- Stajemy ramię w ramię broniąc artykułu piątego Paktu Północnoatlantyckiego dla wspólnego zobowiązania do obrony - zapewniał Donald Trump podczas przemówienia na placu Krasińskich. - Dla naszej własnej ochrony Europa musi jednak robić więcej - zaznaczał. I dodał, że Polska jest jednym z tych krajów, które na obronności nie oszczędzają. Sprawdzamy, jak wypadamy na tle innych krajów NATO.
Trump podczas swojej mowy podkreślał, że po upadku komunizmu Polska stała się jednym z "najbardziej oddanych członków Sojuszu Północnoatlantyckiego", odzyskując tym samym swoje miejsce jako - jak to określił - "wiodącego kraju Europy, która jest silna, zjednoczona i wolna".
Jak faktycznie wyglądają nasze wydatki wojskowe? W 2015 r. z budżetem obronnym o wartości 10,5 mld dol. należeliśmy do elity członków NATO, którzy przeznaczają na cele wojskowe powyżej 2 proc. swojego PKB. Do takiego poziomu zobowiązały się dorównać wszystkie kraje NATO.
W roku minionym poszło nam już jednak nieco gorzej. Kurs złotego do dolara mocno się osłabił, przez co nasze nakłady na cele wojskowe w 2016 roku wyniosły już 9,3 mld dol., stanowiąc nieco poniżej 2 proc. polskiego PKB.
Polska, mimo tego, należy do krajów, które sukcesywnie zwiększają swoje inwestycje w obronność i na tle pozostałych członków wciąż wypada dobrze. Podczas majowego szczytu NATO Andrzej Duda zapowiedział, że Polska już przygotowuje odpowiednią regulację, która umożliwi podwyższenie naszych nakładów na obronność do 2,2 proc. PKB do 2020 r. i 2,5 proc. PKB do 2030 r.
| Wydatki Kajów NATO na zbrojenia w 2016 roku | |
|---|---|
| Kraj | proc. PKB przeznaczany na obronność |
| NATO - Europa | 1,47 |
| Albania | 1,11 |
| Belgia | 0,91 |
| Bułgaria | 1,3 |
| Chorwacja | 1,21 |
| Czechy | 1,01 |
| Dania | 1,14 |
| Estonia | 2,18 |
| Francja | 1,79 |
| Niemcy | 1,2 |
| Grecja | 2,36 |
| Węgry | 1,02 |
| Włochy | 1,11 |
| Łotwa | 1,46 |
| Litwa | 1,49 |
| Luksemburg | 0,42 |
| Holandia | 1,16 |
| Norwegia | 1,55 |
| Polska | 1,95 |
| Portugalia | 1,38 |
| Rumunia | 1,41 |
| Słowacja | 1,12 |
| Słowenia | 1,02 |
| Hiszpania | 0,9 |
| Turcja | 1,69 |
| Wielka Brytania | 2,17 |
| NATO - Ameryka Północna | 3,36 |
| Kanada | 1,02 |
| USA | 3,61 |
| NATO w sumie | 2,43 |
| Źródło: money.pl na podstawie danych NATO |
- Silna Polska to błogosławieństwo dla krajów Europy i one dobrze o tym wiedzą. Silna Europa to błogosławieństwo dla Zachodu i dla całego świata - mówił Donald Trump. - Łatwo mówić, ale liczą się czyny. Dla naszej własnej ochrony Europa musi robić więcej.
Donald Trump odniósł się w ten sposób do udziału poszczególnych krajów w finansowaniu obronności. Prezydentowi USA nie podoba się to, że jego kraj ponosi nieproporcjonalnie duży ciężar finansowy utrzymania siły bojowej całego sojuszu. Pod największą presją są te kraje, które wydają na zbrojenia mniej niż 1 proc. swojego PKB. Są wśród nich Kanada, Słowenia, Belgia, Hiszpania i Luksemburg.
Według Trumpa najlepszą obroną dla naszych interesów i wolności jest "silny sojusz wolnych, suwerennych i niezawisłych narodów". Dlatego - jak podkreślił podczas przemówienia w Warszawie - jego administracja zażądała, aby wszyscy członkowie NATO "w końcu wywiązali się" ze swoich zobowiązań finansowych.
Ja wyliczył sztokholmski instytut SIPRI, gdyby wszyscy europejscy członkowie NATO wypełnili swoje zobowiązanie przeznaczania na obronność 2 proc. swojego PKB, wzrost nakładów sojuszu wyniósłby aż 320 mld dol.
| Kwota wydana przez państwa NATO na obronność w 2016 roku | |||
|---|---|---|---|
| Ile kraje NATO wydały na obronność (w mld dol.) | Ile kraje NATO wydałyby na obronność, gdyby przeznaczyły na nią 2 proc. PKB (w mld dol.) | ||
| *NATO - Europa * | 254 | 320 | |
| Albania | 0,1 | 0,2 | |
| Belgia | 4,1 | 9,3 | |
| Bułgaria | 0,8 | 1 | |
| Chorwacja | 0,7 | 1 | |
| Czechy | 2 | 3,9 | |
| Dania | 3,5 | 6 | |
| Estonia | 0,5 | 0,5 | |
| Francja | 55,7 | 49,1 | |
| Niemcy | 41,1 | 69 | |
| Grecja | 5 | 3,9 | |
| Węgry | 1,3 | 2,5 | |
| Włochy | 27,9 | 36,8 | |
| Łotwa | 0,4 | 0,6 | |
| Litwa | 0,6 | 0,9 | |
| Luksemburg | 0,3 | 1,2 | |
| Holandia | 9,3 | 15,5 | |
| Norwegia | 6 | 7,5 | |
| Polska | 9,3 | 9,5 | |
| Portugalia | 3,8 | 4,1 | |
| Rumunia | 2,8 | 3,7 | |
| Słowacja | 1 | 1,8 | |
| Słowenia | 0,4 | 0,9 | |
| Hiszpania | 14,9 | 24,7 | |
| Turcja | 14,8 | 14,9 | |
| Wielka Brytania | 48,3 | 69 | |
| NATO - Ameryka Północna | 627 | 402 | |
| Kanada | 15,2 | 30,5 | |
| USA | 611 | 371 | |
| *NATO * | 881 | 722 | |
| Źródło: money.pl na podstawie danych SIPRI |
Głęboko do kieszeni podatników musiałby na przykład sięgnąć rząd w Berlinie, którego dzisiejsze wydatki na obronność są aż o 28 mld dol. za niskie. Niemiecka minister obrony Ursula von der Leyen jednak tuż przed szczytem NATO zapowiedziała, że celem Niemiec pozostaje zwiększenie wydatków na obronność do 2 proc. PKB.
Przypomnijmy, że do przeznaczania na obronność co najmniej 2 proc. PKB zobowiązane są wszystkie kraje NATO, ale tylko 4 z 28 krajów należących do sojuszu spełniają ten warunek. Oprócz USA w zeszłym roku były to Francja, Grecja i Estonia.
Ameryka potwierdziła jednak swoje zaangażowanie i zapewniła, że wciąż pozostanie aktywnym sojusznikiem dla Europy. - Zwracając się do tych, którzy krytykują nasze stanowisko, chcę tylko powiedzieć, że USA zademonstrowały nie tylko poprzez słowa, ale też poprzez działania, że stajemy ramię w ramię broniąc artykułu 5 Paktu Północnoatlantyckiego dla wspólnego zobowiązania do obrony kolektywnej - oświadczył Trump.