W ostatnim dniu wizyty w Mińsku prezydent Wenezueli Hugo Chavez ogłosił we wtorek utworzenie "strategicznego sojuszu" z Białorusią w obronie przed imperializmem, m.in. przez współpracę w sferze "wojskowo-technicznej". Oznajmił również, że "socjalizm nigdy nie umrze".
"Stworzyliśmy prawdziwy sojusz strategiczny między naszymi krajami" - powiedział przed odlotem do Rosji znany z antyamerykańskiej polityki Chavez podczas wizyty w mińskiej Akademii Wojskowej. "Stworzymy sojusz dzięki współpracy w nauce i technice, przemyśle, energetyce, w sferze ropy naftowej, gazu i oczywiście dzięki współpracy wojskowo-technicznej" - uściślił.
Prezydent Wenezueli podkreślił, że oba kraje "są zmuszone trzymać się za ręce i trzymać rękę, a może nawet obie, na szablach". "Żywotnie konieczna jest obrona ojczyzny, by przeciwstawić się zagrożeniom zewnętrznym i wewnętrznym dla projektów narodowych, które niepokoją imperializm, dlatego że odnoszą sukces" - oznajmił Chavez.
O bezprecedensowym nacisku ze strony "nowych pretendentów na władanie światem" mówił także prezydent Alaksandr Łukaszenka. Wskazał, że Białorusi i Wenezueli próbuje się narzucić obcą ideologię i moralność oraz pseudoekonomiczne reformy.
"Ale my zawsze mówiliśmy: swój dom zbudujemy sami, bez obcych +architektów+ i ich miejscowych +wykonawców+. Nasze kraje broniły i będą bronić tego świętego prawa wszelkimi dostępnymi środkami" - zapowiedział.
Chavez ocenił, że po rozpadzie Związku Radzieckiego "Ameryka próbowała zacisnąć straszne szczęki hegemonizmu i imperializmu nad Białorusią i Wenezuelą, ogłaszając ostateczne zwycięstwo kapitalizmu oraz śmierć socjalizmu i suwerenności". "Ale suwerenność i socjalizm nigdy nie umrą" - oznajmił.
Wezwał Łukaszenkę do sprzeciwu wobec "sztucznej i fałszywej demokracji, która jest w istocie dyktaturą elity i transnarodowych oligarchów".
Podczas wizyty w Mińsku, której program obejmował niemal wyłącznie obiekty związane z siłami zbrojnymi, Chavezowi zaprezentowano sprzęt wojskowy, w tym systemy dowodzenia wojskami i kierowania obroną przeciwlotniczą oraz systemy antyrakietowe S- 300, które Białoruś otrzymała niedawno z Rosji.
Specjalnie dla Chaveza, przyjmowanego w Mińsku z ogromną pompą, w kompleksie muzealnym "Linia Stalina" zaaranżowano bitwę z II wojny światowej z udziałem czołgów, artylerii i lotnictwa. Wenezuelski prezydent potrzymał czerwoną flagę, uścisnął dłoń każdemu z uczestników przedstawienia i od jednego z nich nauczył się okrzyku po rosyjsku: "Wolność albo śmierć!".
Żadna ze stron nie wspomniała o planach zakupu przez władze w Caracas białoruskiej broni. Według Radia Swoboda, niektórzy przedstawiciele białoruskiego przemysłu obronnego w prywatnych rozmowach nie ukrywali, że mieliby ochotę na dostawy dla Wenezueli, ale obawiają się rosyjskiej konkurencji.
Zdaniem wojskowego eksperta Alaksandra Alesina, którego cytuje Swoboda, Białoruś nie wygra konkurencji z Rosją. Według niego, we współpracy z Caracas może być mowa o szkoleniu kadr wojskowych w obronie przeciwlotniczej, sprzedaży zautomatyzowanych systemów kierowania wojskami, elektroniki i systemów laserowo-optycznych.
Politolog Alaksandr Kłaskouski podkreśla, że ewentualne rozmowy Chaveza na temat zakupów broni i tak pozostaną tajemnicą. Według niego, nie one jednak stanowią główny sens współpracy Mińska i Caracas, lecz ideologia.
Po południu prezydent Wenezueli odleciał do Rosji, gdzie podpisze m.in. kontrakt na zakup w tym kraju 24 myśliwców Su-30MK2 na sumę ponad 1 mld dolarów.
Bożena Kuzawińska (PAP)
kar/ ap/
