Podczas poznańskich obchodów 71. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego 24 osoby zostały uhonorowane medalami - za upamiętnianie ludzi walczących o niepodległość Polski oraz za opiekowanie się miejscami pamięci narodowej.
Obchody rozpoczęły się pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i AK. Odczytano Apel Pamięci, odśpiewano Rotę i złożono kwiaty. Drugą część uroczystości w gmachu Polskiej Akademii Nauk rozpoczął wykład na temat wielkopolskich korzeni struktur podziemnego państwa.
"Polskie państwo podziemne to zjawisko wyjątkowe w skali światowej, a jego idea powstała tu, w Wielkopolsce. To właśnie Cyryl Ratajski, ówczesny prezydent Poznania, tworzył niejawne struktury organizacyjne, które ewoluowały w stronę podziemnego państwa" - powiedział podczas uroczystości prof. Grzegorz Łukomski z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Cyryl Ratajski został jako prezydent miasta internowany we wrześniu 1939 r. Po wysiedleniu z Poznania do Generalnej Guberni w 1940 r. podjął działalność konspiracyjną. Posługiwał się m.in. pseudonimem "Profesor". W grudniu 1940 roku został mianowany przez władze emigracyjne na stanowisko Delegata Rządu na Kraj i wraz z gen. Grotem-Roweckim współtworzył podziemne państwo.
Z okazji rocznicy 16 osób otrzymało medale Pro Memoria za zasługi w upamiętnieniu ludzi i czynów w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej. Siedem osób wyróżniono medalami Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Przyznano także Odznakę Honorową za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy AK.
Kombatanci z dumą wspominali swoją służbę w AK.
"Gdy Mościcki przekazał władzę prezydencką Raczkiewiczowi, ten powołał rząd. Zapewniło to ciągłość władzy. To był jedyny polski rząd, uznawany za granicą. A czym jest wojsko? Wojsko to siła zbrojna, która podlega rządowi. AK od początku podlegała rządowi na emigracji. To jest bardzo ważne. Armia Krajowa była polskim wojskiem" - podkreślił podczas obchodów mjr Jan Górski, prezes Zarządu Okręgu Wielkopolska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Imprezę uświetnił koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Powietrznych w Poznaniu pod dyrekcją majora Pawła Joksa.
27 września 1939 roku powołano Służbę Zwycięstwu Polski, zalążek Polskiego Państwa Podziemnego, wyjątkowej w skali światowej organizacji, w której mimo terroru okupanta funkcjonowały wszystkie organy państwowe, zarówno cywilne, jak i wojskowe.
Działało ono w latach 1939-1945, kierowane z wolnych krajów sojuszniczych przez w pełni legalne władze naczelne: prezydenta, rząd i naczelnego wodza oraz ich krajowe przedstawicielstwa. Polskie Państwo Podziemne wypełniało wszystkie obowiązujące go funkcje: władczą, organizatorską, wojskową i opiekuńczą. (PAP)
kpr/ abe/ gma/