Coraz więcej spraw kierowanych przez sądy do mediacji kończy się ugodą lub pojednaniem stron. W sprawach o rozwód i separację w 2007 r. ugodę zawarto w 67 procentach przypadków więcej niż w roku poprzednim - wynika z danych resortu sprawiedliwości cytowanych przez Stowarzyszenie Mediatorów Rodzinnych.
W czwartek po raz pierwszy obchodzimy w Polsce Dzień Mediacji. Na świecie jest on obchodzony od 2005 r. i przypada w każdy trzeci czwartek października.
"Mediacja pozwala ludziom decydować samym o sobie i porozumieć się wtedy, gdy sami tego nie potrafią" - podkreśla wiceprezes Stowarzyszenia Agata Gójska.
Polscy mediatorzy inicjują obchody swojego święta czwartkową konferencją Stowarzyszenia Mediatorów Rodzinnych - "Bliżej rodziny... by jej skutecznie pomóc". Konferencja oprócz warsztatów i wymiany doświadczeń przez profesjonalnych mediatorów ma też służyć popularyzacji mediacji; warszawskim przechodniom rozdawana jest w tym dniu m.in. specjalna gazeta: "Mazowiecki Kurier Mediacyjny".
Jak podkreśliła w rozmowie z PAP Gujska, mediacja nie powinna się kojarzyć jedynie z postępowaniem sądowym. "Nie zawsze sprawa musi być oparta o sąd. Mediacja może być pomocna także na etapie konfliktów, które nie wymagają głębszej pomocy terapeutycznej - kwestie związane ze sprawami wychowawczymi, jeśli małżonkowie nie mogą się dogadać co do wychowania dzieci, jeżeli mają jakieś konflikty na tle gospodarowania majątkiem. Mogą to też być konflikty między dorastającymi dziećmi a rodzicami, konflikty dotyczące spadku czy rozstania partnerów w biznesie" - powiedziała Gujska.
Do ośrodka mediacyjnego można więc zgłosić się samodzielnie, można też tam trafić decyzją sądu, który odeśle naszą sprawę do mediacji - najczęściej sąd korzysta z tego prawa w przypadku spraw rozwodowych.
"W 2006 r. mieliśmy 72 tys. rozwodów, w 2007 r. ta liczba nieco spadła (ok. 65 tys. - PAP), ale to są cały czas bardzo wysokie statystyki. Wszystkie te pary trafiają do sądu i w znakomitej większości spraw to sąd decyduje w sprawach, gdzie mamy do czynienia z bardzo silnym konfliktem, dotyczącym fundamentalnych wartości w życiu rodziny" - powiedziała Gujska.
"My mamy przekonanie, że to są decyzje, które rodzina powinna podejmować sama, bo każda rodzina jest unikalna i każda potrzebuje przyjrzeć się sobie, a w tym właśnie może pomóc mediator" - dodała.
Jak wyjaśniła Gujska, w przypadku rozwodu mediacja prowadzona jest przez dwie osoby - mężczyznę i kobietę. "Pomagamy stronom ustalić zasady, które pomogą im poprowadzić rozmowy o rozstaniu, ale też ustalić wspólne wartości i cele, szczególnie tam gdzie wchodzi w grę opieka nad dzieckiem" - powiedziała. "Mediator pomaga rozwiązać problem i udrożnić komunikację między zwaśnionymi stronami, ale nie odbiera odpowiedzialności za konflikt" - podkreśliła.
Mediacja jest odpłatna, a stawki zależą od tego, czy jest prowadzona pozasądowo, czy też ze skierowania sądu.
Jeśli jest to mediacja pozasądowa stawki są rynkowe, porównywalne z psychoterapią - w Warszawie to są kwoty rzędu 100-200 zł za godzinę spotkania. W przypadku mediacji ze skierowania sądu w sprawach niemajątkowych, czyli np. dotyczących zamieszkania dziecka, koszt wynagrodzenia mediatora wynosi 60 zł za pierwsze spotkanie i 25 zł za każde kolejne. Do tego dodawane są niezbędne wydatki mediatora, czyli koszt wynajmu lokalu - maksymalnie 50 zł, plus inne wydatki typu zawiadomienia, rozmowy telefoniczne.
Jak wyjaśniła Gujska, wszystkie te wydatki wynikają z rozporządzenia ministra sprawiedliwości.
Instytucja mediacji jest w polskim prawie karnym od 1997 r., w 2005 r. została wprowadzona do Kodeksu postępowania cywilnego i Kodeksu cywilnego. Mediatorem może zostać każdy, kto ma pełnię praw obywatelskich. By występować jako mediator przed sądem trzeba być dodatkowo wpisanym na listę stałych mediatorów rodzinnych prowadzoną przez organizacje zajmujące się tą problematyką. (PAP)
js/ malk/ jbr/
