Portugalska piosenkarka Mariza wystąpi w poniedziałek w warszawskiej Sali Kongresowej. Artystka wykonuje muzykę fado, nazywaną często "portugalskim bluesem". W ciągu swojej dziesięcioletniej kariery Mariza sprzedała około miliona płyt na całym świecie.
Urodzona w Mozambiku i wychowana w Portugalii piosenkarka jest dziś jedną z najpopularniejszych artystek, wykonujących muzykę fado: melancholijne utwory, śpiewane przy akompaniamencie dwóch gitar. Debiutowała w 2002 r. albumem "Fado Em Mim" (Fado we mnie - PAP).
Dzięki sprawności w posługiwaniu się różnymi gatunkami muzyki, Mariza stała się jedną z najciekawszych artystek, wykonujących fado, dzięki wplataniu do tradycyjnych pieśni wątków bluesowych i jazzowych. Dzięki temu udało jej się zdobyć popularność także poza granicami swojego kraju, mimo bariery językowej - fado wykonywane może być jedynie w języku portugalskim. Jej debiutancki krążek zdobył nagrodę niemieckich krytyków.
Kolejna płyta Marizy "Fado Curvo" (2003) również spotkała się z dobrym przyjęciem ze strony publiczności i krytyków. W tym samym roku przyznano jej nagrodę Best European World Music Artist Award, przyznawaną przez BBC. W 2007 r. otrzymała nominację do Latin Grammy w kategorii "Best Folk Album". Dziś ma na koncie siedem krążków, ostatni - "Fado Tradicional" - został wydany w 2010 r.
Artystka w przeszłości wielokrotnie koncertowała w Polsce. Od 2003 r. Mariza odwiedziła Wrocław, Warszawę, Szczecin, Gdynię i Zabrze. Ostatnio występowała w 2011 r. w zabrzańskim Domu Muzyki i Tańca.
Korzenie fado sięgają XIX-ego wieku; gatunek rozwijał się w dzielnicach portowych portugalskich miast. Istnieją dwa podstawowe rodzaje tej muzyki: fado lizbońskie, wykonywane zarówno przez mężczyzn jak i kobiety, oraz - zarezerwowane wyłącznie dla mężczyzn - fado z miasta Coimbra. Pierwszą słynną pieśniarką fado była Maria Severa (1820-1846), a najsłynniejszą piosenkarką Amalia Rodrigues.
Muzyka fado przeżywała swój renesans w latach 90. XX wieku, dzięki pojawieniu się młodych artystów, uwspółcześniających tradycyjne pieśni. Do najważniejszych muzyków młodego pokolenia zaliczali się m.in. Dulce Pontes, Misia, Cristiana Branco i Mariza.
W 2011 r. muzyka fado została wpisana do rejestru Arcydzieł Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. (PAP)
pj/ ula/
