Władze Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie podpisały umowę dotyczącą zaprojektowania i budowy Narodowego Centrum Promieniowania Elektromagnetycznego, czyli synchrotronu. Projekt o wartości ponad 140 mln zł ma zostać ukończony w 2014 roku.
Na generalnego wykonawcę urządzenia, które zostanie wybudowane na terenie III Kampusu UJ w Krakowie-Pychowicach, została wybrana firma Alpine Construction Polska. Cała inwestycja jest współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Zgodnie z planami do 2014 r. w Krakowie powstanie synchrotron - pierwsze w tej części Europy urządzenie, w którym rozpędzone w polu magnetycznym elektrony emitują promieniowanie elektromagnetyczne. Jest ono stosowane do badań m.in. w fizyce, chemii i materiałoznawstwie.
Krakowski synchrotron ma być dostępny dla wszystkich badaczy w Polsce - z uczelni publicznych, prywatnych, instytutów naukowych.
Synchrotron jest wykorzystywany do badań w fizyce, chemii, materiałoznawstwie, geologii, mineralogii, biochemii, farmakologii, biologii i medycynie. Przy jego pomocy można wykonać analizy, których nie da się przeprowadzić stosując inne źródła promieniowania elektromagnetycznego.
Na świecie pracuje kilkadziesiąt takich urządzeń, najwięcej w Japonii i USA. W Europie Zachodniej jest ok. 10 synchrotronów, najbliższe Polsce - w Niemczech i Szwecji, nasi naukowcy do tej pory prowadzą badania we współpracy z kolegami z zagranicznych ośrodków.
Pomysł zbudowania synchrotronu w naszym kraju powstał już w 1998 r. Urządzenie, które powstanie w Krakowie, będzie mieć obwód 96 m, jest wzorowane na jednym z bardzo nowoczesnych szwedzkich synchrotronów.
W pierwszym etapie zostanie zbudowany synchrotron z jedną linią pomiarową. Kolejne linie będą uruchamiane w zależności od potrzeb i od tego, czy uda się znaleźć źródła finansowania takiej inwestycji.(PAP)
rgr/ abe/
