Chiński parlament zatwierdził w piątek długo oczekiwaną ustawę standaryzującą zasady postępowania z umysłowo chorymi. Nowe prawo ma też zapobiec przypadkom przymusowego poddawania osób zdrowych leczeniu w zakładach psychiatrycznych, do jakich dochodziło.
Przyjęta po trzech czytaniach przez Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych ustawa kładzie szczególny nacisk na ochronę godności, bezpieczeństwa i własności osób dotkniętych chorobami psychicznymi. Zobowiązuje również osoby i instytucje sprawujące opiekę nad chorymi do ochrony ich danych osobowych.
Wyczekiwana od lat reforma ma usprawnić ochronę zdrowia psychicznego w państwie, którego społeczeństwo staje się coraz bogatsze, ale również coraz bardziej narażone na stres i powiązane z nim przypadłości charakterystyczne dla krajów rozwiniętych.
Nowe prawo zobowiązuje szpitale ogólne do tworzenia specjalistycznych przychodni lub poradni psychiatrycznych. Wymaga, by każda diagnoza dotycząca zdrowia psychicznego była stawiana przez lekarza wyspecjalizowanego w tej dziedzinie.
Szczególnie przełomowy jest przepis zabraniający poddawania osób badaniom i leczeniu psychiatrycznemu wbrew ich woli, z wyjątkiem przypadków, w których mogą one stanowić zagrożenie dla siebie lub otoczenia. Ma to zapobiec nadużyciom polegającym na zamykaniu w zakładach psychiatrycznych osób, które nie wymagają leczenia. Przypadki takich nadużyć były w ostatnich latach nagłaśniane przez chińskie media i wywoływały ostrą krytykę ze strony opinii publicznej.
Agencja Xinhua przytacza historię byłego właściciela sklepu ze złotem Chena Guominga, który spędził 56 dni w zakładzie dla obłąkanych. Umieściła go tam żona, gdy odmówił udzielenia pożyczki jej rodzinie. Po wyjściu ze szpitala Chen spostrzegł, że jego żona przelała sobie z jego konta 800 tys. juanów (ok. 416 tys. zł) i zabrała całą biżuterię ze sklepu. Jego straty wyniosły w sumie 6 mln juanów (ok. 3,12 mln zł).
Według cytowanego przez agencję AP, pracującego w Chinach od niemal 30 lat kanadyjskiego psychiatry Michaela Phillipsa dotychczas co najmniej 80 proc. pacjentów w chińskich zakładach psychiatrycznych było tam kierowanych przymusowo.
Przyjęta w piątek ustawa umożliwia policji wysyłanie obywateli na badania, co - jak podkreśla AP - jest powszechnym na świecie rozwiązaniem. Daje ona przy tym osobom, które uważają, że zostały bezzasadnie skierowane do placówek psychiatrycznych, prawo do odwołania się od tej decyzji.
Zatwierdzenie ustawy zostało ciepło przyjęte przez psychiatrów, którzy brali udział w jej przygotowaniu. "Prawo będzie chroniło prawa pacjentów, a także osoby, które nie potrzebują leczenia, przed przymusowym jego podjęciem" - powiedział AP 85-letni psychiatra z miasta Chengdu na zachodzie Chin, który brał udział w opracowaniu pierwszej wersji ustawy w 1985 roku.
Wicedyrektor szpitala psychiatrycznego w Pekinie Wang Shaoli w rozmowie z agencją Xinhua podkreślił, że nowe prawo z pewnością pomoże zwalczyć nadużycia. Dodał jednak, że nie same przepisy, ale odpowiednie ich stosowanie, może wyeliminować złe praktyki w zakresie hospitalizacji.
Z Kantonu Andrzej Borowiak (PAP)
anb/ ro/
