# wizyta w ośrodku analitycznym, dymisja wicepremiera, z którym spotykał się Borusewicz, więcej wypowiedzi przedstawicielki MSZ #
12.07. Kair (PAP) - Egipt wiąże z polską prezydencją oczekiwanie na większe zrozumienie i większe wsparcie ze strony Unii Europejskiej dla przemian, które zachodzą w tym państwie - powiedział we wtorek w Kairze marszałek Senatu Bogdan Borusewicz.
Borusewicz rozpoczął tego dnia trzydniową wizytę w Egipcie, której celem jest wsparcie egipskich przemian demokratycznych. Marszałkowi Senatu towarzyszą m.in. działacze opozycji demokratycznej w PRL: Zbigniew Bujak i Henryk Wujec, obecnie doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego.
Pierwszego dnia pobytu w Egipcie Borusewicz spotkał się wicepremierem Jahją al-Gamalem oraz szefem dyplomacji Egiptu Nabilem el-Arabim. Planowane wcześniej spotkanie z premierem Esamem Szarafem odwołano.
Po spotkaniu z szefem MSZ Egiptu Borusewicz powiedział dziennikarzom, że rozmowa dotyczyła stosunków Unii Europejskiej z Egiptem, prezydencji Polski, a także bieżącej sytuacji i zmian zachodzących w tym kraju.
"Egipt z przewodnictwem Polski w Radzie UE wiąże oczekiwanie na większe zrozumienie przez Unię i większe wsparcie dla przemian, które trwają w tym państwie" - oświadczył marszałek Senatu. Borusewicz poinformował też, że zapewnił el-Arabiego, iż w Polsce zainteresowanie sprawami Egiptu jest bardzo duże, o czym świadczy m.in. jego wizyta w tym kraju.
Jak zaznaczył, "Polska rozumie to wszystko, co się dzieje w Egipcie, rozumie jego problemy, ponieważ przechodziła przez podobny okres 30 lat temu". "Dla nas placem Tahrir była Stocznia Gdańska w sierpniu 1980 r." - podkreślił Borusewicz.
Przedstawicielka egipskiego MSZ Mona Omar powiedział dziennikarzom, że Polska jest w Egipcie znana jako kraj o wspaniałych doświadczeniach z demokracją. "Egipcjanie bardzo chcieliby skorzystać z tych doświadczeń. Jesteśmy otwarci na wszelkie porady i wskazówki" - oświadczyła.
Zapewniła, że polskie doświadczenie transformacji ustrojowej jest w Egipcie bardzo uważnie studiowane. "Sądzimy, że możemy przynajmniej część wniosków z waszej historii wykorzystać w naszej transformacji" - dodał. Podkreśliła, że Egipt bardzo docenia wsparcie udzielane przez Polskę.
Zwróciła uwagę, że w centrum Kairu na placu Tahrir w dalszym ciągu gromadzą się protestujący. Jak powiedziała, jest ich w tej chwili już kilkanaście tysięcy. "Głównym postulatem demonstrantów jest szybkie osądzenie członków reżimu prezydenta Hosniego Mubaraka" - zaznaczyła Omar.
Jak przekonywała, rząd egipski usilnie stara się znaleźć odpowiedzi na postulaty demonstrantów. Zwróciła uwagę, że premier Szaraf zapowiedział w poniedziałek rekonstrukcję rządu. Zaznaczyła, że szef egipskiego rządu zapowiedział też, że stanie na czele specjalnej komisji, która będzie ustalać sposoby rekompensat dla rodzin ofiar.
"W odpowiedzi na postulaty demonstrantów premier zapowiedział też, że zostaną przyspieszone toczące się już protesty sądowe wobec byłych dygnitarzy reżimu, łącznie z prezydentem Mubarakiem" - powiedziała Omar.
Jak dodała, premier Egiptu upoważnił prokuratora generalnego do stworzenia specjalnej komisji, która będzie nadzorować w poszczególnych prowincjach procesy dotyczące śmierci demonstrantów. Omar wyraziła przekonanie, że rząd nie użyje siły wobec demonstrantów.
"Póki co protesty przebiegają pokojowo. Natomiast jeżeli dojdzie do naruszeń własności prywatnej albo demolowania miasta, wtedy zostaną podjęte adekwatne kroki" - oświadczyła Omar.
Po południu delegacja Senatu odwiedziła też rządowy ośrodek analityczny Information and Decision Support Center (IDSC). Jego przedstawiciele w maju br. złożyli w Polsce wizytę studyjną, zapoznając się z polskimi doświadczeniami transformacji ustrojowej.
W efekcie tej wizyty - mówili we wtorek przedstawiciele IDSC - powstał raport ze szczegółowymi zaleceniami dla poszczególnych resortów dotyczącymi m.in. budowania relacji między obywatelami a policją i służbami bezpieczeństwa, a także reformy samorządowej oraz gospodarczej.
Borusewicz, a także towarzyszący mu Zbigniew Bujak i Henryk Wujec, przywołali z kolei polski "okrągły stół", który - podkreślali - umożliwił pokojową transformację w Polsce.
Wizyta polskiej delegacji przypada w niełatwym dla Egiptu momencie. Wśród mieszkańców tego kraju narasta bowiem frustracja ze względu na to, że w pięć miesięcy od powstania, które 11 lutego obaliło prezydenta Hosniego Mubaraka, niewiele zmieniło się w ich ojczyźnie.
Od kilku dni tysiące ludzi gromadzi się na kairskim placu Tahrir, domagając się sprawiedliwości, jasnego planu demokratyzacji i przyspieszenia reform. Podobne protesty odbyły się też w Suezie i Aleksandrii.
Zamieszki i protesty rozszerzają się, ponieważ zdaniem wielu wojskowe władze, które objęły rządy po obaleniu Mubaraka, nie spieszą się z osądzeniem policjantów i przedstawicieli poprzedniego reżimu, oskarżanych o śmierć niemal 900 protestujących.
W poniedziałek premier Egiptu zapowiedział, że w ciągu tygodnia wprowadzi zmiany w składzie rządu, jednak tłumy protestujących w centrum Kairu i w mieście Suez natychmiast odrzuciły ten pomysł jako niewystarczający w rozliczeniach z reżimem.
We wtorek wieczorem napłynęła informacja o dymisji wicepremiera Gamala, z którym wcześniej spotykał się Borusewicz. Odejścia wicepremiera domagali się demonstranci, uznając, że jego działania są nieefektywne.
Mubarak, który ustąpił ze stanowiska 11 lutego po 30-letnich rządach, 3 sierpnia ma stanąć przed sądem i odpowiedzieć na zarzuty zabójstwa demonstrantów i nadużyć władzy.
Z Kairu Marzena Kozłowska (PAP)
mzk/ jo/ kar/ gma/
