Przedstawienie i wymiana doświadczeń związanych z opracowywaniem i udostępnianiem fotografii m.in. przez archiwa i placówki muzealne było celem środowej konferencji naukowej, zorganizowanej w stołecznej siedzibie Instytutu Pamięci Narodowej.
Konferencja "Opracowanie fotografii w dobie digitalizacji" została zorganizowana już po raz drugi przez IPN z okazji Światowego Dnia Dziedzictwa Audiowizualnego.
"Gromadzenie zbiorów fotograficznych przez archiwa państwowe rozpoczęło się tuż po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Nie było jednak niestety związane z wprowadzeniem przepisów regulujących postępowanie z nimi ani kwestii ewidencyjnych. Podwaliny pod archiwalne opracowanie fotografii dało dopiero w 1955 roku powstanie Archiwum Dokumentacji Mechanicznej oraz zarządzenie Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych opisujące zasady opracowania zasobu zdjęciowego" - relacjonował Filip Kwiatek z Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Do zdefiniowanych wówczas zasad należało: uznanie za przedmiot opracowania każdego zdjęcia, tematyczne opracowywanie zespołów fotografii oraz uznanie za jednostkę inwentarzową zespołów zdjęć połączonych chronologicznie, logicznie lub tematycznie. "Do następujących po sobie czynności składających się na proces opracowywania konkretnego zdjęcia zaliczyć należy: wstępne porządkowanie, klasyfikację, systematyzację, brakowanie - czyli selekcję, inwentaryzację, katalogowanie i sporządzanie pomocy archiwalnych" - wymieniał Kwiatek.
Zasady te były opracowane dla metody archiwizacji przeprowadzanej na papierze, z czasem jednak wraz z rozwojem techniki i wprowadzeniem procesu przechowywania zdjęć na nośnikach cyfrowych, uległy pewnej modyfikacji. "Konieczne było zdefiniowanie nowych pól opisu i wprowadzenie fotografii cyfrowej jako odrębnego nośnika. Dzięki digitalizacji stało się możliwe dokładniejsze opisywanie i udostępnianie opracowanych zdjęć w internecie. Obecnie w naszych zbiorach znajduje się łącznie ponad 15 mln fotografii" - podsumował Kwiatek.
Przedstawiając muzealne doświadczenia związane z opracowywaniem zdjęć Anna Masłowska ze stołecznego Muzeum Narodowego podkreśliła fakt specyfiki muzealnych fotografii. "Istotne jest, że dla nas są one przede wszystkim dziełami sztuki i częścią naszych zbiorów. Do naszego zasobu ikonograficznego oprócz zdjęć należą także m.in. odbitki graficzne, pocztówki, wycinki prasowe czy rękopisy" - opowiadała Masłowska.
"W procesie opracowywania naszych zbiorów fotograficznych skupiamy się na opisie wyglądu całego obiektu oraz jego historii. Sam opis jest również nieco specyficzny - oprócz tytułu czy daty powstania, zawiera także takie pola jak stan zachowania, zabiegi konserwatorskie czy udział zdjęcia w wystawach. Nasza kolekcja fotografii jest również przekształcana w formę zdigitalizowaną i staje elektroniczną bazą danych, co umożliwia pełniejszy dostęp do niej, także jako interesującego źródła wiedzy historycznej" - powiedziała Masłowska.
Podczas konferencji można było również wysłuchać referatów m.in. Joanny Lang z Muzeum Powstania Warszawskiego pt. "Zdjęcia Powstania Warszawskiego jako przykład tworzenia kolekcji tematycznej", Joanny Zętar z Ośrodka Brama Grodzka - Teatru NN "Z doświadczeń opracowania fotografii na przykładzie Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN" oraz Agnieszki Kaczmarskiej z Fundacji Ośrodka Karta pt. "Archiwum Fotografii Ośrodka Karta jako archiwum społeczne".(PAP)
akn/ abe/ jbr/
