Dzieje kawalerów maltańskich jako szpitalników i rycerzy, literackie opisy Malty i jej historię podczas II wojny światowej będzie można poznać 25 listopada podczas Dnia Atrakcji na wystawie "Wokół maltańskiego krzyża" na Zamku Królewskim w Warszawie.
"To dla nas ogromna radość, że warszawiacy mogą poznawać skarb Malty jakim są dzieje Zakonu Maltańskiego, jednego z najstarszych zakonów rycerskich" - powiedział na wtorkowym spotkaniu z dziennikarzami ambasador Malty w Polsce Godwin Montanaro, który zapowiedział udział w planowanym na 25 listopada Dniu Atrakcji. Ekspozycja "Wokół Maltańskiego Krzyża", którą uroczyście otwarto 19 października br. dokumentuje - jak przypomniał Montanaro - dzieje Suwerennego Zakonu Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego zwanego Rodyjskim i Maltańskim. Wystawę będzie można zwiedzać do 13 stycznia.
"Rycerze Maltańscy są integralną częścią historii Malty. Umocnili maltańskie wyspy, zbudowali piękne kościoły, miasta i miasteczka" - mówił ambasador, podkreślając, że dotyczy to m.in. stolicy Malty - Valletty, która od 1980 r. wpisana jest na światową listę dziedzictwa UNESCO. Zaznaczył też, że to właśnie bogactwo historii Malty, poza urokiem tego położonego na wyspach Morza Śródziemnego kraju, przyciąga ponad 1,25 mln turystów rocznie. "Nasze wyspy odwiedza też coraz więcej Polaków. W tym roku gościliśmy ok. 25 tys. turystów z Polski" - dodał Montanaro.
Podczas Dnia Atrakcji goście Zamku Królewskiego będą mogli wysłuchać wykładu pt. "O rycerzach, którzy leczą i bronią. Kawalerowie Maltańscy jako szpitalnicy i rycerze" i spotkać się z maltańskim pilotem wojskowym majorem Alexandrem Dallim, który opowie o dziejach Malty podczas II wojny światowej. Miłośnicy literatury pięknej będą mogli wysłuchać programu literackiego zatytułowanego "Sokół maltański - Malta i Maltańczycy w literaturze". Z kolei najmłodsi będą mogli poszukać skarbu joannitów (joannitami nazywano m.in. kawalerów maltańskich) oraz wziąć udział w edukacyjnych zajęciach pt. "O Gerardzie rycerzu i medyku".
Goście Zamku Królewskiego będą mogli też wziąć udział w oprowadzeniu po wystawie przez jej kuratorów dr. Przemysława Delesa i dr Annę Kotańską. Ekspozycja przedstawia rolę, jaką odegrały placówki zakonne na terenach Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz w odrodzonej po 1918 r. Rzeczpospolitej. Przygotowały ją Muzeum Historyczne m. st. Warszawy, Zamek Królewski w Warszawie i Ambasada Suwerennego Rycerskiego Zakonu Maltańskiego w Polsce.
Wśród eksponatów znajdują się portrety, zbroje, regalia i dystynkcje Wielkich Mistrzów, elementy uzbrojenia rycerzy maltańskich, srebra, rzadkie okazy broni białej, malarstwo i grafika nawiązująca do dziejów i misji zakonu. Obiekty prezentowane są dzięki wsparciu Suwerennego Zakonu Maltańskiego, organizacji "Heritage Malta" oraz Związku Polskich Kawalerów Maltańskich. Eksponaty pochodzą z kolekcji Palazzo Magistrale i Villa Magistrale w Rzymie oraz Muzeum Sztuk Pięknych, Biblioteki Narodowej i Pałacu Wielkiego Mistrza w La Vallettcie na Malcie. Wystawa akcentuje związek między Zakonem Maltańskim i Warszawą.
Suwerenny Zakon Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego zwany Rodyjskim i Maltańskim to jeden z najstarszych katolickich zakonów rycerskich. Założony został w 1113 roku przez Gerarda de Martiguesa. Zakon odegrał znaczną rolę w historii Europy ze względu na organizowanie pierwszych szpitali średniowiecznych na kontynencie. Członkowie zakonu prowadzili działalność medyczną i opiekuńcza.
Do Polski rycerze Zakonu dotarli w I połowie XII w. Pierwsze komandorie założono na Dolnym Śląsku. Do Małopolski zostali sprowadzeni przez księcia Henryka Sandomierskiego. Związek Polskich Kawalerów Maltańskich powstał w 1927 r. pod kierownictwem hr. Bogdana Hutten-Czapskiego. Po zakończeniu II wojny światowej funkcjonował na emigracji. W 1992 r. został reaktywowany w Polsce. (PAP)
nno/ pj/ ls/
