O utworzenie placówki dydaktyczno-naukowej promującej humanizm, racjonalizm, tolerancję i kulturę świecką zaapelowały w liście przesłanym m.in. do parlamentarzystów, a udostępnionym PAP w niedzielę śląsko-zagłębiowskie struktury Towarzystwa Kultury Świeckiej im. Tadeusza Kotarbińskiego (TKŚ).
Jak poinformował PAP przewodniczący działającego przy śląsko-dąbrowskim oddziale TKŚ Klubu Kultury Współżycia i Tolerancji Joachim Patryas, impulsem do sformułowania apelu był wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 14 grudnia w sprawie finansowania z budżetu państwa uczelni katolickich.
Zgodnie z tym - ostatecznym - orzeczeniem TK, ustawy dotyczące finansowania z budżetu państwa uczelni wyznaniowych: Papieskich Wydziałów Teologicznych we Wrocławiu i Warszawie oraz Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej "Ignatianum" w Krakowie, są zgodne z konstytucją i konkordatem. Sygnatariusze listu śląsko-dąbrowskiej organizacji TKŚ, apelując o powołanie nowej - świeckiej - placówki dydaktyczno-naukowej, oczekują od państwa realnej pomocy w zakresie bazy lokalowej oraz wsparcia finansowego na podobnych zasadach, jak uczelnie katolickie. Wskazują też, że utworzenie takiej placówki nie byłoby sprzeczne z orzeczeniem TK.
"Z zasady nie dyskutujemy z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego, mimo iż w tej kwestii mamy odmienne zdanie. Jednak nie możemy akceptować braku równego traktowania nie tylko poszczególnych wyznań, ale także wszystkich obywateli polskich niezwiązanych z określonym wyznaniem" - napisano w apelu.
Sygnatariusze listu TKŚ podkreślają, że wszyscy obywatele płacą podatki, a więc, pośrednio, utrzymują katolickie uczelnie i wydziały teologiczne. W tym kontekście ich skierowany m.in. do środowisk laickich i posłów lewicy apel o podjęcie działań na rzecz utworzenia placówki świeckiej, ma wynikać z ducha konstytucyjnego zapisu o równym traktowaniu obywateli.
"Mamy świadomość, że realizacja naszych propozycji wymaga konkretnych decyzji legislacyjnych i dużego wysiłku organizacyjnego a przede wszystkim życzliwego klimatu politycznego, którego dla ruchu laickiego - mamy taką nadzieję - również nie zabraknie. Jesteśmy przekonani, że Polska jest państwem dla wszystkich Polaków" - wskazali członkowie TKŚ.
Trybunał Konstytucyjny 14 grudnia rozpatrywał wniosek z listopada 2007 r., złożony przez posłów ówczesnego klubu LiD, m.in. Ryszarda Kalisza. Ich zdaniem, ustawodawca stworzył Kościołowi katolickiemu szczególne preferencje w zakresie dofinansowania szkolnictwa wyznaniowego, jednocześnie nie przewidując możliwości dofinansowania z budżetu seminariów duchownych innych kościołów.
Posłowie lewicy we wniosku do TK wskazali też na niezgodność kwestionowanych ustaw z konstytucyjnymi zasadami: bezstronności władz publicznych w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, wzajemnej niezależności państwa i związków wyznaniowych, równości wobec prawa i prawem do równego traktowania przez władze oraz z niedyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny.
W uzasadnieniu orzeczenia TK wskazano m.in. że dofinansowanie uczelni wyznaniowych z budżetu państwa nie dotyczy przygotowania osób duchownych do pełnienia przez nich funkcji w Kościele, lecz do odbywanych przez te osoby studiów teologicznych. Przypomniano, że filozofia i teologia są traktowane przez państwo jak inne kierunki studiów czy inne dziedziny wiedzy.
TK ocenił m.in., że zasadniczy problem w sprawie polega nie tyle na przyznaniu dotacji uczelniom katolickim, lecz na nieprzyznaniu podobnych dotacji innym uczelniom należącym do innych kościołów i związków wyznaniowych. Dlatego - według Trybunału - powinna powstać ogólna regulacja ramowa, umożliwiająca dotowanie uczelni wyznaniowych prowadzonych przez inne kościoły.
Towarzystwo Kultury Świeckiej - od 1998 noszące imię zmarłego w 1981 r. wybitnego filozofa, logika i etyka Tadeusza Kotarbińskiego - uważa się za ruch kontynuujący dorobek polskich organizacji laickich (m.in. Wolnomyślicieli Polskich, Polskiego Związku Myśli Wolnej czy Stowarzyszenia Obrony Wolności Sumienia).
W swoim programie TKŚ deklaruje m.in. koncentrację wokół wartości: humanizmu, racjonalizmu, kultury świeckiej. Towarzystwo za swe główne zadania uznaje m.in.: krzewienie naukowej wiedzy o świecie, społeczeństwie i człowieku, sprzyjanie wzrostowi kultury moralnej oraz rozwijanie inicjatyw na rzecz państwa neutralnego światopoglądowo.
TKŚ wydaje m.in. dwumiesięcznik "Res Humana". Jest członkiem Międzynarodowej Unii Humanistycznej i Etycznej (z siedzibą w Holandii). Dysponuje dwunastoma oddziałami regionalnymi, m.in. w Katowicach. Związane z lewicą, w 2006 r. było sygnatariuszem programu Porozumienia Lewicy i Demokratów "Wspólna Polska". (PAP)
mtb/ la/
