Ocena ogólnej sytuacji w Polsce znacząco się poprawiła. Negatywne opinie o kierunku zachodzących zmian nadal w niewielkim stopniu przeważają nad pozytywnymi, jednak różnica jest o wiele mniejsza niż dotychczas - wynika z sondażu CBOS.
Czerwcowe wyniki dotyczące kierunku zmian zachodzących w kraju są bardzo zbliżone do uzyskanych w maju. Natomiast w porównaniu z rokiem ubiegłym, a także w stosunku do pierwszego kwartału tego roku, ocena ogólnej sytuacji w Polsce znacząco się poprawiła. Obecnie prawie dwie piąte badanych (39 proc.) uważa, że sytuacja w naszym kraju zmierza w dobrym kierunku, niewiele więcej osób (42 proc.) jest przeciwnego zdania.
Na ocenę sytuacji w kraju w dużej mierze rzutuje ocena własnych warunków materialnych i poziom dochodów na osobę w gospodarstwie domowym. Respondenci lepiej sytuowani częściej niż pozostali pozytywnie oceniają kierunek zmian w Polsce. Na opinie te wpływa również wykształcenie i do pewnego stopnia wielkość miejscowości, w której mieszkają ankietowani. Im wyższy poziom edukacji respondentów oraz im większe miejsce ich zamieszkania, tym częstsze pozytywne opinie w tym względzie.
Ocena ogólnej sytuacji w kraju w znacznym stopniu zależy od sympatii politycznych. Większość zwolenników PO (67 proc.) uważa, że sytuacja w Polsce zmierza w dobrym kierunku. Z taką opinią zgadza się również ponad dwie piąte sympatyków SLD (44 proc.), ale jedynie co czwarty popierający PiS (26 proc.). Wśród osób bez określonych preferencji partyjnych oraz tych, które nie wiedzą, czy pójdą na wybory lub już zdecydowały, że tego nie zrobią, zdecydowanie dominują opinie o negatywnym kierunku zmian.
Poprawa nastrojów społecznych jest szczególnie widoczna w opiniach o sytuacji politycznej. Odsetek ankietowanych uważających, że sytuacja w tej dziedzinie jest zła, zmniejszył się od marca o 12 punktów (do 36 proc.). Obecnie o życiu politycznym w kraju dobrze wypowiada się niemal co piąty Polak (18 proc.), jednak nadal najczęstsze są opinie ambiwalentne (40 proc.).
W ostatnim kwartale poprawiła się również ocena sytuacji gospodarczej kraju, chociaż nadal opinie negatywne nieco przeważają nad pozytywnymi. Ponad jedna czwarta badanych (27 proc., 6-punktowy wzrost w porównaniu z marcem) ocenia kondycję polskiej gospodarki jako dobrą, a prawie jedna trzecia (30 proc., 4-punktowy spadek) sądzi, że jest zła.
W ostatnim roku oceny własnych warunków materialnych i jakości życia nie zmieniały się znacząco. Nadal odsetek badanych, którzy uważają, że warunki materialne ich gospodarstw domowych są dobre (41 proc.), prawie trzykrotnie przeważa nad odsetkiem mających przeciwne zdanie (15 proc.). Ponad dwie piąte ankietowanych (44 proc.) określa te warunki jako ani dobre, ani złe.
Zadowolenie z poziomu życia własnego i swojej rodziny rośnie dość systematycznie od początku lat dziewięćdziesiątych. Obecnie ponad dwie piąte badanych (44 proc.) ocenia go pozytywnie, natomiast co ósmy (12 proc.) nie jest nim usatysfakcjonowany.
W porównaniu z wynikami sprzed roku poprawiły się oceny sytuacji w zakładach pracy. Obecnie ponad połowa osób pracujących (55 proc., wzrost o 7 punktów od czerwca zeszłego roku) ocenia kondycję swoich zakładów jako dobrą. Natomiast zaniepokojenie sytuacją w swoich miejscach pracy wyraża 15 proc. zatrudnionych (4-punktowy spadek).
Mniej więcej połowa respondentów nie oczekuje w najbliższym roku zmian ani w ogólnej, ani też w politycznej czy gospodarczej sytuacji Polski. Jednocześnie w stosunku do maja opinie o kierunku zmian we wszystkich trzech wymiarach niewiele się zmieniły. W porównaniu z pierwszym kwartałem i z wynikami sprzed roku są one jednak wyraźnie lepsze. Od kwietnia w przewidywaniach dotyczących rozwoju ogólnej sytuacji w kraju optymiści przeważają nad pesymistami. Obecnie, podobnie jak przed miesiącem, jedna czwarta badanych (24 proc.) uważa, że w najbliższym roku sytuacja w kraju się poprawi, a prawie co piąty (18 proc.) sądzi, że się pogorszy.
Przewidywania w tym względzie, tak jak oceny, w dużej mierze zależą od sytuacji materialnej ankietowanych. Im jest ona lepsza, tym częstsze oczekiwania poprawy sytuacji w Polsce, tym rzadsze zaś obawy o jej pogorszenie. Ponadto optymizmem wyróżniają się uczniowie i studenci, którzy najczęściej twierdzą, że w przyszłym roku sytuacja w kraju się poprawi (39 proc.), i najrzadziej - że się pogorszy (10 proc.).
W potencjalnych elektoratach partyjnych przekonanie, że najbliższy rok przyniesie poprawę sytuacji, stosunkowo najczęściej wyrażają zwolennicy PO (40 proc.), a najrzadziej sympatycy PiS (19 proc.). Jednak najbardziej pesymistycznie patrzą w przyszłość osoby niezamierzające brać udziału w wyborach. Wśród nich tylko co dziewiąta (11 proc.) ma nadzieję na poprawę sytuacji, a co trzecia (33 proc.) liczy się z jej pogorszeniem. Również respondenci niezdecydowani, czy wziąć udział w wyborach i na kogo głosować, bardziej pesymistycznie postrzegają przyszłość kraju niż osoby zdeklarowane w swoich preferencjach wyborczych. Według CBOS, wyniki te wskazują na zależność między przekonaniem o możliwości poprawy sytuacji w kraju i zaangażowaniem w życie polityczne.
W ostatnim roku nastąpiły jedynie niewielkie zmiany w prognozach własnych warunków materialnych Polaków i jakości życia ich rodzin. W czerwcu nadal większość badanych (65 proc.) uważa, że w ciągu dwunastu miesięcy warunki materialne ich gospodarstw domowych pozostaną bez zmian. Co piąty (21 proc.) ma nadzieję na ich poprawę, a co siódmy (14 proc.) sądzi, że się pogorszą.
Przewidywania dotyczące kondycji zakładów pracy respondentów od dłuższego czasu pozostają stosunkowo stabilne. Prawie trzy piąte pracujących (57 proc.) nie spodziewa się w najbliższym roku żadnych zmian. Jednak wśród tych, którzy ich oczekują, optymiści (25 proc.) wyraźnie przeważają nad pesymistami (9 proc.).
W ostatnim roku poczucie zagrożenia bezrobociem jest stabilne. W czerwcu nadal większość osób mających pracę (66 proc.) nie boi się jej utraty, natomiast prawie co trzecia (31 proc.) liczy się z taką możliwością, z czego 7 proc. bardzo poważnie się tego obawia.
W porównaniu z sytuacją sprzed roku w bardzo niewielkim stopniu pogorszyły się oceny lokalnych rynków pracy. O 4 punkty (do 36 proc.) zmalał odsetek badanych uważających, że można wprawdzie gdzieś się zatrudnić, ale trudno jest o odpowiednią pracę, natomiast zwiększył się odsetek ankietowanych twierdzących, że w ich miejscowości lub okolicy niełatwo jest znaleźć jakiekolwiek zatrudnienie (z 39 proc. do 43 proc.). Nadal jedynie 3 proc. badanych uważa, że w ich miejscowościach bez większych problemów można znaleźć odpowiednią pracę, a prawie co siódmy respondent (15 proc.) sądzi, że nie ma w okolicy żadnej pracy.
Badanie przeprowadzono w dniach 10-16 czerwca na liczącej 977 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. (PAP)
akw/ wkr/ gma/
