Na przełomie października i listopada br. ma być gotowy projekt polskiego raportu referencyjnego ws. Krajowych Ram Kwalifikacji - poinformowali eksperci pracujący nad nim. Raport służy porównywaniu polskiego system kwalifikacji z systemami w innych krajach.
Krajowe Ramy Kwalifikacji umożliwiają potwierdzenie wiedzy i umiejętności obywateli. Powstanie ram w całej Unii Europejskiej ma ułatwić im szukanie pracy na europejskim rynku, zwiększać możliwości znalezienia zajęcia zgodnego z ich kompetencjami i ambicjami.
Projekt raportu referencyjnego trafi najpierw do komitetu sterującego ds. Krajowej Ramy Kwalifikacji przy minister nauki i szkolnictwa wyższego, następnie do konsultacji międzyresortowych. Na końcu trafi do Grupy Doradczej ds. Europejskich Ram Kwalifikacji przy Komisji Europejskiej, która ocenia raporty. Po przyjęciu raportu zostanie on opublikowany.
"Na przełomie października i listopada projekt raportu powinien być skierowany do komitetu sterującego. Szykujemy się na to, że trafi on do Grupy Doradczej na początku roku" - powiedziała liderka zespołu Krajowej Ramy Kwalifikacji dr Agnieszka Chłoń-Domińczak podczas czwartkowego spotkania z dziennikarzami. Nad przygotowaniem raportu pracują eksperci z Instytutu Badań Edukacyjnych.
W pracach nad przygotowaniem polskiego raportu niemal od początku - zgodnie z wymogami Grupy Doradczej - biorą też udział eksperci zagraniczni. "Raport powinien być zrozumiały nie tylko dla polskich odbiorców. Bardzo ważne jest by był zrozumiały i przejrzysty dla odbiorców zagranicznych" - powiedziała Chłoń-Domińczak.
"Systemy kwalifikacji są bardzo różne w różnych krajach. Okazuje się, że to, co w Polsce nie budzi wątpliwości i jest zrozumiałe, nie jest zrozumiałe dla innych" - powiedziała liderka. Podała przykład polskiej matury, która jest egzaminem zewnętrznym, wykorzystywanym m.in. przy rekrutacji na studia. "Nie we wszystkich krajach matura jest tego typu egzaminem" - zauważyła.
Polska zaprosiła do współpracy ekspertów ze Szkocji, Niemiec, Austrii i Węgier. "Ten wybór nie był przypadkowy. W Szkocji system kwalifikacji oparty na ramie kwalifikacji działa już od wielu lat. Z kolei w Niemczech i Austrii pracuje duża grupa Polaków. Jeśli chodzi o Węgry, to kraj ten ma bardzo podobne doświadczenia i problemy wynikające z historii oraz transformacji ustrojowej" - wyjaśniła liderka.
Niezależnie od raportu dotyczącego polskiej ramy kwalifikacji, powstaje raport dotyczący samooceny szkolnictwa wyższego. Raporty te będą się wzajemnie uzupełniać. "Szkolnictwo wyższe zaczęło w Europie proces myślenia o kwalifikacjach znacznie wcześniej, niż rozpoczęto myślenie nad kwalifikacjami dla całego szkolnictwa, tak działo się też w Polsce" - powiedziała Chłoń-Domińczak.
Według niej, prace nad raportem dotyczącym szkolnictwa wyższego będą finalizowane w tym samym czasie, co prace nad raportem dotyczącym Krajowej Ramy Kwalifikacji.
Krajowe Ramy Kwalifikacji obejmują wszystkie poziomy i rodzaje kwalifikacji oparte na efektach uczenia się, a więc na tym, co posiadacz danego świadectwa czy dyplomu wie, rozumie i potrafi zrobić. Zawiera hierarchiczny opis systemu pođziođđmów kwalifikacji - każda kwalifikacja jest umieszczona na jednym z tych pođziođmów.
Tworzenie ram kwalifikacji w krajach członkowskich Unii Europejskiej jest realizacją zalecenia w sprawie Europejskich Ram Kwalifikacji dla Uczenia się Przez Całe Życie, uchwalonego w 2008 roku przez Parlament Europejski i Radę Europy; wynika również z przyjętej strategii rozwoju UE oraz procesu bolońskiego i kopenhaskiego.
Każda Krajowa Rama musi odnosić się do Europejskiej Ramy Kwalifikacji, co ma ułatwiać porównywanie kwalifikacji nadawanych w różnych krajach UE. Chodzi o to, by wszystkie ramy, mimo różnic wynikających ze specyfiki poszczególnych krajów, na przykład różnych systemów edukacji, były spójne. Przykładowo, jeśli polski informatyk wyjedzie do pracy do Niemiec, Holandii czy na Węgry, zasady oceny jego kwalifikacji muszą być takie same.
Prace nad projektem systemu kwalifikacji i Krajową Ramą Kwalifikacji są częścią procesu, jaki objął wszystkie kraje Unii Europejskiej oraz europejskiego obszaru gospodarczego. W niektórych (Francja, Irlandia, Szkocja) ramy już istnieją, w innych dopiero są tworzone lub - tak jak w Polsce - projektowane.
Ponieważ istnieje współzależność między ramami kwalifikacji w poszczególnych krajach oraz Europejską Ramą Kwalifikacji, uznano, że przy tworzeniu całego systemu niezbędna jest stała współpraca i wymiana doświadczeń. Dlatego Komisja Europejska powołała Grupę Doradczą ds. Europejskich Ram Kwalifikacji, która składa się z ekspertów ze wszystkich krajów członkowskich UE. Przygotowała ona rekomendacje, które muszą być w krajowych ramach uwzględnione.
Instytut Badań Edukacyjnych (IBE) jest placówką badawczą prowadzącą interdyscyplinarne badania naukowe nad funkcjonowaniem i efektywnością systemu edukacji w Polsce. W ramach projektu "Kwalifikacje po europejsku" IBE prowadzi serię badań, których wyniki mają dostarczyć wiedzy niezbędnej do zaprojektowania spójnego systemu kwalifikacji w Polsce. (PAP)
dsr/ ls/
