Historię więźniarskich orkiestr w niemieckim obozie Auschwitz przybliżają "Zeszyty Oświęcimskie", periodyk naukowy, w którym publikują artykuły historycy z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Obecnie ukazał się 27. numer wydawnictwa - poinformowało Muzeum.
"Celem () jest przedstawienie genezy orkiestr w Auschwitz, zadań im stawianych przez kierownictwo obozu, warunków funkcjonowania, składu liczbowego i narodowościowego, repertuaru oraz roli, jaką spełniały w obozie" - napisał we wstępie autor opracowania dotyczącego orkiestr, historyk działu naukowego Muzeum Jacek Lachendro.
Historyk w publikacji obficie zacytował relacje i wspomnienia więźniów Auschwitz, w których opowiadają m.in. o tym, jaki był odbiór przez nich muzyki, a także o nielegalnych występach członków orkiestry. Tekstowi towarzyszą archiwalne fotografie, zachowane fragmenty partytur, zdjęcia instrumentów, a także fotokopie obozowych dokumentów, jak program koncertu orkiestry w obozie Auschwitz III-Monowitz z 20 lutego 1944 roku.
Pierwszy koncert z udziałem siedmiu więźniów-muzyków odbył się w styczniu 1941 roku. Obozowa orkiestra bardzo szybko się rozrastała. W składzie 15-osobowym zaczęła grać marsze idącym do pracy kolumnom więźniów. W maju 1942 roku z orkiestry dętej, liczącej ok. stu więźniów, wyłonił się 71-osobowy zespół symfoniczny. Byli w nim najlepsi instrumentaliści Europy - głównie Polacy, ale także Rosjanie, Czesi, Niemcy i Żydzi. Orkiestra działała niemal do końca istnienia obozu.
W "Zeszytach" znalazły się również inne artykuły, między innymi Piotra Setkiewicza o podobozie Pławy oraz ukraińskiej kompanii wartowniczej, a także Bohdana Piętki o akcji "Oderberg" skierowanej przeciw lewicowemu ruchowi oporu z powiatu będzińskiego, chrzanowskiego i sosnowieckiego.
"Zeszyty", w polskiej i angielskiej wersji językowej, ukazały się nakładem Wydawnictwa Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Powstało ono w 1957 roku. Wydało dotychczas ponad 400 pozycji w nakładzie około 8 milionów egzemplarzy w różnych wersjach językowych, w tym publikacje popularno-naukowe, wspomnienia, albumy, katalogi oraz przewodniki w ponad 20 językach. (PAP)
szf/ abe/
