Od poniedziałku we wnętrzu Wielkiego Zderzacza Hadronów zderzają się wiązki protonów. Pierwsze oddziaływania proton-proton zaobserwowano także w detektorze LHCb, zbudowanym w celu odkrycia różnic między materią a antymaterią. W budowie detektora uczestniczyli również polscy naukowcy - informuje rzecznik prasowy Instytutu Problemów Jądrowych w Świerku dr Marek Pawłowski.
"W Instytucie Problemów Jądrowych w Świerku dla potrzeb eksperymentu LHCb zbudowano 130 modułów (1/3 całości) dryfowych komór słomkowych - elementów zewnętrznego detektora LHCb, służących do rekonstrukcji torów i pomiaru pędu cząstek naładowanych" - wyjaśnia rzecznik.
W IPJ zaprojektowano, wykonano i przetestowano moduły elektroniki Readout Supervisor - jedne z najbardziej skomplikowanych układów w systemie zbierania danych LHCb. Tutaj powstał również system optyczny RASNIK, mierzący zmiany położeń ram podtrzymujących moduły komór słomkowych względem mostu, na którym są zawieszone.
"Obserwacje z eksperymentu LHCb są dla nas szczególnie istotne, byliśmy mocno zaangażowani w budowę wielu elementów tego detektora" - podkreśla prof. dr hab. Grzegorz Wrochna, dyrektor Instytutu Problemów Jądrowych w Świerku.
Prace nad detektorami dla LHCb zostały zrealizowane we współpracy z Instytutem Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie i Akademią Górniczo-Hutniczą. Fizycy krakowscy wykonali m.in. ultralekkie panele modułów detektora dla LHCb.
"W eksperymencie LHCb bierze udział ok. 50 laboratoriów z całego świata. Program fizyczny eksperymentu obejmuje badanie łamania parzystości kombinowanej (CP) w procesach rozpadu cząstek zawierających kwark piękny (b), głównie mezonów B, oraz poszukiwanie ich rzadkich rozpadów" - tłumaczy dr Pawłowski.
Wielki Zderzacz Hadronów (Large Hadron Collider - LHC) to kołowy akcelerator cząstek elementarnych, znajdujący się w ośrodku badawczym CERN pod Genewą. Obecnie trwa ponowny rozruch akceleratora, który we wrześniu 2008 roku uległ poważnej awarii po zaledwie 9 dniach działania. Przy użyciu akceleratora naukowcy chcą m.in. symulować warunki, które istniały we wszechświecie kilka sekund po Wielkim Wybuchu.
Jak zapowiedział w poniedziałek kierujący w CERN działem akceleratorów Steve Myers, osiągnie pełnię swych możliwości dopiero w roku 2011. (PAP)
ekr/ agt/ tot/ jra/
