*Mediacja to skuteczny sposób rozstrzygania sporów, ale w Polsce wciąż wykorzystywany w niewystarczającym stopniu - oceniają eksperci, którzy uczestniczą w czwartek - w Międzynarodowym Dniu Mediacji - w seminarium zorganizowanym w Ministerstwie Sprawiedliwości. *
Szef resortu Krzysztof Kwiatkowski, który po raz pierwszy występował w nowej roli, podkreślał, że "mediacja daje stronom pełne poczucie uczestnictwa w przyjętym rozwiązaniu". Dlatego, jak deklarował, "będzie gorąco zachęcał, by nie tylko w sprawach rodzinnych, ale także gospodarczych, a tam gdzie to możliwe także karnych, z mediacji korzystać".
Instytucja mediacji wyrosła z idei "sprawiedliwości naprawczej", która głosi, że dużo większy walor wychowawczy, aniżeli kara, ma szansa naprawienia dokonanego zła.
Mediacja to pozasądowy proces dochodzenia do porozumienia w sytuacji konfliktu przy udziale mediatora - osoby bezstronnej. Jako forma polubownego rozwiązania konfliktu może być stosowana w każdym sporze. Jej przedmiotem mogą być sprawy o charakterze małżeńskim, społecznym, gospodarczym, pracowniczym.
Sukces mediacji zależy od gotowości stron konfliktu do dyskusji na temat swoich oczekiwań i potrzeb oraz pomysłów na rozwiązywanie sporu. Postępowanie mediacyjne, w przeciwieństwie do sądowego, nie jest jawne.
Zdaniem ekspertów, dzięki mediacji spory można rozstrzygać szybciej i w sposób mniej stresowy dla stron. Specjaliści twierdzą, że mediacja daje większe możliwości rozwiązania konfliktu niż wyrok sądu; zwiększa też szansę podporządkowania się przyjętym uzgodnieniom.
Z mediacji można zrezygnować na każdym etapie; nie zamyka ona dostępu do sądu. Organizowanie spotkań w formie sesji, nie zaś rozpraw, pozwala na swobodne wyznaczanie terminów.
Przepisy dotyczące mediacji w sprawach cywilnych obowiązują w Polsce od końca 2005 roku. Ugoda zawarta przed mediatorem ma, po jej zatwierdzeniu przez sąd, moc prawną ugody zawartej przed sądem. Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd nadaje jej klauzulę wykonalności.
Od 1997 roku mediacje stosowane są w polskim prawie karnym. Artykuł 23a Kodeksu postępowania karnego pozwala sądowi, a w postępowaniu przygotowawczym prokuratorom, na skorzystanie z inicjatywy - za zgodą pokrzywdzonego i sprawcy - na skierowanie sprawy do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego.
Tradycja obchodzenia Międzynarodowego Dnia Mediacji istnieje na świecie od 2005 roku. Święto przypadające w każdy trzeci czwartek października zainicjowane zostało przez Association for Conflict Resolution (amerykańskie Stowarzyszenie Profesjonalistów w Rozwiązywaniu Konfliktów).
W Polsce obchodzone jest w tym roku po raz drugi. Z tej okazji zaplanowano koncerty i happeningi. Na plakatach i koszulkach wolontariuszy, m.in. na stołecznych ulicach, zobaczyć można napisy": "Mediacja jest OK" i "Mediacja - to nie boli". W stołecznych prokuraturach zainteresowani mogą uzyskać informacje o możliwościach mediacji. O tym, że jest ona podstawowym sposobem na rozwiązanie sporów między konsumentem a przedsiębiorcą, przypomina też w czwartek UOKiK. (PAP)
ktl/ itm/ jra/
