# Dochodzą m.in. opinie ekspertów #
23.01. Warszawa (PAP) - San Leon Energy pomyślnie zakończył testy przepływu gazu łupkowego w odwiercie Lewino 1G2 w ramach koncesji Gdańsk W. Zdaniem ekspertów pomyślne wyniki nie są przełomowe dla poszukiwań gazu z łupków, ale dają szansę na osiągnięcie sukcesu w przyszłości.
Długotrwały przepływ gazu wyniósł 45.000-60.000 stóp sześciennych dziennie, mimo że otwór nie był jeszcze w pełni oczyszczony z płynów szczelinujących.
Firma szacuje, że przepływ może wynieść 200.000-400.000 stóp sześciennych dziennie po oczyszczeniu otworu.
Spółka zdecydowała się wstrzymać proces czyszczenia do czasu, gdy uzyska potrzebne dane do planowania programu dalszych prac.
"To jest najbardziej zachęcające pionowe wiercenie w poszukiwaniu gazu łupkowego w Polsce do tej pory" - poinformował prezes firmy Oisin Fanning.
Poziome wiercenie zostanie wykonane i przetestowane tak szybko, jak to będzie możliwe.
Dennis McKee, prezes United Oilfield Services, firmy współpracującej z San Leon przy realizacji odwiertu Lewino 1G2, poinformował podczas konferencji prasowej, że wykonanie wiercenia poziomego oraz zebranie pierwszych danych o komercjalizacji odwiertu jest możliwe do jesieni tego roku.
"San Leon złożył już wniosek o pozwolenie na wykonanie odwiertu poziomego. Teraz wszystko zależy od tempa, w jakim zostanie ono wydane, ale mamy nadzieję, że z nowym ministrem środowiska i dzięki naciskom ze strony rządu na przyspieszenie tych procesów, uda się to przeprowadzić sprawnie" - powiedział McKee.
"Nasze wiertnie są wolne od 1 lipca, może wcześniej, jeśli inni nasi partnerzy będą elastyczni. Prace nad wykonaniem odwiertu mogą potrwać do 45 dni, a szczelinowanie kolejnych 10. Dlatego na początku października powinniśmy otrzymać dane dotyczące komercjalizacji odwiertu, które pokażą nam czy eksploatacja jest opłacalna" - dodał.
McKee poinformował, że dane uzyskane już z odwiertu pionowego są bardzo obiecujące i wskazują, że gaz ten ma wysoką kaloryczność i dużą czystość.
Do końca ubiegłego roku wykonano w Polsce ok. 50 odwiertów w poszukiwaniu gazu łupkowego.
Firma United Oilfield Services szacuje, że w tym roku w Polsce zostanie wykonanych ok. 30 odwiertów za gazem z łupków.
"W zeszłym roku prowadziliśmy działalność od 1 kwietnia, więc tylko przez osiem miesięcy. W Polsce wykonano 12 odwiertów wraz ze szczelinowaniem hydraulicznym. Spośród nich my zrealizowaliśmy dziewięć, co stanowi duży udział w rynku" - powiedział na konferencji McKee. "W tym roku spodziewamy się 30 odwiertów. Wiem, że Ministerstwo Środowiska przewiduje 40, ale my podchodzimy bardziej konserwatywnie. Bazując na tych 30, powinniśmy utrzymać 70-75 proc. udział w rynku" - dodał
Na pytanie, czy spółka jest dalej zainteresowana przetargami na koncesje na Ukrainie, McKee odpowiedział: "Bierzemy udział w odbywających się tam przetargach, ale Ukraina jest na razie problematyczna. Nie możemy kierować naszych ludzi i sprzętu w regiony, które nie są stabilne polityczne. Nie chcemy ryzykować, a Ukraina jest teraz obszarem wysokiego ryzyka i na razie nie widać szans na poprawę".
San Leon Energy to międzynarodowa spółka notowana na londyńskiej giełdzie AIM. Oprócz Polski posiada aktywa w kilku krajach Europy (Albania, Francja, Niemcy, Irlandia, Włochy, Rumunia, Słowacja i Hiszpania) oraz w Maroku. W Polsce spółka ma udziały w koncesjach poszukiwawczych, obejmujących zarówno złoża konwencjonalne, jak i niekonwencjonalne.
Eksperci rynkowi uważają, że pozytywne wyniki przepływu gazu w odwiercie Lewino 1G2 na koncesji należącej do San Leon nie stanowią przełomu dla poszukiwań gazu łupkowego w Polsce, ale dają szansę na osiągnięcie sukcesu w przyszłości.
"Informacje ogłoszone przez San Leon dają nadzieję na to, że przełom, jeśli chodzi o łupki w Polsce, może nastąpić. Uzyskiwane do tej pory wyniki potwierdzały obecność gazu i ropy, ale nie dawały przekonania co do komercyjności ich wydobycia" - powiedział PAP Paweł Poprawa z Instytutu Studiów Energetycznych.
Dodał, że rynek czeka na wyniki testu wykonanego w poziomym otworze wielokrotnie szczelinowanym. "To docelowa informacja, na którą czekamy. To, co zrobiono dotychczas to pionowe, nieduże szczelinowanie, można powiedzieć fragment szczelinowania" - wyjaśnił.
Według szacunków Poprawy, można wstępnie ocenić, że test odwiertu poziomego wielokrotnie szczelinowanego w tym miejscu dałby przepływ na poziomie 50-100 tys. m sześc. na dobę. "Taki wynik dawałby duże prawdopodobieństwo komercyjności projektu" - poinformował ekspert.
Dodał jednak, że aby można było mówić o przełomie, konieczna byłaby większa skala pozytywnych odwiertów. "Taka informacja musiałaby powtórzyć się w kolejnych lokalizacjach" - wskazał.
Według niego dotychczasowe obserwacje wskazują, że na zachód od Gdańska znajdują się najlepiej rokujące tereny. "Tak duży obszar, jaki jest poddawany badaniom w Polsce, nie może być jednolity. Powoli następuje selekcja tego obszaru. Więcej terenów wydaje się być negatywnych, niż się wcześniej spodziewano" - poinformował.
Również analityk UniCredit Flawiusz Pawluk uważa, że pozytywne informacje z jednego odwiertu nie mogą być uznane za przełom. "Gdyby było kilka udanych wierceń, można byłoby to poważnie traktować. Na ten moment wydaje się, że jest za wcześnie na ogłaszanie sukcesu, jeśli chodzi o poszukiwanie gazu łupkowego w Polsce. Szczególnie, że przedstawiciele resortu środowiska informowali w ostatnim czasie, że komercyjne wydobycie to perspektywa kilku lat" - powiedział.
Dodał, że w tej branży liczy się też szczęście, szczególnie że struktura geologiczna w Polsce jest poszatkowana i skomplikowana. "Przed nami jeszcze dużo pracy" - ocenił. (PAP)
morb/ jow/ gor/ pad/
