Uroczysta inauguracja polsko-norweskiego programu badawczego i stypendialnego, z udziałem króla Norwegii Harald V i królowej Sonji oraz pary prezydenckiej Anny i Bronisława Komorowskich, odbyła się w piątek w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Łączny budżet Programu Polsko-Norweska Współpraca Badawcza wyniesie ponad 43 mln euro, natomiast na II edycję Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego przeznaczono ponad 11 mln euro.
Uroczystość inauguracji programu odbyła się w trzecim, ostatnim dniu wizyty norweskiej pary prezydenckiej w Polsce, w auli Collegium Novum UJ. Jak podkreślił rektor UJ prof. Karol Musiał, od początku istnienia uniwersytetów wielu monarchów i możnowładców wspierało uniwersytety, w przekonaniu ze kształcenie młodych ludzi i kształcenie ich osobowości jest źródłem różnorodnego dobra.
"Cieszymy się, że spora grupa Norwegów podjęła studia w Krakowie, już wiedzą, że podjęli dobry wybór, witamy ich tutaj z otwartymi rękami (). Jestem przekonany, że współpracę polsko-norweską możemy rozszerzyć, cieszy nas każda inicjatywa, która tą współpracę wzmacnia" - mówił rektor UJ.
Daria Lipińska-Nałęcz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego oceniła, że inauguracja nowej edycji programów norweskich następuje symbolicznie w najstarszej polskiej uczelni wyższej, Uniwersytecie Jagiellońskim.
"Ten projekt jest źródłem naszej wspólnej satysfakcji, to projekt szczególny, dzięki któremu udało się przygotować ponad 60 projektów badawczych w dziedzinach, które są nam bliskie" - zaznaczyła.
W jej ocenie dotychczas zrealizowane badania w ramach współpracy polsko-norweskiej charakteryzowały się wyjątkową efektywnością naukową. Plonem ponad 60 projektów było do tej pory ponad 200 publikacji naukowych. "Druga edycja zapowiada jeszcze silniejszy źródło finansowania, to pokazuje, że to jest ogromny potencjał, który możemy dobrze spożytkować" - dodała wiceminister.
Dagfinn Sundsbo, sekretarz stanu w Kancelarii Premiera Królestwa Norwegii, podkreślił, że badania naukowe i wymiana stypendialna cieszą się szczególnym znaczeniem w funduszach norweskich. "Z tego co robimy skorzystają w Polsce i Norwegii. Czuję się spokojnym, że to co będzie owocem tej współpracy pozwoli obu krajom wzrastać" - mówił.
Łączny budżet programu badawczego wyniesie ponad 43 mln euro, z czego na finansowanie projektów badawczych wyłonionych w ramach konkursów ogłaszanych przez NCBR przeznaczone będzie ponad 38 mln euro. Głównymi obszarami zainteresowań w ramach współpracy polsko-norweskiej będą: ochrona środowiska, zmiany klimatyczne, zdrowie, nauki społeczne z uwzględnieniem tematyki migracji oraz promowanie równości płci oraz równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
Ponad 11 mln euro zostanie przeznaczone na drugą edycję Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego (FSS). Program realizowany jest w Polsce od 2008 roku, w ramach jego pierwszej edycji o wartości 13,3 mln euro zrealizowano 469 projektów, a za granicę wyjechało ponad 2,5 tys. stypendystów.
Środki dostępne w ramach Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego umożliwią studentom, uczniom, naukowcom oraz innym pracownikom instytucji edukacyjnych w Polsce wyjazdy na stypendia indywidualne oraz wizyty studyjne do Norwegii, Islandii i Liechtensteinu, skąd będą mogli czerpać wiedzę, doświadczenie i twórcze inspiracje do dalszej pracy naukowej i rozwoju zawodowego.
Wymiana studentów i pracowników uczelni oraz wspólna realizacja międzynarodowych projektów podnoszą jakość kształcenia i sposób funkcjonowania polskich uczelni. A co najważniejsze, dają ich uczestnikom wyjątkową szansę rozwoju poprzez bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem, innym krajem i odmienną rzeczywistością.
Oba programy są finansowane z grantów norweskich w ramach środków z Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Polska jest największym beneficjentem grantów norweskich. W latach 2009-2014 dla Polski przeznaczono ponad 570 mln euro. Głównym celem tej formy pomocy jest zmniejszanie nierówności społecznych i ekonomicznych oraz wzmocnienie stosunków dwustronnych.
Granty norweskie (w 100 proc. finansowane przez Norwegię) oraz granty Europejskiego Obszaru Gospodarczego (współfinansowane przez Norwegię - w 95 proc. - oraz Lichtenstein i Islandię), służą przekazywaniu środków na realizację projektów mających przyczynić się do społecznego i gospodarczego rozwoju 15 państw Europy Środkowej i Południowej.
Po uroczystości w Collegium Novum UJ para królewska spotkała się z z kilkudziesięcioma norweskimi studentami Szkoły Medycznej dla Obcokrajowców Wydziału Lekarskiego UJ. Rozmowa trwała kilkanaście minut, wielu studentów ubrało się z tej okazji w norweskie stroje regionalne.
Po wizycie w uczelni para królewska zwiedzi krakowskie muzea i instytucje kulturalne, które otrzymały dofinansowanie z grantów norweskich. W Międzynarodowym Centrum Kultury, mieszczącym się w zabytkowej kamienicy "Pod Kruki" przy Rynku Głównym para królewska obejrzy efekty prac modernizacyjnych przeprowadzonych w tym budynku w ostatnich latach.
Na Rynku Głównym para królewska zwiedzi też Galerię Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, otwartą po kompleksowym remoncie w 2010 roku. Na koniec wizyty w Krakowie król i królowa Norwegii zwiedzą Bazylikę Mariacką. (PAP)
rgr/ ls/
