TK - emerytury - waloryzacja kwotowa
Trybunał Konstytucyjny rozpoczął posiedzenie, na którym rozpatruje kwestię waloryzacji kwotowej świadczeń emerytalno-rentowych w 2012 roku. Wnioski w tej sprawie złożyli prezydent Bronisław Komorowski oraz Rzecznik Praw Obywatelskich.
Kwestionowane przepisy zawiesiły tegoroczną waloryzację procentową emerytur i rent i zastąpiły ją waloryzacją kwotową. Tym samym świadczenie każdego emeryta i rencisty, bez względu na wysokość pobieranej renty i emerytury zostało podniesione o jednakową kwotę wynoszącą 71 złotych. Zamiana waloryzacji procentowej na kwotową sprawiła, że świadczenia wypłacane w kwocie poniżej 1480 złotych miesięcznie zostały podwyższone. Świadczenia zaś powyżej tej kwoty wzrosły o mniejszą sumę niż przy waloryzacji procentowej.
Zarówno prezydent Bronisław Komorowski jak i rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz zwrócili uwagę, że waloryzacja kwotowa jest niezgodna z zasadą wzajemności. Warunkiem nabycia praw do świadczeń z ubezpieczenia społecznego jest bowiem odpowiedni staż pracy z czym wiąże się opłacanie składek na ubezpieczenia. Więź między wkładem pracy a gromadzonym funduszem ubezpieczeń społecznych jest podstawową przesłanką materialną prawa do świadczeń i argumentem do ochrony tego prawa. Z zasadą wzajemności wiąże się wymóg zachowania proporcjonalności między wysokością opłacanych składek a wysokością świadczeń.
Wnioskodawcy zwracają też uwagę, że zastąpienie waloryzacji procentowej waloryzacją kwotową jest niezgodne z zasadą równości. Waloryzacja kwotowa nie zapewnia zachowania realnej wartości świadczeń wszystkim emerytom i rencistom. Sytuacja obywateli jest więc w sposób nieuprawniony zróżnicowana - uważają prezydent i Rzecznik Praw Obywatelskich. Skutki wprowadzenia waloryzacji kwotowej trwać będą nie tylko w tym roku ale pośrednio także w latach kolejnych. Wysokość świadczeń zwaloryzowanych w oparciu o metodę kwotową będzie bowiem podstawą kolejnych waloryzacji. Część emerytów i rencistów straci więc finansowo również na kolejnych wypłacanych im świadczeniach. Zapewnienie osobom otrzymującym najniższe świadczenia wzrostu tych świadczeń kosztem realnej wartości emerytur i rent przysługujących innym uprawnionym stanowi, zdaniem wnioskodawców, naruszenie ochrony praw nabytych. Jest również naruszeniem konstytucyjnej zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Dzisiejszej rozprawie przewodniczy wiceprezes Trybunału Konstytucyjnego Stanisław Biernat, sprawozdawcą jest prezes Trybunału Andrzej Rzepliński.
IAR
