*Rządowy projekt ustawy dopuszczający ubój rytualny (czyli bez ogłuszania zwierząt) budzi sprzeciw nie tylko opozycji, ale również części posłów PO. Przeciwko projektowi głosować zamierzają m.in. Andrzej Halicki, Paweł Suski i Artur Dunin. *
"Uważam, że Ministerstwo Rolnictwa powinno się wycofać z tego projektu, który nie ma żadnego uzasadnienia ekonomicznego, a sankcjonuje barbarzyństwo wobec zwierząt. Ubój certyfikowany nie wymaga rezygnacji z ogłuszania zwierząt" - powiedział PAP w czwartek Halicki. Podkreślił, że mimo iż od 1 stycznia w Polsce nie jest stosowany ubój rytualny, to nie ucierpiał na tym nasz eksport, nie spadł też poziom zatrudnienia pracowników w rzeźniach.
Posłowie z klubu PO o uboju rytualnym rozmawiali w tym tygodniu z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem.
"Rabin prosił o zrozumienie dla tradycji religii judaistycznej. Ja osobiście byłbym skłonny dopuścić ubój rytualny tylko na potrzeby mniejszości żydowskiej żyjącej w Polsce. Ale projekt, o którym mówimy, dotyczy przede wszystkim eksportu" - powiedział PAP Dunin.
Głosowanie przeciwko rządowemu projektowi rozważają również inni posłowie PO, m.in. Magdalena Kochan i Mirosława Nykiel. "Znam argumenty za tą ustawą, ale sercem jestem po stronie zwierząt, dlatego skłaniam się do głosowania przeciwko tej ustawie" - powiedziała PAP Kochan. W podobnym tonie wypowiada się Nykiel.
Nie jest przesądzone, czy w Platformie w głosowaniu nad tym projektem będzie obowiązywała dyscyplina. PO nie stosuje dyscypliny w kwestiach światopoglądowych, a część posłów stoi na stanowisku, że ubój rytualny należy właśnie do tego rodzaju zagadnień.
Z kolei wiceszefowa klubu PO Małgorzata Kidawa-Błońska zaznaczyła w rozmowie z PAP, że w odniesieniu do projektów rządowych PO z zasady wprowadza dyscyplinę w głosowaniu. Przyznała jednak, że wielu posłów ma zastrzeżenia co do projektu dotyczącego uboju, a ona sama nie zdecydowała jeszcze jak głosować.
"Zdajemy sobie sprawę, że nasi posłowie zagłosują w tej sprawie zgodnie z własnymi przekonaniami. Ja zastanawiam się jak głosować, mam wiele wątpliwości. Myślę tu przede wszystkim o cierpieniu zwierząt" - powiedziała.
"Nie wyobrażam sobie dyscypliny w tym głosowaniu" - podkreśla Halicki. Również Nykiel - była rzeczniczka dyscypliny w PO - uważa, że nie powinno się jej wprowadzać w odniesieniu do uboju rytualnego.
Inni posłowie, z którymi rozmawiała PAP są już gotowi na konsekwencje finansowe, gdyby dyscyplina jednak obowiązywała. "Zapłacę karę, ale zagłosuję przeciwko" - powiedział PAP jeden z parlamentarzystów PO.
O głosowanie przeciwko nowelizacji ustawy apelują członkowie Parlamentarnego Zespołu Przyjaciół. W przyjętym przed tygodniem stanowisku podkreślają, że ubój rytualny jest całkowicie zakazany w Szwecji, Norwegii, Szwajcarii, Słowenii i Islandii. W Belgii i Holandii, państwach, gdzie mieszkają duże społeczności muzułmańskie, na końcowym etapie znajdują się prace legislacyjne nad wprowadzeniem zakazu uboju rytualnego. Halicki w rozmowie z PAP podkreślił, że tzw. ubój halal (muzułmański) zezwala na ogłuszanie zwierząt przed ubojem.
"Polska jest jedynym krajem, w którym działania legislacyjne zmierzają do usankcjonowania uboju rytualnego bez żadnych ograniczeń. Projekt w tym kształcie jest sprzeczny z prawem unijnym i pociąga za sobą duże zagrożenie. Jako, że likwiduje obowiązek ogłuszenia zwierząt i nie precyzuje kiedy, i na jakich warunkach można od tego obowiązku odstąpić, istnieje ryzyko, że właściciele ubojni nie będą inwestować w urządzenia do ogłuszania zwierząt, gdyż zawsze będą mogli stwierdzić, że dokonali uboju zgodnego z bliżej nieokreślonym obrzędem religijnym. Projekt w sposób drastyczny obniża dobrostan zwierząt gospodarskich i jest sprzeczny z duchem ustawy o ochronie zwierząt" - czytamy w przyjętym w maju stanowisku podpisanym przez Pawła Suskiego (PO), który kieruje zespołem.
Od 1 stycznia w Polsce nie ma przepisów, które zezwalałyby na ubój rytualny, czyli bez ogłuszania zwierząt. Wcześniej był on dokonywany na podstawie przepisów rozporządzenia ministra rolnictwa z 2004 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł pod koniec listopada, że rozporządzenie jest jednak sprzeczne z ustawą o ochronie zwierząt, a przez to z konstytucją. Zgodnie z jego orzeczeniem zakwestionowany przepis rozporządzenia stracił moc 31 grudnia 2012 r.
W połowie maja rząd skierował do Sejmu projekt nowelizacji ustawy zezwalający na ubój rytualny. Uwzględnia on unijne przepisy dopuszczające ubój zwierząt dla celów religijnych, ale jednocześnie wprowadza bardziej restrykcyjne rozwiązania towarzyszące ubojowi. Projekt zakazuje stosowania podczas tzw. uboju rytualnego klatek obrotowych. To stalowa komora, w której zwierzę było zamykane i unieruchamiane; z klatki wystawała tylko głowa. Zwierzę obracano głową w dół, a upoważniony przez związek religijny rzeźnik podrzynał mu gardło.
Sejmowa komisja rolnictwa, która pracowała nad projektem, rekomenduje Sejmowi przyjęcie go.
Premier Donald Tusk po kwietniowym posiedzeniu Rady Ministrów powiedział, że rząd ma świadomość, iż w klubach parlamentarnych opinie na temat uboju rytualnego są podzielone. "Pamiętajmy, że mówimy nie tylko o ochronie zwierząt przed zbędnym cierpieniem, ale także o dziesiątkach przedsiębiorstw i dziesiątkach zatrudnionych" - mówił premier.
Przeciwko ubojowi rytualnemu opowiadają się organizacje ochrony zwierząt; ich przedstawiciele uważają, że to wyjątkowo niehumanitarna metoda zabijania, która sprawia, że zwierzę odczuwa ból nawet do 2 minut po poderżnięciu gardła. Z kolei np. Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Polsce przekonuje, że szechita (ubój rytualny zwierząt zgodnie z prawem żydowskim) nie skazuje zwierząt na większe cierpienie niż to, zadawane w przypadku uboju nierytualnego.
Marta Tumidalska (PAP)
laz/ eaw/ ura/
