Projekty ustaw o opiece nad dziećmi do lat trzech oraz o pieczy zastępczej w przyszłym tygodniu skierowane zostaną pod obrady rządu, a jesienią trafią do Sejmu - zapowiedziała w czwartek minister pracy i polityki społecznej Jolanta Fedak.
Projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi do lat trzech (tzw. ustawy żłobkowej) już w przyszłym tygodniu ma być skierowany na komitet stały Rady Ministrów. Jak poinformowała Fedak na konferencji prasowej, projekt jest już po konsultacjach i uzgodnieniach. Wyraziła nadzieję, że jesienią prace nad nim rozpocznie nad nim Sejm. Jej zdaniem jest możliwe, by ustawa weszła w życie od 2011 r., jednak - jak zaznaczyła - zależy to od tempa prac parlamentarnych.
Gotowy jest także projekt ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej nad dzieckiem. Założenia do ustawy zostały przyjęte już w czerwcu zeszłego roku - od tego czasu trwały prace nad projektem. "Długo to trwało, ale wspólnie z Rządowym Centrum Legislacji przygotowaliśmy projekt ustawy; zakończone są już konsultacje, mam nadzieję, że ustawa wejdzie w życie w przyszłym roku" - powiedziała Fedak.
Oba projekty są ważne społecznie i od dawna wyczekiwane przez wiele środowisk, jednak prace nad nimi się przeciągały. Założenia do ustawy żłobkowej rząd przyjął w marcu, MPiPS przygotowało je rok wcześniej. Przygotowanie projektu ustawy o pieczy zastępczej trwało jeszcze dłużej: MPiPS przygotowało założenia do ustawy w 2008 r., jednak na początku 2009 r. zapowiedziano, że w ramach oszczędności budżetowych ustawa zostanie odłożona. Protestowało przeciwko temu m.in. wiele organizacji pozarządowych, a także Rzecznik Praw Dziecka. Ostatecznie w czerwcu zeszłego roku rząd przyjął założenia do ustawy.
Ustawa o wpieraniu rodziny i pieczy zastępczej ma nie tylko zreformować system opieki zastępczej, ale także stworzyć wiele instrumentów pomocy rodzinom w kryzysie.
Ustawa ma wspierać rozwój rodzinnej pieczy zastępczej, stawiając na profesjonalizm - ma powstawać więcej zawodowych rodzin, posiadających odpowiednie kwalifikacje i wsparcie przez cały okres funkcjonowania, powstać mają m.in. instytucje asystenta rodziny i koordynatora rodzinnej opieki zastępczej.
Projekt przewiduje m.in. wyeliminowane dużych placówek opiekuńczych. Docelowo mają pozostać jedynie małe domy dziecka, do których nie powinny trafiać najmłodsze dzieci. W projekcie położono nacisk na wsparcie rodziny, by tam, gdzie to możliwie, nie dopuszczać do odebrania dziecka.
Ustawa żłobkowa jest natomiast wyczekiwana przez wielu rodziców, którym trudno pogodzić pracę zawodową z opieką nad małymi dziećmi. Jej autorzy liczą, że zwiększy obecność kobiet na rynku pracy; sprawi, że łatwiej będzie założyć żłobek, dzięki czemu dostęp do tego rodzaju placówek będzie łatwiejszy. W tej chwili do żłobków chodzi tylko 2 proc. dzieci.
Obecnie żłobek jest rodzajem zakładu opieki zdrowotnej i podlega Ministerstwu Zdrowia. Oznacza to, że wszelkie czynności opiekuńcze nad dzieckiem są świadczeniami zdrowotnymi i muszą być wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje określone w rozporządzeniu MZ, a zakładanie żłobków jest skomplikowane i kosztowne. Gdy projektowana ustawa wejdzie w życie, nadzór nad placówkami będzie sprawować resort pracy, przepisy nie będą proceduralnie skomplikowane, a wymagania, np. lokalowe, zostaną znacznie obniżone w stosunku do obecnie obowiązujących.
Projekt przewiduje, że jako formy opieki dla najmłodszych dzieci funkcjonować będą żłobek, klub dziecięcy, dzienny opiekun i niania.
W projekcie przewidziano też zachęty dla pracodawców do tworzenia przyzakładowych żłobków i klubów dziecięcych - będą mogli wliczyć wydatki związane z prowadzeniem ich w ciężar nieopodatkowanych kosztów uzyskania przychodu. Uczelnie będą mogły prowadzić żłobki i kluby dla dzieci studentów obok domów studenckich i stołówek - działalność ta będzie zwolniona z podatku.
W projekcie jest też oferta dla samorządów, które będą mogły kontraktować usługi opiekuńcze z opiekunami dziennymi sprawującymi opiekę nad dziećmi we własnym domu. Projekt zachęca też do legalnego zatrudnienia niań.(PAP)
akw/ abr/ jbr/
