Pierogi z soczewicą, zalewajka, kukiełka z kaszą jaglaną, chleb koziarniacki czy orzechówka jasielska to niektóre z 112 regionalnych potraw i wyrobów z Podkarpacia, wpisanych w 2012 i 2013 roku na listę ministerstwa rolnictwa.
Wyroby te wywodzą się z różnych tradycji kulinarnych, które wspólnie tworzą tutejszą kuchnię regionalną.
W spisie ministerstwa rolnictwa jako potrawy i wyroby regionalne figuruje obecnie 112 produktów z Podkarpacia, co daje trzecie miejsce wśród województw z liczbą zarejestrowanych wyrobów w Polsce.
Jak poinformował PAP Marek Kot z Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie jako ostatnie, bo w styczniu br. na ministerialną Listę Produktów Tradycyjnych trafiły pierogi z soczewicą. Kolejne 33 wnioski oczekują na rejestrację.
"W wyniku prowadzonych szkoleń, udziału w komisjach konkursowych pojawiło się duże zainteresowanie wpisem wniosków na listę. Wpisywane są na nią produkty o wysokiej jakości lub wyjątkowych cechach i właściwościach, które wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji" - poinformował Kot.
Zarejestrowane jako ostatnie pierogi z soczewicą mają smak charakterystyczny dla roślin strączkowych, a kolor nadzienia jest ciemnozielony lub jasnobrązowy. Ciasto wyrabiane jest z mąki pszennej, jajka i wody, a farsz - z ziarna soczewicy, moczonego przez kwadrans w wodzie i później gotowanego. Do zmielonej soczewicy dodawana jest przysmażona na słoninie cebula.
Do smakołyków podkarpackich należy też kukiełka z kaszą jaglaną, czyli lekko słodkawy pieróg z ciasta drożdżowego, nadziewany kaszą jaglaną, pieczony głównie z okazji różnych świąt. Dawniej kukiełkę pieczono często po kilka sztuk, zwykle na sobotę i niedzielę jako dziecięcy przysmak. Jako potrawa sycąca jadana także była w okresie robót w polu.
Charakterystyczną dla kuchni ludowej w okolicach Krzeszowa potrawą była zalewajka, którą - obok żurów, barszczy i polewek - dawniej jadano na śniadania, obiady i kolacje. Powodem tak częstego spożycia zalewajki była prostota jej wykonania, a także fakt, iż była przygotowywana z najbardziej powszechnych składników: ziemniaków i zakwasu. Zalewajka swój specyficzny smak zawdzięcza pokrojonym w kostkę ziemniakom, które gotuje się razem ze specjalnie przygotowanym zakwasem. Rozczyn wykonany jest z mąki żytniej i skórki chleba, a podbijany jest śmietaną lub mlekiem z mąką.
Wśród tradycyjnych potraw znalazł się też chleb koziarniacki, który długo utrzymuje świeżość dzięki dodawanym do ciasta ugotowanym i ubitym ziemniakom. Smak chleba i jego zapach są lekko kwaśne, charakterystyczne dla chleba żytniego.
Innym produktem zarejestrowanym na ministerialnej liście jest orzechówka jasielska, przygotowana z zielonych owoców orzecha włoskiego, tzw. kamieniaków oraz wody, spirytusu i miodu.
Ponadto w ubiegłym roku do rejestru produktów tradycyjnych trafiły jeszcze: barszcz kwaszony z buraka ćwikłowego, ser wielkanocny, salceson wiejski markowski, polędwica swojska pilzneńska, boczek swojski pilzneński, olej podkarpacki, wiśniówka jasielska.
api/ ako/
