Blisko 77 tys. zł zebrano na kieleckich cmentarzach podczas pięciodniowej kwesty na renowację zabytkowych nagrobków - poinformował PAP w sobotę prezes Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego Stanisław Szrek.
Tegoroczna kwesta była wyjątkowo długa - trwała od 29 października do 2 listopada i przeprowadzono ją na wszystkich kieleckich nekropoliach. W zbiórkę zaangażowanych było 850 wolontariuszy - głównie byli to gimnazjaliści i licealiści.
Szrek powiedział PAP, że odwiedzający groby wrzucili do puszek w sumie prawie 200 kg monet i banknotów. Ich liczeniem przez kilka dni zajmowało się kilkanaście osób.
Prezes liczy na to, że za zebrane podczas kwesty pieniądze uda się odnowić kilkanaście nagrobków, które zostaną wytypowane wspólnie z urzędem wojewódzkiego konserwatora zabytków. W pierwszej kolejności należy ratować - jego zdaniem - charakterystyczne dla świętokrzyskich cmentarzy elementy żeliwne, które, gdy rdzewieją, są niszczone przez złomiarzy. Renowacji wymagają także nagrobki z tzw. wapienia lekkiego pińczowskiego, który jest piękny, ale nietrwały.
Od 2006 roku urząd miasta dokłada na prace konserwatorskie kwotę zbliżoną do zebranej podczas kwesty. Stowarzyszenie także po tej kweście będzie się ubiegało o dofinansowanie.
Kwestę prowadzono już po raz 19. Dzięki ofiarności kielczan stowarzyszenie zrekonstruowało już ponad 250 najcenniejszych pomników. W tym roku odnowiono 18 zabytkowych nagrobków, a prace prowadzono nie tylko na Cmentarzu Starym, ale także na nekropolii prawosławnej i cmentarzu w Białogonie.
Najstarsza kielecką nekropolią jest Cmentarz Stary. Dokładna data powstania zajmującego pięć ha powierzchni cmentarza nie jest znana; przyjmuje się, że było to w latach 1801-1805. Od 1980 roku w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej znalazły się kwatery parzyste od nr 4 do 14, a także układ przestrzenny, drzewostan, nagrobki i kaplice sprzed 1939 roku na terenie całej nekropolii. Najstarszy obiekt - słup z figurą św. Józefa - powstał w 1776 r.
Na Cmentarzu Starym w Kielcach znajdują się groby katolików, ewangelików, prawosławnych i unitów. Są wśród nich mogiły żołnierzy napoleońskich, spiskowców ks. Piotra Ściegiennego, uczestników powstań - listopadowego i styczniowego oraz partyzantów II wojny światowej. Tu spoczywa m.in. Antonina Marcela Gombrowicz - matka pisarza Witolda Gombrowicza, Bronisław Saski - zasłużony działacz Towarzystwa Dobroczynności i wielu innych, znamienitych kielczan.
Specyfiką nekropolii są oryginalne pomniki z elementami żeliwnymi, wykonanymi w pobliskich zakładach odlewniczych. Wiele cennych nagrobków wykuto z piaskowca i marmuru.(PAP)
agn/ jbr/
