W sobotę przypada jubileusz 55-lecia powstania Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego w Polsce (BTSK). To najstarsza w kraju organizacja tej mniejszości narodowej, uważana za ważnego animatora jej życia kulturalnego, zwłaszcza białoruskiego folkloru.
Szczególnych obchodów jubileuszu nie organizujemy, nie mamy też na ten cel żadnego dofinansowania. Uczcimy go pracą, w połowie marca odbędzie się zebranie zarządu głównego organizacji - powiedział PAP Jan Syczewski, przewodniczący BTSK od kilku kadencji.
Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne w Polsce powstało 26 lutego 1956 r. W PRL było jedyną organizacją mniejszości białoruskiej (obecnie jest ich kilkanaście). Do jej statutowych celów należy rozwój kultury, oświaty i nauki narodowej, co ma służyć pogłębianiu świadomości mniejszości białoruskiej i harmonijnemu współżyciu różnych narodowości.
Głównymi formami działalności BTSK są imprezy kulturalne. Najbardziej znane to Festiwal Piosenki Białoruskiej w Białymstoku (jego gala odbyła się przed tygodniem), Święto Kultury Białoruskiej w Białymstoku, Noc Kupały w Białowieży oraz Prezentacje Kultury Mniejszości Narodowych w Mielniku nad Bugiem. Towarzystwo organizuje też uczniowskie konkursy prozy i poezji białoruskiej.
Choć krytycy działalności BTSK zarzucają organizacji, że promuje głównie ludowość i folklor, to wciąż nie brakuje chętnych w środowisku mniejszości białoruskiej w Polsce do udziału w konkursach czy festiwalach. Tegoroczna edycja festiwalu piosenki zgromadziła rekordową liczbę uczestników. Przy BTSK działają amatorskie zespoły artystyczne. Ciągle popularne są białoruskie festyny, organizowane od wiosny do jesieni w wielu miejscowościach tej części województwa podlaskiego, gdzie mieszka ta mniejszość.
Organizacja nie stroni też od polityki - kierujący nią od kilku kadencji przewodniczący Jan Syczewski był w przeszłości posłem SLD (w latach 1997-2001), obecnie jest radnym SLD w sejmiku województwa podlaskiego.
Skala obecnej działalności BTSK zależna jest w dużej mierze od dotacji na organizowane przez Towarzystwo imprezy. Jak zwraca uwagę Jan Syczewski, z tego wynika niestabilność działalności, bo nie zawsze te same imprezy są wspierane finansowo przez państwo czy samorządy.
Praktycznie zahamowana została ta działalność kilka lat temu, gdy w 2006 roku nałożona została na BTSK kara zakazu budżetowych dotacji z MSWiA - dysponenta dotacji do przedsięwzięć mniejszości narodowych.
Związana była z nieprawidłowym wydatkowaniem części dotacji. Kara obowiązywała do lipca 2009, czyli przez ponad 3,5 roku. W tym czasie część imprez organizowanych dotąd przez BTSK przejęło czasowo Towarzystwo Kultury Białoruskiej (organizacja powołana przez członków Towarzystwa), ale niektóre z nich zawieszono. W 2011 roku BTSK ma otrzymać z MSWiA nieco ponad 400 tys. zł dotacji na swoje przedsięwzięcia.
Dokładna liczebność mniejszości białoruskiej w Polsce nie jest znana. Gdyby wziąć pod uwagę wyniki ostatniego spisu powszechnego, to osób tej narodowości jest w Polsce ok. 50 tys., ale liderzy organizacji białoruskich dane te kwestionują. Sami, według różnych źródeł i kryteriów, liczebność mniejszości białoruskiej w Polsce szacują na 180-350 tys. osób. Największe jej skupiska są w województwie podlaskim, a zwłaszcza jego południowo-wschodniej części. (PAP)
rof/ itm/
