Tablicę upamiętniającą Józefa Cieślę ps. "Topór" oraz jego podwładnych i współpracowników odsłonięto w niedzielę w Łączkach Jagiellońskich k. Krosna (Podkarpackie). Działającą przez 7 lat na Podkarpaciu antykomunistyczną grupę Cieśli UB rozbił w lutym 1956 r. "Topora" zatrzymano 5 miesięcy wcześniej.
W konspiracji - najpierw antyniemieckiej, a potem antykomunistycznej - "Topór" działał od 1940 r. W 1956 r. został skazany na karę śmierci, którą zamieniono na 15 lat więzienia. Zmarł w niewyjaśnionych do końca okolicznościach 14 listopada 1969 r. w więzieniu w Barczewie.
"Chyba nie pamiętam twarzy ojca; chyba znam ją tylko z fotografii" - powiedział obecny na niedzielnych uroczystościach 55-letni syn "Topora", Stanisław. Ojca widział dwa razy - w wieku 9 lat w Strzelcach Opolskich i mając 14 lat w Sztumie. "Pamiętam tylko, jak ojciec mówił, że chodzi na spacery, żeby nie stracić sił. Kilka miesięcy później zmarł w kolejnym więzieniu, w Barczewie" - dodał.
23-letni Cieśla w 1940 r. został zaprzysiężony w Związku Walki Zbrojnej. Dwa lata później nawiązał kontakt z wojskową konspiracją ruchu ludowego. Od czerwca 1944 r. dowodził oddziałem partyzanckim Batalionów Chłopskich.
Po wejściu Armii Czerwonej, na polecenie podziemnych władz Stronnictwa Ludowego "Roch", Cieśla pozostał w konspiracji. W sierpniu 1945 r. w starciu z funkcjonariuszami krośnieńskiego UB został ciężko ranny. Pod fałszywym nazwiskiem leczył się w Krakowie. Przez kolejne lata pracował m.in. w Bystrzycy Kłodzkiej i Gliwicach. Po powrocie na Podkarpacie, zagrożony aresztowaniem, zaczął się ukrywać. Dołączyły do niego inne osoby poszukiwane za działalność niepodległościową i w 1949 r. utworzono grupę konspiracyjną.
"Topora" zatrzymano we wrześniu 1955 r. dzięki podsłuchowi zainstalowanemu w domu jego żony.
"Był odważny, zdecydowany, operatywny. Miał mocną psychikę i konsekwencję w działaniu" - powiedział PAP Wiesław Syrek, autor książki "Przeciw brunatnemu i czerwonemu zniewoleniu. Józef Cieśla +Topór+". Jak zaznaczył, ludność uważała Cieślę za człowieka, który walczył o ich interesy, bronił przed nadgorliwością funkcjonariuszy partyjnych.
Uroczystość w Łączkach Jagiellońskich zorganizowało Muzeum Podkarpackie w Krośnie oraz Podkarpackie Towarzystwo Historyczne. (PAP)
kyc/ pad/
