Władze Osetii Południowej - separatystycznej republiki na terytorium Gruzji - podały w poniedziałek, że 12 listopada zostanie tam przeprowadzone referendum niepodległościowe. Referendum to wywoła z pewnością dalsze napięcia między Rosją a Gruzją.
Pytanie referendalne brzmi: Czy zgadzasz się, czy nie, aby Osetia Południowa zachowała swój obecny status niezależnego państwa i została uznana przez społeczność międzynarodową - poinformowała rzeczniczka prasowa osetyjskiego przywódcy.
Stosunki między Moskwą a Tbilisi są napięte od dawna. Co prawda Moskwa oficjalnie nie uznaje suwerenności Osetii Południowej i innego regionu separatystycznego - Abchazji, niemniej podkreśla, że mieszkańcy tych terenów powinni mieć prawo do samodzielnego określenia swojej przyszłości.
Tbilisi z kolei zarzuca Moskwie wspieranie separatystów w obydwu republikach.
W Abchazji i Osetii Południowej stacjonują rosyjskie oddziały sił pokojowych WNP, przy czym w Osetii Płd. wraz z oddziałami południowoosetyjskimi i gruzińskimi.
Gruziński parlament przyjął w czerwcu deklarację o "natychmiastowym wycofaniu" rosyjskich żołnierzy z tych regionów i zastąpieniu ich pokojowymi siłami międzynarodowymi, gdyż uważa, że stacjonujące w regionie rosyjskie wojska destabilizują sytuację. Rosyjskie MSZ uznało to żądanie za "prowokacyjny krok mogący prowadzić do eskalacji napięcia".
W ZSRR Osetia Południowa miała status obwodu autonomicznego w składzie Gruzińskiej SRR. W grudniu 1990 roku ówczesny przywódca Gruzji Zwiad Gamsachurdia pozbawił ją autonomii. Krok ten stanowił odpowiedź na proklamowanie przez władze w Cchinwali powstania Południowoosetyjskiej Radzieckiej Republiki Demokratycznej (w składzie ZSRR) i ogłoszenie secesji z Gruzji.
Spór ten doprowadził do wojny, wygranej w 1992 roku przez separatystów, których - z przyzwolenia Kremla - wspierali ochotnicy z sąsiedniej Osetii Północnej. Po klęsce sił rządowych Osetia Południowa proklamowała w 1992 roku w referendum niezawisłość.
Władze w Tbilisi niezmiennie uważają te ziemie za część Gruzji - podobnie, jak Abchazję, która odłączyła się od Gruzji w 1993 roku. Od czerwca 1992 roku w Osetii Południowej obowiązuje zawieszenie broni, kontrolowane przez trzy bataliony pokojowe -gruziński, południowoosetyjski i rosyjski.
Stosunki między Rosją a Gruzją znacznie się pogorszyły, gdy w Tbilisi doszedł do władzy w 2004 roku prozachodni prezydent Micheil Saakaszwili.(PAP)
jo/ kan/
2989 3272 arch.