Szczątki ostatniego arcybiskupa obrządku ormiańsko-katolickiego w Polsce Józefa Teodorowicza zostaną 7 czerwca przeniesione z grobu rodziny Kłosowskich na cmentarzu Łyczakowskim i uroczyście pochowane w miejscu pierwotnego spoczynku na Cmentarzu Obrońców Lwowa.
"Uroczystość odbędzie się przed kaplicą na cmentarzu Orląt, gdzie zostanie wybudowany ołtarz, przed którym spocznie trumna ze szczątkami arcybiskupa. Na jej wieku zostanie położona Biblia w języku ormiańskim oraz mitra arcybiskupia. Ceremonii, która rozpocznie się o godz. 12, będzie przewodniczył kard. Kazimierz Nycz, który jest ordynariuszem ds. wiernych obrządku ormiańsko-katolickiego w Polsce, a więc następcą abp. Teodorowicza, ponieważ od jego śmierci nie mieliśmy już żadnego arcybiskupa w tym obrządku. Homilię wygłosi metropolita lwowski abp. Mieczysław Mokrzycki" - poinformował PAP prezes Fundacji Ormiańskiej w Polsce Maciej Bohosiewicz.
Później odbędzie się przeniesienie trumny do pustego obecnie grobu abp. Teodorowicza.
"Ceremonia z modlitwami i śpiewem odbędzie się w obrządku ormiańskim. Organizatorem uroczystości jest warszawska parafia ormiańsko-katolicka, której proboszczem jest Artur Awdaljan" - powiedział Bohosiewicz, który wcześniej, wspólnie ze specjalistami z Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, był na Ukrainie, gdzie dokonał identyfikacji szczątków abp. Teodorowicza.
Józef Teofil Teodorowicz urodził 25 lipca 1864 roku w Żywaczowie (wsch. Ukraina) w rodzinie szlacheckiej pochodzenia ormiańskiego. Uczęszczał do gimnazjum w Stanisławowie, następnie studiował prawo na uniwersytecie w Czerniowcach (płd.-zach. Ukraina), z którego zrezygnował, by wstąpić do lwowskiego seminarium duchownego. W 1887 roku przyjął święcenia kapłańskie i objął parafię w Brzeżanach (Podole). Później był kanonikiem gremialnym we Lwowie, a w roku 1901 mianowano go arcybiskupem lwowskim obrządku ormiańskiego.
Angażował się społecznie i politycznie. W latach 1902-18 był posłem na Sejm Krajowy we Lwowie i w Izbie Panów w Wiedniu. W czasie I wojny angażował się w obronę rodaków przed okupacyjnymi władzami rosyjskimi, a w 1918 roku uczestniczył w działaniach związanych z odbudową państwowości polskiej. W lutym roku kolejnego jego kazanie w stołecznej katedrze św. Jana, wzywające do wspólnej pracy dla dobra odradzającego się kraju, zainaugurowało obrady Sejmu Ustawodawczego.
W roku 1920 zabiegał o przyłączenie Śląska do Polski, rozmawiając w tej sprawie z papieżem Benedyktem XV oraz wygłaszając odczyty w Paryżu i Brukseli. W latach 1919-22 zasiadał w Sejmie Ustawodawczym i wiceprzewodniczył klubowi poselskiemu Związku Ludowo-Narodowego. Później przez rok był senatorem Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego, jednak na polecenie Piusa XI złożył mandat.
Zaangażowany na rzecz archidiecezji lwowskiej obrządku ormiańskiego, dbał o powołania kapłańskie, przyczynił się do renowacji lwowskiej katedry ormiańskiej, a w 1937 roku dokonał koronacji cudownego obrazu Matki Bożej Łaskawej z ormiańskiej parafii w Stanisławowie.
Józef Teofil Teodorowicz zmarł we Lwowie 4 grudnia 1938 roku. Po jego śmierci, w uznaniu zasług dla ojczyzny, ogłoszono w kraju żałobę narodową. Zgodnie z jego ostatnią wolą został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa. Aby uniknąć profanacji, którą zagrożony był jego grób w latach władzy sowieckiej, zwłoki duchownego zostały w 1972 roku potajemnie przeniesione do grobowca rodziny Kłosowskich. 7 czerwca ponownie spoczną w grobie na Cmentarzu Orląt. (PAP)
akn/ hes/
