Literacki Nobel dla niepełnosprawnego poety

aktualizacja 14:02

Laureatem tegorocznej literackiej Nagrody Nobla został szwedzki poeta Tomas Transtroemer - ogłosiła Szwedzka Akademia.

Zgodnie z ponad stuletnią tradycją, punktualnie o godzinie 13.00 otworzyły się drzwi Szwedzkiej Akademii i wobec międzynarodowego tłumu dziennikarzy stały sekretarz Akademii Peter Englund odczytał nazwisko tegorocznego noblisty. - _ Przez swoje zwięzłe, przejrzyste obrazy daje nam świeże spojrzenie na rzeczywistość _ - w ten sposób Akademia argumentuje przyznanie Szwedowi literackiej Nagrody Nobla.

Sala, dziennikarze i zgromadzona publiczność zareagowała na tę wiadomość wybuchem głośnej radości i oklaskami. Jak powiedział chwilę później Peter Englund, Transtroemer był na liście nominowanych do lauru od 1993 roku. Czekał tak długo, mimo że można o nim mówić jako o jednym z najwybitniejszych poetów świata - stwierdził Englund. Na początku lat 90.

80-letni Tomas Transtroemer zna dobrze polską noblistkę Wisławę Szymborską, przyjaźni się z nią, odwiedzał ją w Krakowie. Na język polski jego poezję przekłada mieszkający w Szwecji polski literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Sztokholmskiego Leonard Neuger.

Tomas Transtroemer jest pisarzem, poetą i tłumaczem literatury. Przekładał m.in. wiersze Czesława Miłosza. To jeden z najwybitniejszych poetów współczesnych. Jest autorem wierszy tłumaczonych na kilkadziesiąt języków. Do najważniejszych jego zbiorów wierszy należą: _ Tajemnice w drodze _, _ Dźwięki i ślady _, _ Morza Bałtyckie _, _ W sali zwierciadeł _, _ Żywym i umarłym _. Jego twórczość porównywana jest do poezji Cypriana Norwida. Wiersze zaczął pisać w wieku 13 lat, a jako 23-latek opublikował swój pierwszy tomik. W 1996 roku był głównym kotrkandydatem Wisławy Szymborskiej do otrzymania Nobla.

Tomas Transtoremer urodził się 15 kwietnia 1931 roku. Ukończył wydział psychologii i studia muzyczne. Pracował jako psycholog w więzieniu, a następnie w zakładach pracy. Mieszka w małej miejscowości Vaesteras, poza Sztokholmem.

W 1990 roku Transtroemer doznał udaru mózgu, po którym jest częściowo sparaliżowany. Pisarz do dziś zmaga się z konsekwencjami wylewu, porozumiewa się z otoczeniem za pomocą gestów i znaków. Mimo niepełnosprawności Transtroemer często spotyka się z czytelnikami. Jest laureatem m.in. Nagrody Literackiej Rady Nordyckiej za tomik _ Żywym i Umarłym. _

W Polsce ukazało się osiem zbiorów wierszy Transtroemera: _ Dziki Rynek, Żywym i umarłym, _ Moja przedmowa do ciszy, _ Muzeum motyli, _ Gondola żałobna, _ Późnojesienny labirynt, __ Niebieski dom _i _ Podsłuchany horyzont. _