Parlament hiszpański zadecydował w czwartek o nałożeniu kolejnych ograniczeń na inicjatywy Sądu Krajowego w zakresie ścigania na całym świecie zbrodni przeciwko ludzkości i przypadków naruszania praw człowieka.
Odtąd kompetencje tego trybunału będą ograniczone jedynie do przypadków, w których ofiarami są Hiszpanie bądź kiedy sprawcy przebywają na terenie Hiszpanii.
Za ograniczeniem kompetencji Sądu Krajowego głosowali wspólnie deputowani rządzącej partii socjalistycznej i opozycyjnej Partii Ludowej. Przeciwko ograniczeniom protestowało około 300 hiszpańskich organizacji pozarządowych, wśród nich Amnesty International, Stowarzyszenie n rzecz Praw Człowieka w Hiszpanii i Human Rights Watch (HRW).
Do najsłynniejszych inicjatyw procesowych, z którymi wystąpił znany na całym świecie sędzia Sądu Krajowego w Madrycie, Baltasar Garzon, należało aresztowanie w 1998 r. na jego wniosek w W. Brytanii eksdyktatora Chile, Augusto Pinocheta.
Głośną sprawą było także skazanie przez hiszpański sąd kapitana argentyńskiej marynarki wojennej, Adolfo Scilingo, który uczestniczył w "lotach śmierci" podczas dyktatury wojskowej (1967-83) w jego kraju. Opowiedział on przed sądem, jak związanych i odurzonych narkotykami działaczy i działaczki demokratycznej opozycji wyrzucano do morza z samolotów i śmigłowców.
W obu tych sprawach Sąd Krajowy w Madrycie mógłby działać także na podstawie nowej legislacji, ponieważ wśród ofiar junt wojskowych rządzących w Chile i Argentynie było wielu Hiszpanów.W Argentynie zginęło wskutek prześladowań opozycji co najmniej 8.000 osób, w tym 80 Hiszpanów.
Dlatego będące w toku sprawy o zbrodnie przeciwko ludzkości w Chile i Argentynie w czasach dyktatury wojskowej będą prowadzone nadal.
Jedna z najistotniejszych poprawek wprowadzonych do projektu przegłosowanego w czwartek w parlamencie eliminuje możliwość prowadzenia przez Sąd Krajowy spraw przeciwko sprawcom "zbrodni wojennych". W praktyce chodzi głównie o zbrodnie popełnione przez obie strony konfliktu podczas krwawej wojny domowej w Hiszpanii (1936-39).
Prezydent Izraela, Szimon Peres, podziękował w czwartek przebywającemu z wizytą w Jerozolimie hiszpańskiemu premierowi Jose Luisowi Rodriguezowi Zapatero za inicjatywę legislacyjną, która automatycznie sprawia, że zostanie odesłana do archiwum prowadzona przez Sąd Krajowy w Madrycie sprawa przeciwko armii izraelskiej w związku z oskarżeniem o zabicie w Strefie Gazy w 2002 roku lidera Hamasu i czternastu palestyńskich cywilów. (PAP)
ik/ ro/
4944852 4943930
