Wystawę pamiątek z czasów plebiscytu na Śląsku można oglądać w Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. Wśród eksponatów są cenne pamiątki filatelistyczne z prywatnych kolekcji oraz dokumenty - powiedziała we wtorek PAP dyrektor muzeum, Urszula Zajączkowska.
Wśród eksponatów znalazły się m.in. kartki pocztowe wysyłane do domu przez alianckich żołnierzy stacjonujących w Opolu podczas plebiscytu oraz bardzo rzadkie znaczki pocztowe pochodzące z prywatnych kolekcji. Opole było jednym z kilku polskich miast, które emitowały znaczki podczas plebiscytu.
Na wystawie można też zobaczyć kolekcję pochodzących ze zbiorów muzeum propagandowych materiałów plebiscytowych - zarówno polskich, jak i niemieckich. "Mamy prasę z tego okresu, plakaty, pieniądze zastępcze i odznaki plebiscytowe oraz korespondencję żołnierzy stacjonujących w 1921 roku na terenie Górnego Śląska. Niektóre z tych eksponatów nigdy dotąd nie były prezentowane publicznie" - zaznaczyła Zajączkowska.
Uwagę zwiedzających zwraca oryginalna urna wyborcza z dwujęzycznymi napisami: "Opole - Oppeln"; "Powiat opolski - Kreis Oppeln Stadt", i archiwalne fotografie stacjonujących w mieście żołnierzy alianckich oraz zdjęcia pokazujące wkroczenie do Opola wojsk niemieckich w lipcu 1922 roku.
W muzeum prezentowane są też pamiątki po urodzonym niedaleko Głogówka (opolskie) malarzu Janie Cybisie, który był jednym ze 192 tys. uczestniczących w plebiscycie śląskich emigrantów. Są wśród nich dokumenty potwierdzające udział Cybisa w plebiscycie, a także tzw. karta cyrkulacyjna, która umożliwiała jej posiadaczowi swobodne przekraczanie granicy między Polską i Niemcami. To eksponaty, które niedawno trafiły do zbiorów muzeum.
O przeprowadzeniu plebiscytu, który miał rozstrzygnąć o podziale pruskiego przed I wojną światową Górnego Śląska między Niemcy i Polskę, zdecydowała w czerwcu 1919 r. Konferencja Wersalska. Nadzór nad plebiscytem sprawowała powołana na mocy Traktatu Wersalskiego Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa z siedzibą w Opolu.
Poprzedzony dwoma powstaniami śląskimi plebiscyt odbył się ostatecznie 20 marca 1921 r. Za przynależnością do Polski głosowało 40,3 proc. ludności. Ostatecznie - po trzecim powstaniu śląskim - z zamieszkanego przez ponad 2 mln osób obszaru plebiscytowego o powierzchni 11 tys. km kw., do Polski przyłączono 29 proc. obszaru i 46 proc. ludności.(PAP)
jsz/ hes/
