Założony 19 listopada 1816 roku, z inicjatywy Stanisława Kostki Potockiego i Stanisława Staszica, uniwersytet powstał poprzez połączenie Szkoły Prawa i Administracji powołanej w 1807 roku i Szkoły Lekarskiej założonej w 1809 roku. Na pięciu wydziałach: Prawa i Administracji, Lekarskim, Filozoficznym, Teologicznym, Nauk i Sztuk Pięknych, studiowało początkowo 500 studentów. Później liczba ta wzrosła do 800 żaków, zdobywających wiedzę pod pieczą od 40 do 50 profesorów. W latach 1826-1829 studiował tu Fryderyk Chopin. Uczelnia była wyposażona w bogate zbiory naukowe, bibliotekę i zakłady pomocnicze, między innymi Ogród Botaniczny i Obserwatorium Astronomiczne.
Współczesny Uniwersytet Warszawski liczy 19 wydziałów. W skład UW wchodzą także liczne jednostki dydaktyczne i administracyjne, jak Biblioteka Uniwersytecka, Muzeum UW, Teatr Akademicki, Zespół Pieśni i Tańca "Warszawianka", Akademicka Telewizja Naukowa oraz Akademickie Radio Kampus.
