Premierą opery "Straszny dwór" Stanisława Moniuszki zainaugurowała w piątek działalność w nowym gmachu Opera i Filharmonia Podlaska w Białymstoku, jedna z największych w ostatnich latach w Polsce inwestycji kulturalnych. Inwestycja kosztowała ponad 220 mln zł.
Europejskie Centrum Kultury - Opera i Filharmonia Podlaska znajduje się wśród pięciu unijnych tzw. wielkich projektów w kraju. Jej budowa została współfinansowana ze środków UE, ministerstwa kultury i budżetu województwa podlaskiego.
W piątkowej inauguracji działalności opery w nowym gmachu uczestniczyła m.in. Karolina Kaczorowska, żona tragicznie zmarłego w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem Ryszarda Kaczorowskiego, ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie. Wśród gości znalazł się też minister kultury Bogdan Zdrojewski, Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak, ambasadorzy, parlamentarzyści i samorządowcy.
Jarosław Dworzański, marszałek województwa podlaskiego, witając wszystkich gości powiedział, że Białystok jest w tym dniu "kulturalną stolicą Polski, kulturalną stolicą zjednoczonej Europy".
Podczas uroczystości odczytano list Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. "Nowy gmach Opery i Filharmonii Podlaskiej jest uwieńczeniem kilkuletniego wysiłku i wielkiej pracy, jest także ziszczeniem marzeń, które przybrały ten rzeczywisty kształt" - napisał prezydent. Komorowski przypomniał, że "Białystok jest miastem wielokulturowym - jak je nazwał - miastem pogranicza kultur, punktem spotkań Wschodu z Zachodem". Podkreślił, że "nic tak nie służy integracji jak kultura" i dodał, że "powstało wielokulturowe centrum dla regionu i całego kraju".
Minister kultury Bogdan Zdrojewski powiedział, że inwestycja ta jest kluczowa nie tylko dla Białegostoku, Podlasia czy Polski, ale dla całej Europy. Przypomniał, że 150 lat temu (...) przeprowadzono w Białymstoku kolej z Warszawy do Petersburga. "Otwarto bramę gospodarczą, ekonomiczną. Dziś otwieramy bramę dla kultury. Dla wymiany między Litwą, Białorusią, Polską, Ukrainą, Niemcami, Europą. Piękna brama i bardzo ważna" - dodał. Wyraził też nadzieję, że adres podlaskiej opery będzie jednym z najważniejszych adresów w całej Polsce.
Na otwarcie przygotowano operę "Straszny dwór" Stanisława Moniuszki w reżyserii dyrektora instytucji Roberto Skolmowskiego. Białostocka premiera odbyła się dokładnie w 147. rocznicę pokazania tej opery po raz pierwszy w Teatrze Wielkim w Warszawie. Skolmowski przeniósł akcję "Strasznego dworu" z Mazowsza na Podlasie i - jak podkreślił dyrektor - dzieje się ona w "sosie wielokulturowym". Na scenie można zobaczyć śpiewaków i chór wcielający się w przedstawicieli mniejszości religijnych i narodowych zamieszkujących ten region.
Budowa gmachu opery trwała od 2006 roku. Pomysłodawcą budowy w Białymstoku wielkiego centrum kulturalnego z pierwszą po wschodniej stronie Wisły sceną operową był były dyrektor Opery i Filharmonii Podlaskiej Marcin Nałęcz-Niesiołowski. Opera ma realizować wydarzenia kulturalne o bardzo zróżnicowanej skali trudności i dotyczące różnych dziedzin. Mają się tam odbywać m.in. przedsięwzięcia operowe, filharmoniczne, teatralne a także konferencje muzykologiczne.
Gmach opery znajduje się w centrum miasta, niedaleko Białostockiego Teatru Lalek. Jest to projekt architektoniczny zespołu pod kierunkiem prof. Marka Budzyńskiego z Warszawy, który zakłada wkomponowanie siedziby Opery i Filharmonii Podlaskiej w zielone otoczenie. Sam budynek też będzie zielony, na jego ścianach i dachu zasadzono roślinność.
Budynek opery ma powierzchnię 16 tys. mkw. To m.in. duża sala na 771 miejsc, z drugą co do wielkości sceną w Polsce, a także sala kameralna na 130 osób i amfiteatr na ponad 500. W operze znajdują się też drugie co do wielkości w kraju organy, których uroczyste otwarcie ma się odbyć pod koniec października. Opera wyposażona jest też w najnowocześniejszy sprzęt multimedialny.
Jak mówił wcześniej dyrektor placówki Roberto Skolmowski, roczny koszt utrzymania opery to 25 mln zł. Resort kultury dofinansuje placówkę kwotą 5 mln zł rocznie, z możliwością dodatkowego 1 mln zł. W budżecie województwa podlaskiego zapisano na ten cel 13 mln zł, a w budżecie Białegostoku - 2 mln zł. Ok. 2 mln zł to wkład własny opery, a pozostałe pieniądze placówka chce pozyskać m.in. z udziału w programach unijnych. (PAP)
swi/ abe/
