Jeden z najwybitniejszych jazzowych saksofonistów, Wayne Shorter wystąpi 18 lipca w warszawskiej Soho Factory w ramach festiwalu Warsaw Summer Jazz Days. Shorterowi towarzyszyć będą: basista John Patitucci, pianista Danilo Perez i perkusista Brian Blade.
Koncert Shortera będzie jednym z największych wydarzeń tegorocznej edycji festiwalu Warsaw Summer Jazz Days. Saksofonista będzie świętował w Warszawie swoje 80. urodziny.
"Shorter jakby nie przejmował się swoim wiekiem. W muzyce wciąż jest nieustępliwym odkrywcą. Jego twórczość przekracza ramy gatunkowe, jednocześnie w jej sercu tkwi improwizatorski geniusz i element zaskoczenia" - mówił w rozmowie z PAP dyrektor festiwalu Mariusz Adamiak. "Uznawany jest za jednego z najważniejszych i najbardziej twórczych instrumentalistów i kompozytorów w historii jazzu i muzyki współczesnej" - podkreślił.
Shorter (ur. 1933) jest współtwórcą sukcesów takich jazzowych artystów jak Miles Davis i Art Blakey, był założycielem grupy Weather Report i jednym z najwybitniejszych saksofonistów jazzowych. Krytyk Ben Ratliff z "New York Times" określił go mianem "prawdopodobnie największego żyjącego improwizatora". Shorter początkowo nawet nie myślał o graniu muzyki, zafascynowany sztukami plastycznymi, w szczególności rysunkiem i rzeźbą.
Gdy w wieku 15 lat usłyszał po raz pierwszy muzykę - prawdopodobnie najbardziej wpływowego saksofonisty jazzowego - Charliego Parkera, zafascynował się muzyką. Zaczął opuszczać lekcję, przesiadując w Adams Theater, gdzie oglądał koncerty Dizzy'ego Gillespiego i Woody'ego Hermana. Aby usprawiedliwić swoją wieczną nieobecność w szkole, przynosił nauczycielom zwolnienia, na których podrabiał podpis własnych rodziców. Za karę odesłano go do klasy muzycznej, gdzie poznał muzykę Igora Strawińskiego i peruwiańskiej śpiewaczki Ymy Sumac. Rozpoczął także naukę gry na klarnecie.
W 1959 r. Shorter dołączył do zespołu Jazz Messengers, dowodzonego przez perkusistę Arta Blakey'a. Pozostał w grupie przez pięć lat, przejmując ostatecznie rolę jej muzycznego dyrektora. W 1964 r. do młodego saksofonisty zadzwonił słynny trębacz Miles Davis, oferując mu miejsce w swoim nowym, powszechnie zwanym "drugim", kwintecie. Zespół tworzony był z młodych muzyków; poza Shorterem znaleźli się w nim także pianista Herbie Hancock, kontrabasista Ron Carter i, 17-letni, perkusista Tony Williams. Z zespołem Davisa saksofonista nagrał takie płyty jak "E.S.P." (1965), "Miles Smiles" (1966), "In a Silent Way" (1969) czy "Bitches Brew" (1970).
Herbie Hancock wspominał w książce Lena Lyonsa "Herbie Hancock: The Great Jazz Pianist", że kompozycje Shortera były "jedynymi, które Miles dopuszczał w niezmienionej formie". Pozostając członkiem grupy Davisa, Shorter nagrywał także m.in. z Lee Morganem, Freddiem Hubbardem, Donaldem Byrdem i Grachaem Moncurem III.
Jako lider zadebiutował w 1959 r., albumem "Introducing Wayne Shorter", jednak największe dzieła nagrał w latach 60. Wówczas zarejestrował dla wytwórni Blue Note takie albumy jak "Juju" (1964), "Speak No Evil" i "The All Seeing Eye" (obie 1965), na którym na flugenhornie zagrał brat saksofonisty, Alan.
W 1971 r. Shorter założył formację Weather Report, wykonującą muzykę fusion - połączenie jazzu z rockiem. W skład zespołu wchodzili także: klawiszowiec Joe Zawinul, basista Miroslav Vitous i perkusiści Alphonse Mouzon i Airto Moreira. W 1976 r. do zespołu dołączył basista Jaco Pastorious. Na przełomie lat 70. i 80. Shorter wszedł w skład grupy V.S.O.P., tworzonej przez byłych członków kwintetu Davisa: Hancocka, Williamsa i Cartera. Miejsce trębacza zajął Freddie Hubbard. Grupa wydała jeden album studyjny i cztery koncertowe. W kolejnych latach saksofonista wystąpił na nagraniach m.in. Joni Mitchell, grupy Steely Dan i The Rolling Stones.
Od 2000 r. Shorter prowadzi swój akustyczny kwartet, w skład którego wchodzi Patitucci, Perez i Blade. Z zespołem nagrał cztery płyty, ostatnia - "Without the Net" - trafiła do sklepów w lutym 2013 r. Album jest powrotem Shortera do wytwórni Blue Note, dla której nagrał wcześniej 11 krążków.
Muzyk występował kilkakrotnie w Polsce: w 2008 r. był gwiazdą festiwalu Bielska Zadymka Jazzowa, odbywającym się w Bielsku-Białej, rok później zagrał na warszawskim Torwarze podczas koncertu "Tribute to Miles" oraz we Wrocławiu podczas festiwalu Jazztopad. Kwartet Shortera wystąpi na Jazztopadzie także w tym roku; koncert zaplanowano na 14 listopada.
Poza koncertem Wayne'a Shortera, festiwalowa publiczność będzie mogła posłuchać także koncertów polskich grup jazzowych. Zagrają Maciej Obara International Quartet oraz Piotr Wojtasik Quartet. (PAP)
pj/ ls/
