Rzeźby, obrazy, zdjęcia, utwory literackie czy muzyczne oraz historie ich wyróżnienia w olimpijskich konkursach sztuki można poznać dzięki albumowi, którego promocja odbyła się w czwartek w Centrum Olimpijskim w Warszawie.
"Album +Olimpijskie konkursy sztuki. Wawrzyny Olimpijskie+ ma na celu przypomnienie prac polskich laureatów olimpijskich konkursów sztuki - międzynarodowych i krajowych - oraz niektórych dzieł twórców wyróżnionych Wawrzynem Olimpijskim" - mówił współredaktor albumu Kajetan Hądzelek.
Olimpijskie konkursy sztuki zostały wprowadzone do programu Igrzysk Olimpijskich sto lat temu dzięki inicjatywie ojca nowożytnego ruchu olimpijskiego Pierre'a de Coubertina. "Sport powinien być traktowany jako źródło sztuki i jako czynnik pobudzający do rzeczy pięknych. Produkuje on piękno, ponieważ ożywia atletę, który jest żywą rzeźbą. Jest okazją dla piękna przez poświęcone mu budowle, widowiska i święta" - podkreślał de Coubertin.
W pierwszych latach polskich artystów w konkursie reprezentowali jedynie członkowie jury: Olga Boznańska w malarstwie, Karol Stryjeński w architekturze, Karol Szymanowski w sztuce oraz Paul Landowski w rzeźbie, choć ten ostatni oficjalnie był przedstawicielem Francji.
Od 1928 r. Polacy zdobywali już medale w konkursach sztuki. Złote krążki dla Rzeczpospolitej otrzymali poeta Kazimierz Wierzyński - w Amsterdamie za tom "laur olimpijski; rzeźbiarz Józef Klukowski - w Los Angeles i kompozytor Zbigniew Turski - w Londynie. Udział polskich artystów poprzedzały też krajowe konkursy kwalifikacyjne.
W 1948 r. zrezygnowano z nagradzania sztuki na olimpiadach, jednak w 1967 r. Polski Komitet Olimpijski ustanowił Wawrzyn Olimpijski, którym od 1969 r. w latach olimpijskich wyróżnia twórców sztuki, ukazujących w swoich dziełach walory i piękno sportu.
Wśród laureatów znajdują się przedstawiciele sztuk plastycznych, literaci, muzycy, filmowcy, fotografowie i architekci. Tym dziedzinom sztuki są też poświęcone kolejne rozdziały albumu. Wśród nagrodzonych i wyróżnionych na olimpiadach artystów przypomnianych w publikacji znaleźli się m.in. Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Wojciech Kossak czy Grażyna Bacewicz. Wawrzyn Olimpijski zdobyli natomiast m.in. Tadeusz Różewicz, Krzysztof Penderecki, Wojciech Kilar czy Bohdan Tomaszewski.
Wśród mniej typowych docenianych form artystycznych propagujących sport znalazły się m.in. olimpijskie plakaty, dzieła medalierstwa artystycznego czy tkaniny z motywami sportowymi. Wawrzynami Olimpijskimi nagrodzono np. także projekt katowickiego Spodka, skoczni narciarskiej Wielka Krokiew w Zakopanem i kompleksu architektonicznego "Malta" w Poznaniu. Na przedstawianych w albumie fotografiach znaleźli się m.in. florecistka Sylwia Gruchała, kulomiot Tomasz Majewski czy koszykarz Marcin Gortat.
Publikacja, mająca na celu także - jak podkreślają wydawcy - "podsumowanie osiągnięć w łączeniu sportu i sztuki w ponad 90-letniej działalności Polskiego Komitetu Olimpijskiego", była m.in. dystrybuowana podczas tegorocznej Olimpiady w Londynie. (PAP)
akn/ abe/
