Historia buntu w zakonie betanek w Kazimierzu Dolnym (Lubelskie) jest główną inspiracją dla sztuki Pawła Huelle "Zamknęły się oczy Ziemi", której premiera odbędzie się w sobotę w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie.
"To jest przypis do sytuacji obecnej Kościoła Rzymskokatolickiego, na którym mi zależy. W tym sensie, że jestem członkiem tej wspólnoty i zależy mi na tym, żeby ona nie była łajdacka, żeby była jakąś jasnością, światłością, żeby miała więcej światłości niż cienia" - powiedział Huelle na konferencji prasowej we wtorek.
Spektakl w lubelskim teatrze nawiązywać będzie do autentycznych wydarzeń związanych z buntem w klasztorze Sióstr Rodziny Betańskiej w Kazimierzu Dolnym. Przez wiele miesięcy kilkadziesiąt zgromadzonych tam sióstr pozostawało w zamknięciu na terenie kompleksu klasztornego. Ich przełożona została przez władze kościelne pozbawiona tej funkcji, ponieważ uznano, że podejmowała decyzje z pominięciem zasad obowiązujących w zakonie i kierowała się "prywatnymi objawieniami", które nie były zgodne z nauczaniem Kościoła. W klasztorze razem z siostrami przebywał franciszkanin.
Wszyscy zostali w październiku 2007 r. eksmitowani z klasztoru w Kazimierzu Dolnym. Zakonnice zostały wykluczone ze wspólnoty zakonnej, natomiast przebywający wówczas z nimi zakonnik jest obecnie księdzem w jednej z parafii w diecezji łomżyńskiej.
Dla Pawła Huelle historia tej zamkniętej społeczności, w której dochodzi do manipulacji, jest okazją do dyskusji na temat traktowania zła w Kościele i reakcji społeczeństwa na to zło. W sztuce ksiądz Zapaliczko manipuluje siostrami, z którymi przebywa i jest sprawcą - jak mówi autor - największego zła, a nie spotyka go za to żadna kara.
"To jest największy skandal, że on jest przyczyną zła, bezczelnego, chamskiego, pewnego siebie, rozpychającego się, męskiego zła i on nie jest ukarany. To jest pytanie do Kościoła i do społeczeństwa: jak tak może być?" - powiedział Huelle.
Autor chciałby, aby jego sztuka była inspiracją do dyskusji. "To jest poważna próba debaty ujęta w fabułę w taki sposób, żeby widzowie nie nudzili się na widowni" - dodał.
Sztuka Huellego rozgrywa się na dwóch płaszczyznach czasowych - w latach przedwojennych oraz we współczesności. Przed wojną, w miejscu gdzie wybudowano klasztor betanek w Kazimierzu Dolnym stała willa, w której mieszkała wróżbiarka. Historia betanek w sztuce to jedna z wizji tej wróżbiarki, która przepowiada także holokaust oraz morderstwo polskich oficerów w Katyniu.
Huelle napisał tę sztukę specjalnie dla lubelskiego Teatru im. Osterwy. Tytuł "Zamknęły się oczy Ziemi", jest cytatem z wiersza pt. "Prowincja noc" Józefa Czechowicza, którego postać także pojawia się w sztuce.
Spektakl wyreżyserował Krzysztof Babicki. W roli matki generalnej wystąpi Jolanta Rychłowska, a księdza Zapaliczko zagra Krzysztof Olchawa. Scenografię przygotował Marek Braun, a muzykę Marek Kuczyński.(PAP)
ren/ abe/ jbr/
