W 67. rocznicę zamachu na zastępcę szefa Protektoratu Czech i Moraw Reinharda Heydricha, odsłonięto w Pradze pomnik trzech czeskich "cichociemnych", którzy 27 maja 1942 roku dokonali tego czynu - podało w środę czeskie radio.
Pomnik w praskiej dzielnicy Kobylisy przedstawia spadochroniarzy Jana Kubisza, Josefa Valczika i Josefa Gabczika w angielskich mundurach, stojących na wysokim cokole. Monument umieszczono w miejscu, gdzie "cichociemni" zrealizowali przygotowaną w Anglii operację "Anthropoid" - likwidację bezwzględnego hitlerowca.
Reinhard Heydrich był wysokim dygnitarzem nazistowskim i jednym z szefów hitlerowskiego aparatu terroru. W roku 1941 został zastępcą protektora Czech i Moraw i inicjatorem polityki ucisku. W styczniu 1942 roku był organizatorem konferencji w Wannsee, gdzie omawiano realizację decyzji Hitlera dotyczącej "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej w Europie".
Heydrich został ciężko ranny w zamachu, a 4 czerwca 1942 roku, w wyniku odniesionych obrażeń, zmarł w jednym z praskich szpitali. W ramach odwetu za jego śmierć w tym samym roku czeskie wsie Lidice i Leżaki zostały zrównane z ziemią, a ich ludność wymordowana, bądź wywieziona do obozów koncentracyjnych.
Zamachowców zdradził praskiemu Gestapo jeden z kolegów- spadochroniarzy Karel Czurda. Otrzymał za to pół miliona ówczesnych marek niemieckich. Informacje od zdrajcy szybko doprowadziły Niemców do podziemi praskiej prawosławnej cerkwi Cyryla i Metodego, gdzie ukrywali się zamachowcy. Po długiej walce ukrywający się w krypcie żołnierze popełnili samobójstwo. Miejsca, gdzie hitlerowcy pogrzebali ich ciała, nie udało się do dziś odnaleźć.
Zdrajca Karel Czurda został po wojnie skazany na karę śmierci, a wyrok wykonano w Pradze w roku 1947.
Ewa Klosova (PAP)
ekl/ ksaj/ ap/
