Komisja Europejska przedstawiła we wtorek swoją wizję rozwoju unijnego wspólnego rynku. Nacisk ma być położony na przekonanie obywateli UE do korzyści, jakie z niego płyną, i jego usprawnianie, nie zaś na dalszą regulację.
W szczególności KE nie przewiduje ogólnej legislacji w budzącej kontrowersje sprawie tzw. usług publicznych (pożytku publicznego). Chodzi nie tylko o transport, telekomunikację, które są już szeroko regulowane na poziomie unijnym, ale też usługi społeczne, takie jak budownictwo socjalne, opieka nad dziećmi, pomoc rodzinom wielodzietnym czy opieka nad ludźmi starszymi.
"Niewłaściwe byłoby przyjęcie dyrektywy, która przecież nie mogłaby objąć złożoności problemu" - tłumaczył przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Barroso, pozostawiając krajom swobodę decydowania w sprawie regulacji tego sektora.
Przyznał jednak, że tylko do wybranych usług "nieekonomicznych", takich jak sądownictwo, policja czy zabezpieczenia socjalne, nie stosują się zasady wspólnego rynku. To oznacza, że - ku niezadowoleniu licznych przedstawicieli europejskiej lewicy - reszta usług poddana będzie wolnej konkurencji, czy też zasadom zamówień publicznych obowiązujących w UE.
Tymczasem związkowcy i socjaliści wielokrotnie domagali się, by unijne przepisy ograniczyły zasady konkurencji przynajmniej w specyficznym sektorze usług społecznych.
Z opublikowanych przez KE dokumentów wynika, że zamierza ona skupić się na przekonaniu Europejczyków, jakie konkretne korzyści przynosi im wspólny rynek. Temu ma służyć np. planowana na grudzień dyrektywa o bardziej czytelnym etykietowaniu produktów w UE.
Kolejne inicjatywy będą dotyczyć wspierania konsumentów w egzekwowaniu praw umownych i dochodzeniu roszczeń w innym kraju UE, czy też zapewnienia lepszej informacji dla małych przedsiębiorstw.
"Przyjęty dzisiaj pakiet stawia konsumentów i małe przedsiębiorstwa na pierwszym miejscu. Będziemy pracowali nad likwidacją przeszkód uniemożliwiającym konsumentom pełne korzystanie z zalet jednolitego rynku, tak jak zostało to dokonane w przypadku rynku usług roamingowych" - powiedział Barroso.
Konkretne działania KE zapowiada tylko tam, gdzie rynek nie działa wystarczająco dobrze z perspektywy konsumenta i przedsiębiorcy. Wstępnie zidentyfikowała 9 takich "najgorszych" sektorów, gdzie pracuje 26 proc. europejskiej siły roboczej; są to m.in. usługi finansowe, pocztowe, telekomunikacyjne, a także produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
W sektorze bankowych usług detalicznych komisarz ds. rynku wewnętrznego Charlie McCreevy nie wykluczył legislacji, która zapewni konsumentom większy wybór i mobilność na rynku (np. przenoszenie konta). Na rynku transportu KE chce pilnować wdrażania liberalizacji kolejowych przewozów pasażerskich, a także rozważa rozporządzenie o publicznym transporcie pasażerskim. W kwestiach zdrowia KE zapowiada dyrektywę, która usprawni obecny system zwrotów kosztu leczenia w innym kraju UE, ale zachowa zasadę, że odbywa się to w drodze współpracy krajowych instytucji, takich jak polski NFZ, i do wysokości ustalonych przez nie limitów.
Europosłowie PO z zadowoleniem przyjęli wtorkowe propozycje KE. "To dobry znak, że KE robi kolejny krok w kierunku reformy unijnego rynku wewnętrznego i rozszerzenia swobody świadczenia usług, kładąc szczególny nacisk na odbiurokratyzowanie procedur, a nie tworzenie nowych regulacji" - oświadczyła poseł Małgorzata Handzlik (PO).
Handzlik była bardzo zadowolona, że KE nie zamierza przedkładać projektu legislacji w zakresie usług publicznych, lecz jedynie wskazówki dla konsumentów. W tym celu Komisja założy specjalną stronę internetową, gdzie określone przypadki usług użytku publicznego będą opisywane. Konsument będzie mógł się dowiedzieć, w jaki sposób dana usługa odnosi się do prawa UE.
Michał Kot (PAP)
kot/ icz/ mc/
