Walczących powstańców na tle zrujnowanej Warszawy, płonące domy, niemieckich snajperów, a także cytaty z powstańczej piosenki - można obejrzeć na odsłoniętym w piątek muralu, czyli graffiti na ścianie przy stadionie Polonii w Warszawie.
Mural, o długości ok. 30 metrów, powstał z okazji 65. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego z inicjatywy Fundacji Polonia 2011 i Muzeum Powstania Warszawskiego.
"Honor i ojczyzna, hasło Legionów, to wartości, które dla Polaków, zwłaszcza podczas ich zbrojnych powstańczych czynów, są niezwykle ważne" - powiedział PAP jeden z autorów muralu Rafał Roskowiński. Podkreślił, że stworzony przez niego mural jest jego artystyczną wizją tego, jak Powstanie Warszawskie współcześnie odczuwają młodzi ludzie.
"Na ścianie widzimy grupę powstańców, młodych żołnierzy AK oraz sanitariuszki w harcerskich strojach, za którymi idzie z biało-czerwonymi flagami współczesna młodzież, dla której pamięć o Powstaniu Warszawskim nadal jest ważna. To symboliczne podkreślenie duchowej więzi między AK-owcami a dzisiejszymi młodymi ludźmi" - mówił Roskowiński.
Jak tłumaczył, na muralu przedstawiono wiele oryginalnych szczegółów z umundurowania powstańców i ich uzbrojenia. "Widzimy tutaj walczących Polaków w cywilnych ubraniach, ale także gdy zdobyli niemieckie składy na Woli, w niemieckich mundurach. Podczas walk często były wykorzystywane do kamuflażu np. umundurowanie formacji SS" - tłumaczył.
Roskowiński na muralu przywołał także bohaterskie czyny powstańczych sanitariuszek. "Dziewczyny nie tylko ratowały powstańców, ale również stawiały zbrojny opór. Tu na muralu jest dziewczyna z pistoletem maszynowym +Sten+, która ma przypomnieć o historii dziewiętnastolatki o ps. Błyskawica, która wzięła do niewoli pięciu uzbrojonych Niemców" - opowiadał.
Dodał, że mural przy stadionie Polonii jest już drugą jego realizacją w technice graffiti o tematyce powstańczej. "Na Murze Sztuki przy Muzeum Powstania Warszawskiego namalowałem biało-czerwone postaci, które połączyły pamięć o dwóch sierpniach: warszawskim z 1944 roku i gdańskim z roku 1980" - mówił artysta.
Jak dodał współautor muralu Adam Walas, na muralu można także przeczytać fragmenty powstańczej piosenki, która - jego zdaniem - dobrze podkreśla atmosferę tamtego czasu. "+Warszawskie dzieci pójdziemy w bój, gdy padnie rozkaz twój, poniesiem wrogom gniew+ te słowa opisują tragizm tamtych chwil i gotowość młodych ludzi do obrony stolicy" - mówił. Zaznaczył, że zależało mu na ukazaniu "patriotycznego zrywu Polaków podczas Powstania Warszawskiego, walki dobra ze złem".
Według wicedyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego Pawła Ukielskiego, okolice stadionu Polonii to miejsce związane też z walkami Powstania Warszawskiego. Jak wyjaśnił, w miejscu, gdzie powstał mural w sierpniu 1944 r. biegła linia frontu. W nocy z 21 na 22 sierpnia przez stadion przebiegło nieudane natarcie batalionów "Zośka" i "Pięść", którego celem było przebicie korytarza łączącego Starówkę z Żoliborzem. "To, że na stadionie zginęli powstańcy symbolicznie łączy Polonię z Powstaniem Warszawskim" - podkreślił.
Ukielski zaznaczył, że mural jest przykładem, że coraz więcej ludzi "oddolnie czuje potrzebę upamiętnienia bohaterskich walk powstańców".
Mural został wykonany na zamówienie Fundacji Polonia 2011, które wspólnie z Muzeum Powstania Warszawskiego ogłosiły konkurs na zagospodarowanie muru przy stadionie Polonii. Wykonanie dzieła sfinansowały Warszawski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Klub Sportowy Piłkarski Polonia Warszawa.(PAP)
nno/ malk/ bk/
