczenie rentowe (1,5%) i na ubezpieczenie chorobowe (2,45%).
Pracownik może odliczyć od podatku część składki zdrowotnej, jeśli została ona przyjęta przez płatnika (nie jest ważne czy przekazał ją do ZUS). W sytuacji, gdy pracodawca pobrał należność o zaniżonej wartości, odliczeniu podlega wyłącznie ta kwota, a nie suma, którą powinien był zapłacić w danym roku podatkowym. Jeśli pracodawca przyjął natomiast zawyżoną wartość składek, schemat działania jest podobny - należy odliczyć całość pobranej kwoty.
Co w przypadku, gdy pracodawca w ubiegłym roku dokonał błędu obliczeniowego lub zapomniał pobrać składek w ogóle? Odliczeniu podlegają one w momencie ich rzeczywistego zainkasowania, a nie w roku, kiedy powinny były zostać odprowadzone.
Aby odliczyć należność, kwotę należy przepisać z wypełnionego formularza PIT-11 i umieścić ją w zeznaniu podatkowym.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy wynosi 279,41 zł. Jest to 9% podstawy jej wymiaru, która w 2015 roku wyniosła 3104,57 zł (75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał poprzedniego roku).
Przedsiębiorca odlicza od podatku wyłącznie składki opłacone na własne ubezpieczenie zdrowotne, na powyższych zasadach ustalania ich wysokości. Nie przysługuje mu zwrot za składki, które odprowadza za pracowników czy zleceniobiorców. Wynika to z tego, że ich nie finansuje, ale jedynie pośredniczy w przekazaniu ich do ZUS. Może za to odliczyć od podatku kwoty zapłacone za ubezpieczenie zdrowotne osób współpracujących, czyli: małżonka, dzieci (własnych lub przysposobionych), rodziców, macochę i ojczyma.
Odliczenie składki zdrowotnej zapłaconej za granicą
Z ulgi mogą skorzystać również osoby, które z własnych środków odprowadzają w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne w innym państwie niż Rzeczpospolita Polska, zgodnie z przepisami (np. w ramach Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej).
Dla dokonania odliczenia składka musi zostać faktycznie uiszczona, a nie tylko należna do zapłacenia za granicą. Obniżenie podatku może zostać zastosowane pod warunkiem, że składka nie dotyczy dochodu zwolnionego od podatku, nie została wcześniej odliczona w innym państwie, a także - istnieje podstawa prawna do przekazywania informacji między dwoma organami podatkowymi państw (RP i miejsca, w którym podatnik opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne).
Jak udowodnić opłacanie składek?
Prawo do uzyskania ulgi za składki zdrowotne ustanawia się na podstawie dokumentów, potwierdzających ich poniesienie. Dla przedsiębiorcy opłacającego składki we własnym zakresie będzie to potwierdzenie przelewu bankowego lub zaświadczenie z ZUS.
Dla pracowników, roczna suma składek powinna się zgadzać z danymi z PIT-11 (ewentualnie można ją przyrównać do miesięcznych odcinków informujących o kwotach pobranych lub do dokumentu ZUS-RMUA, wystawianego przez pracodawcę).
Odliczeniu nie podlegają składki, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód), od którego na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku lub całkowicie zwolniony z opodatkowania.