Aż 82 proc. przedszkoli niepublicznych narusza interesy rodziców. Objawia się to głównie bezprawnym przerzucaniem na nich kosztów prowadzonej działalności - poinformowano w piątek na konferencji prasowej w Warszawie.
Przedstawiono na niej wyniki kontroli, jaką Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeprowadził, po raz pierwszy, w 200 niepublicznych przedszkolach wybranych losowo z terenu całej Polski. Przebadano wzorce umów, ogólne warunki i regulaminy stosowane przez te placówki. Aż w 82 proc. przedszkoli stwierdzono nieprawidłowości.
Jak powiedziała Elżbieta Kołodziej, zastępca dyrektora Delegatury UOKiK we Wrocławiu, "największa liczba zakwestionowanych postanowień, bo aż 127, dotyczyła prawa przedszkola do jednostronnego i natychmiastowego wypowiedzenia umowy z powodu np. kilkudniowego zalegania z opłatą czesnego". Według niej, jest to praktyka niezgodna z prawem, bo rozwiązanie umowy nie może nastąpić bez wcześniejszego wezwania rodziców do uregulowania należności w danym terminie.
Zdaniem rzecznik UOKiK Małgorzaty Cieloch, powoduje to, że rodzice w środku roku zostają pozbawieni możliwości znalezienia alternatywy, "bo w wielu przedszkolach obowiązują listy rezerwowe i trudno jest nagle znaleźć miejsce".
Innym częstym przykładem nadużycia są klauzule umożliwiające placówce zmianę ważnych warunków umowy, bez jednoczesnego prawa rodziców do odstąpienia od niej. Nieprawidłowości tego typu stwierdzono aż w 105 przedszkolach. "Dobrym przykładem nadużycia jest klauzula, zgodnie z którą czesne za przedszkole może ulegać zmianie w miarę potrzeb w trakcie trwania umowy" - wyjaśniła Kołodziej. Według niej, nie określa to jasno warunków powodujących wzrost opłat, przez co rodzice są zmuszani do ponoszenia kosztów, które mogą być dowolnie ustalane przez silniejszą stronę kontaktu.
Dużą grupę zakwestionowanych postanowień stanowią te, które dają przedszkolom uprawnienia do pobierania opłat za wyżywienie pod nieobecność dziecka lub czesne za okres, w którym placówka jest nieczynna, zwrócił uwagę prezes UOKiK Marek Niechciał. Jak podkreślił, zgodnie z prawem przedsiębiorca nie może pobierać opłaty za usługę, której nie realizuje.
Ponadto uciążliwe dla rodziców jest pobieranie wygórowanych, przekraczających dopuszczalną normę, odsetek za zwłokę. W wielu przypadkach odsetki te przekraczają w skali roku nawet wartość świadczenia, od którego są naliczane.
Część zastrzeżeń UOKiK wzbudziły także postanowienia dotyczące warunków opieki nad dziećmi - powiedziała Kołodziej. Np. w przypadku, gdy liczba dzieci w przedszkolu nie przekracza 10 dyrektor może podjąć decyzję o zamknięciu placówki w danym dniu. Niektórzy właściciele przedszkoli zastrzegają też sobie prawo do wykorzystywania wizerunku dzieci do celów marketingowych. Rodzice, którzy chcą aby dziecko zostało przyjęte do przedszkola musza podpisać dodatkową umowę, wyrażając zgodę na publikowanie nagrań radiowych i telewizyjnych z udziałem swojego dziecka w środkach masowego przekazu. Jest to niezgodne z prawem, podkreśliła Kołodziej.
Na podstawie wyników raportu UOKiK wezwał przedsiębiorców do dobrowolnego usunięcia kwestionowanych postanowień. Jeśli nie dostosują się do zaleceń urzędu konieczne będzie pozwanie ich do sądu. Wszczęto też 137 postępowań administracyjnych w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.
Jak przypomniał prezes UOKiK, w przypadku problemów z zawarciem i realizacją umowy z przedszkolem niepublicznym rodzice zawsze mogą liczyć na pomoc rzeczników konsumentów - powiatowych i miejskich, organizacji pozarządowych (Federacja Konsumentów, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich). Bezpłatne porady można uzyskać pod numerem telefonu - 0 800 800 008. (PAP)
jjj/ ls/ mow/
