Powieść, której podtytuł brzmi "Przygody drewnianego pajaca", ukazywała się w odcinkach - od lipca do października 1881 roku na łamach "Gazety dzieci". W ostatnim odcinku Pinoko, złapany przez Lisa i Kota, powieszony zostaje na drzewie: "Zamknął oczy, otworzył usta, wyprostował nogi i raz jeszcze silnie drgnąwszy, zawisł jakby zdrętwiały". Protesty małych czytelników zmusiły autora do wskrzeszenia bohatera przez dobrą Wróżkę, czyli Dzieweczkę o błękitnych włosach. Kiedy powieść ukazała się w wydaniu książkowym, zmieniono też jej zakończenie. Collodi chciał, by ostatnimi słowami Pinokia była uwaga: "Śmieszny byłem jako pajac!" Redaktorka książki, Emma Perodi, uznała, że trzeba dodać: "Ale teraz jestem bardzo zadowolony, że stałem się porządnym chłopcem!". Przygody drewnianego pajaca musiały mieć wydźwięk wychowawczy. Mimo tych zmian - a może dzięki nim - "Pinokio" jest najczęściej czytaną książką na świecie po Biblii i Koranie.
IAR
