Komisje PE wybrały w czwartek trzy kandydatury do tegorocznej Nagrody im. Sacharowa, w tym jedną zbiorową. To pięcioro aktywistów związanych z arabską wiosną, których zgłosiły frakcje chadeków, socjalistów, liberałów i Zielonych. Są oni głównymi faworytami.
"Przyznanie nagrody pięciorgu nominowanych potwierdziłoby solidarność Parlamentu Europejskiego oraz jego silne poparcie dla walki tych osób o wolność, demokrację i koniec reżimów autorytarnych" - napisano w uzasadnieniu wniosku.
Wśród nominowanej piątki jest zgłoszony pośmiertnie 26-letni Tunezyjczyk Mohamed Buazizi, który w grudniu 2010 roku podpalił się przed budynkiem rządowym w Sidi Bouzid na znak protestu przeciwko bezrobociu; policja skonfiskowała mu wózek z warzywami i owocami. Po jego samospaleniu wybuchła społeczna rewolta w Tunezji, która doprowadziła do obalenia prezydenta Zina el-Abidina Ben Alego.
Razem z Buazizim zgłoszono Egipcjankę Asmę Mahfuz, młodą autorkę bardzo popularnego wideoblogu wzywającego do mobilizacji społecznej w kraju. Kobieta uważana jest za jedną z kluczowych postaci rewolty, która doprowadziła do upadku reżimu Hosniego Mubaraka.
Inny nominowany z pięcioosobowej grupy to 77-letni libijski następca tronu Ahmed al-Zubair Ahmed as-Sanusi, którego stryjecznym dziadkiem był ostatni król Libii Idris I, obalony w 1969 roku w wyniku puczu Kadafiego. W więzieniach reżimu Kadafiego Sanusi spędził 31 lat, uwolniono go dopiero w sierpniu 2001 roku.
Czwartą nominowaną osobą jest obrończyni praw człowieka i wybitna prawniczka, Syryjka Razan Zajtuna, a piątą jej rodak, bardzo popularny w całym świecie arabskim rysownik satyryczny Ali Farzat.
Wszystkich pięcioro działaczy, jak zaznaczyły frakcje PE, brało czynny udział w przemianach demokratycznych w swoich krajach albo próbach do ich doprowadzenia. Dlatego ich wspólną kandydaturę poparli znaczną większością głosów - 59 na 72 - europosłowie z komisji ds. zagranicznych, podkomisji praw człowieka i komisji rozwoju PE podczas wspólnego posiedzenia w Brukseli.
Pozostali tegoroczni kandydaci to: zgłoszona przez skrajną lewicę organizacja Pokojowa Społeczność San Jose de Apartado z Kolumbii, która składa się z osób broniących swego prawa do nieuczestniczenia w kolumbijskim konflikcie zbrojnym. Jak podaje Amnesty International, od założenia tej wspólnoty w 1997 roku ponad 170 jej członków zostało zabitych lub zaginęło; inni otrzymywali groźby lub padali ofiarą napaści na tle seksualnym.
Trzecim i ostatnim kandydatem jest zgłoszony przez frakcję Europejskich Konserwatystów i Reformatorów białoruski opozycjonista Źmicier Bandarenka. On i kolumbijska organizacja dostali w głosowaniu w komisji odpowiednio 4 i 5 głosów.
Kandydaturę osób związanych z arabską wiosną poparli także eurodeputowani PO i PSL, należący do największej, chadeckiej frakcji w PE.
"To ważny polityczny sygnał ze strony PE, że wspiera społeczeństwa tych państw i osoby, które swoje życie ryzykują w walce o demokratyczne zmiany we własnych ojczyznach. Ta nagroda to uznanie dla zmian ku lepszemu w południowym sąsiedztwie UE" - oświadczył w komunikacie szef klubu PO-PSL Jacek Saryusz-Wolski.
Laureata tegorocznej Nagrody im. Sacharowa wybiorą 27 października przewodniczący frakcji politycznych PE. Sama nagroda zostanie wręczona zwycięzcy na grudniowej sesji plenarnej w Strasburgu.
Nagroda im. Sacharowa jest przyznawana każdego roku osobom o wyjątkowych dokonaniach w walce z nietolerancją, fanatyzmem i prześladowaniami. Podobnie jak Andriej Sacharow, laureaci nagrody dają świadectwo odwagi w obronie praw człowieka i wolności słowa.
Do tegorocznej edycji nagrody wpłynęło w sumie pięć zgłoszeń. Oprócz wyłonionych w ramach czwartkowego głosowania trzech ostatecznych kandydatur, byli to: palestyński lekarz i założyciel fundacji "Córki dla Życia" Izeldin Abuelaisz oraz słoweński pisarz Boris Pahor. (PAP)
aby/ kot/ ap/
