29 kwietnia 1978 r. w Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, dając początek robotniczemu ruchowi, który w sierpniu 1980 r. rozpoczął strajk w Stoczni Gdańskiej.
"Celem Wolnych Związków Zawodowych jest organizacja obrony interesów ekonomicznych, prawnych i humanitarnych pracowników. WZZ deklarują swą pomoc i opiekę wszystkim pracownikom bez różnicy przekonań czy kwalifikacji" - stwierdzano w deklaracji Komitetu Założycielskiego Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża z 29 kwietnia 1978 r., podpisanej przez Andrzeja Gwiazdę, Krzysztofa Wyszkowskiego i Antoniego Sokołowskiego.
Dalej w oświadczeniu sygnatariuszy czytamy: "Identyfikując się z założycielami pisma +Robotnik+, w nim oraz we własnych wydawnictwach informować będziemy o naszej pracy. Wzywamy wszystkich pracowników, robotników, inżynierów i urzędników do tworzenia niezależnych przedstawicielstw pracowniczych. Droga do celu prowadzić może również poprzez wprowadzanie do Rad Zakładowych niezależnych działaczy, którzy reprezentować będą wyborców uczciwie, broniąc ich interesów".
Autorzy deklaracji podkreślali, że "społeczeństwo musi wywalczyć sobie prawo do demokratycznego kierowania swoim państwem" i że "autentyczne związki i stowarzyszenia społeczne mogą uratować państwo, bo tylko przez demokratyzację prowadzi droga do scalenia interesów i woli obywateli z interesem i siłą państwa".
WZZ Wybrzeża mając wsparcie ze strony Komitetu Obrony Robotników i Ruchu Młodej Polski, zorganizowały manifestacje w rocznicę strajków z 1970 r. i rozpoczęły wydawanie własnego pisma - "Robotnik Wybrzeża".
Oprócz sygnatariuszy deklaracji założycielskiej w WZZ działali m.in. Bogdan Borusewicz, Joanna Duda-Gwiazda, Andrzej Kołodziej, Bogdan Lis, Alina Pienkowska, Anna Walentynowicz oraz Lech Wałęsa.
Powołanie Komitetu Założycielskiego WZZ Wybrzeża było drugą tego typu inicjatywą. Pierwszy komitet WZZ powstał 23 lutego 1978 r. w Katowicach z inicjatywy Kazimierza Świtonia oraz środowisk skupionych wokół Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz Komitetu Obrony Robotników. (PAP)
mjs/ akn/ abe/
